MUHASEBE DENETİMİ VE MALİ ANALİZ

Denetim sürecinde denetçinin faaliyetleri başlıca dört aşamada toplanabilir. Bunlar sırasıyla;. Denetim teklifinin kabulu ve sözleşmenin düzenlenmesi, denetim çalışmasının yürütülmesi, denetimin planlanması, Denetimin tamamlanması ve raporlanmasıdır.

Denetimin planlanması çalışmaları, risk esaslı denetim yaklaşımında “riskleri değerleme” aşamasını oluşturmaktadır. Denetçi müşteri işletmeden teklif alımından başlayarak önce işletmeyi tanımaya çalışmakta, onun hakkında ön değerlendirmeler yapmakta, bu arada kendi işletme riskini değerlemekte, şayet sözleşme aşamasına gelinmişse yapacağı denetim planı kapsamında denetim riskini değerlemekte ve tüm bunlara göre görüş oluşturmaya yönelik denetim prosedürlerini gerçekleştirmekte yani risklere karşılık vermektedir.

Kaynaklarının ve çalışanlarının yeteneklerinin yeterliliği, etik açıdan yapılacak değerlendirmeler içinde yer almaktadır.

İşletme riski; denetim kuruluşu veya denetçinin denetim işini kabulünden dolayı zarar görmesi, mesleki itibarının kayba uğraması olasılığıdır.

Denetçi denetim stratejisine uygun olarak denetim planını oluşturur. Planda; yapılacak risk değerlendirme prosedürlerine, daha ileri denetim prosedürlerinin yapısı, zamanı ve kapsamına yer verilir. Denetçi işletmenin yapısal sorunlarına ve risklerine çözüm üretecek bir faaliyeti planında yer vermez.

Hile (yolsuzluk) riski; yasal olmayan bir avantaj veya haksız bir kazanç sağlamak için aldatma dahil, idare, çalışan veya üçüncü kişilerle, yönetim arasından bir veya birçok kişinin kasıtlı bir eylem gerçekleştirmesi olasılığına denir.

UDS’ye göre her bir bağımsız denetim için en az üç asıl ve üç yedekten olmak üzere altı kişiden oluşan bir bağımsız denetim ekibi oluşturulması zorunludur. Dolayısıyla her bir bağımsız denetim, en az üç kişi olmak üzere işin gerektirdiği sayı ve nitelikte bağımsız denetçiden oluşan ekip tarafından gerçekleştirilir.

Yapısal risk; bir hesap kalemi ya da döngüde önemli yanlışlıklar olma olasılığının iç kontrol yapısının etkinliği dikkate alınmaksızın değerlenmesidir.

Denetçinin yapısal risk değerlemesi, hangi finansal tablo kalemlerinde yanlışlıklarla karşılaşma olasılığının en fazla veya en az olduğunun tahmin edilmesidir. Genel düzeyde yapısal risk değerlemesinde denetçinin dikkate alacağı başlıca faktörlerden biri de olağan dışı(rutin olmayan) işlemlerdir. Olağan işlemler genel işlemler olup yapısal riskin içinde yer almaz.

Önemlilik kavramı, eğer bir bilginin verilmemesi ya da yanlış verilmesi finansal tabloları kullanarak ekonomik kararlarını verecek olan kullanıcılarını etkileyebilecekse o bilgi önemliliğe sahip bir bilgidir. Bilginin eksikliği veya yanlışlığı durumlarında önemlilik hususunun olup olmadığına karar vermek için bilgi verilmeyen kalemin ya da hatalı verilen kalemin büyüklüğüne bakmak gerekir.

İç kontroller işletmede başlıca dört amaca hizmet eder. Kontrollerin etkinliğini test etmek bunlardan biri değildir. Doğru cevap A'dır.

Analitik İnceleme Prosedürleri (AİP) veya tekniklerinden yararlanma amaçları; • Sektörü ve işletmeyi yakından tanımak, • İşletmenin sürdürülebilirliğini (devamlılığını) değerlemek, • Beklenen yanlışlıklara yönetimin dikkatini çekmek, • Ayrıntılı denetim testlerin sayısını azaltmak şeklinde sıralanmaktadır. Denetim sürecini kısaltmak bu amaçlar arasında yer almamaktadır. Bu nedenle sorunun doğru yanıtı E seçeneğidir.

Gerek işletme ile ilgili gerek çevreden kaynaklanan birçok faktörden etkilenen işletme riski; müşteri işletmenin hedeflerine ulaşmaması olasılığının değerlendirilmesi olarak tanımlanmaktadır. Bu nedenle sorunun doğru yanıtı A seçeneğidir.

Hesap kalemi, döngü, denetim hedefi veya denetimin tümü için değerlendirilebilen hile riski; yasal olmayan bir avantaj veya haksız bir kazanç sağlamak için aldatma dahil, idare, çalışan veya üçüncü kişilerle, yönetim arasından bir veya birçok kişinin bir eylem gerçekleştirmesi olasılığı olarak ifade edilebilir. Bu nedenle sorunun doğru yanıtı B seçeneğidir.

Yap›sal Risk; bir hesap kalemi ya da döngüde önemli yanlışlıklar olma olasılığının iç kontrol yapısının etkinliği dikkate alınmaksızın değerlendirilmesi olarak tanımlanmaktadır. Bu nedenle sorunun doğru yanıtı C seçeneğidir.

Kontrol sisteminin amaçları; • Şirket güvenilirliğinin artması, • Mevzuata uyumun sağlanması, • Doğru ve zamanlı finansal raporlama, • Operasyonel verimlilik şeklinde sıralanabilir. İletişimin sağlanması bu amaçlar arasında yer almadığından sorunun doğru yanıtı D seçeneğidir.

COSO Raporunda iç kontrol; • Kontrol ortamı, • Risk değerleme, • Kontrol faaliyetleri, • Bilgi ve iletişim, • İzleme olmak üzere beş kısımdan oluşmaktadır. Denetim bu kısımlar arasında yer almamaktadır. Bu nedenle sorunun doğru yanıtı E seçeneğidir.

Denetim sürecinde denetçinin yapacağı faaliyetler başlıca dört aşamada toplanabilir. Bunlar: • Denetim teklifinin kabul edilmesi ve sözleşmenin düzenlenmesi, • Denetimin planlanması, • Denetim çalışmasının yürütülmesi, • Denetimin tamamlanması ve raporlanmasıdır.

Müşteri kabulü için yapılan bu ön incelemede sorulacak başlıca sorular şunlardır: • Hangi amaçla denetim hizmeti istediği, denetimden beklentiler, • Riskli bir sektörde mi faaliyet gösterdiği, • Yönetimden sorumlu kişiler/ortakların kimler olduğu, • Şirketin finansal durumu, • Finansal raporlama çerçevesine uygun olarak finansal tabloların hazırlanıp hazırlanmadığı, • Halka açık bir şirket veya faaliyetleri hep göz önünde olan bir şirket olup olmadığı, • Şirketin yönetici ve ortaklarının piyasadaki imajı • Çalıştığı avukat ve diğer danışmanları, • Yönetimin dürüstlüğüne ilişkin bir şüphenin olup olmadığı, • Şirkette kurumsal yönetim anlayışının olup olmadığı, • Devam eden önemli davaları, • Denetim çalışmaları sırasında herhangi bir sınırlama ile karşılaşma olasılığı var mı?

İşletme riski,Denetim kuruluşu veya denetçinin denetim işini kabulünden dolayı zarar görmesi, mesleki itibarının kayba uğraması olasılığına denir.