MODERN SOSYOLOJİ TARİHİ - Deneme Sınavı - 3

Blumer’a göre sembolik etkileşimciliğin merkezinde dünyanın bir imgesi bulunmaktadır. Bu imgenin anlaşılması için Blumer, araştırılması gereken alanları şu şekilde açıklamaktadır:
• Süreçler, değişimler, yaşam biçimleri, gruplar ve bütün toplumların her zaman araştırılması gerekmektedir. Hiçbir şey sabit ve durağan olmadığı için toplumsal hayat sürekli yeniden oluşmaktadır. Böylece ampirik dünya daima yeniden düzenlenmektedir.
• Toplumsal hayatın meydana getirdiği anlamlar, semboller ve dillerin araştırılması gerekmektedir. İnsan hayatını farklı kılan ve değişen bu anlamların nedenlerinin derinlemesine incelenmesi için özel bir yönteme ihtiyaç duyulmaktadır.
• Etkileşimler ve bağlantıların her zaman araştırılması gerekmektedir. Bu yaklaşıma göre, tek başına birey ele alınmamaktadır. Diğerleri ile daima etkileşimde olan bireyler bir anlam ifade etmektedir. Toplumlar, birlikte bir şeyler yapan, etkileşim hâlinde bulunan insanların oluşturduğu ilişkilerdir

Bu yaklaşım çerçevesinde, sembolik etkileşimciler, küçük ölçekte yüz yüze etkileşim üzerinde çalışmaktadırlar. Bu nedenle, toplumsal ve tarihsel yapı ve süreçlere fazla ilgi göstermedikleri ileri sürülmektedir.

Yanıt A. Toplumsallaşma, toplumsal normların içselleştirilmesidir. Başka bir deyişle, toplumun sürekliliğini sağlayan ve nesilden nesile aktarılan toplumsal normları öğrenme sürecidir.

Yanıt E: benlik, kurumlar, ideolojiler ve kültür doğrultusunda tanımlanmış ve benliğin içerdiği zengin ögelere, çok yönlü özelliklerine, eylem ve bilincin biçimlerine çok fazla yer verilmemiştir.

Yanıt E. Verilenlerin tamamı sembolik etkileşimin temel varsayımlarındandırlar.

Yanıt A. verilen ifade benlik, toplumsal bir kurgu sonucu oluştuğunun ifadesidir. Kitabın 93. sayfasında birebir açıklama mevcuttur.

Yanıt A. Birey diğer insanların kendine yönelik davranışlarını bir çeşit ayna olarak kullanmaktadır. Bu ayna, bireyin imgesini yansıtmaktadır. Bu durumu Cooley, ayna benlik kuramı ile açıklamaktadır. Diğer bir deyişle ayna benlik, bireyin kendi benliğini, başkalarının ona ilişkin tavırları, eylemleri ve tepkileri temelinde algılama süreci olarak tanımlanabilmektedir.

Yanıt E: Cooley (1995, s.196), “ayna benlik”i oluşturan üç ögeyi şu şekilde sıralamaktadır: 1. Kendi görünüşümüzün diğer kişiler tarafından nasıl göründüğünün imgelenmesi, 2. Kendi görünüşümüzle ilgili diğerlerinin tepkilerinin değerlendirilmesi, 3. Bunların sonucunda kendimizi nasıl (gurur veya utanma gibi) hissettiğimizdir. Bireyi utanç ya da gurura götüren şey mekanik bir refleks değildir, diğerlerinin zihnindeki bu yansımanın tahmin edilen etkisidir.

Yanıt E. benliğin “ben” durumu, hissedilen acıya karşı tepki yoluyla ifade edilmektedir. Fakat benliğin “beni/bana” durumu, belirli bir biçimde hissedilen acıya karşı tepkinin seçimini belirlemektedir. Bu nedenle bireyin tepkisi şu ögelerle belirlenmiş olmaktadır: 1. Kim olduğu (yaş, cinsiyet gibi faktörler) 2. Nerede olduğu (evde, dışarıda, vb.) 3. Kiminle olduğu (aile, arkadaşlar, tanımadığı insanlar, yalnız vb.)

Yanıt E.

Yanıt C: “Sembolik Etkileşim” kavramını ilk kez Blumer kullanmıştır.

Thomas, sembolik etkileşimci yaklaşıma önemli teorik katkılarda bulunmuştur. Thomas’ın katkıları arasında yetişkinlerin toplumsallaşması ve durum tanımlaması kavramlarını oluşturması yer almaktadır. Sembolik etkileşimcilikte yetişkinlerin toplumsallaşması, toplumsallaşma süreci içerisinde bir aşama olarak ele alınmaktadır.

Böylece toplumsal yaşam da insanların eylemlerinden oluşmaktadır. Başka bir deyişle, Blumer’a göre toplum, insan eylemlerinin bir belirleyicisi olarak değil, toplumsal eylemin yer aldığı bir çerçeve olarak görülmektedir.

Jestler ise sözel seviyede bulunmamakla birlikte, bilinçli bir anlam ya da amaç da taşımamakta, ancak diğerlerinin tepkilerinin uygunluğunun değerlendirilmesinde ipucu olarak hizmet etmektedirler. Jestlerle iletişim, bir eyleme ara vermeksizin, bir anlamın veya tanımın aracısı olmadan, anında ortaya çıkmaktadır . Ayrıca semboller biçiminde ortaya çıkan sesli jestler de bulunmaktadır. Sesli jestler ve toplumda bu jestlere bağlı olarak görülen davranışlar, sembolik etkileşim için temel sağlamaktadırlar

“Sembolik Etkileşim” kavramını ilk kez Blumer kullanmıştır

Bu aşamada kendi davranışını değerlendirme yeteneğine sahip olmayan bebek, anlamsız taklitler yapar.

Mead’e göre benlik, ancak bireyin kendisine dışarıdan bir nesne olarak bakabilmesi ile gelişmektedir

Bununla beraber insanları, belirli bir düzen ve toplumsal yapılar üretmek için birbiri ile etkileşime girebilme yeteneğine sahip varlıklar olarak tanımlamaktadır

Mead, çalışmalarında Cooley’nin yaklaşımından etkilenmiş, onun ayna benlik (looking-glass self) kavramını geliştirmiştir

İnsanlar, anlamları nesilden nesile aktarma kapasitesine sahip olmakla birlikte, aynı zamanda başkalarının eylemlerini ve dünyayı yorumlayabilme kapasitesine de sahiptirler. Bu anlamlar sabit-değişmez ve mutlak nitelikte değildirler. Bir durumdan ötekine ve bir bağlamdan diğer bir bağlama değişebilmektedirler.