MODERN FELSEFE II

Varlıktan yokluka doğru zihnin bu devinimi üçüncü bir kategoriyi üretir; Bu da oluş kavramıdır. Oluş kavramı, varlığın zaten sözü edilen nedenlerle Yokluk ile aynı şey olduğu zihin tarafından anlaşıldığı zaman, onun tarafından oluşturulur. Bu durumda Hegel’e göre oluş, varlık ile yokluk’un birliğidir; o bir tek idedir. Oluş bundan dolayı varlık ile yokluğun sentezidir.

Varlığın anti-tezi durumundaki öz mantığında Hegel, öz ve varoluş, kuvvet ve beliriş, töz ve ilinek, neden ve sonuç, etki ve tepki gibi ilişki ya da bağıntı kategorilerini ele alır. Örneğin öz, görünenin arkasında ya da altında yatıyor olarak düşünülürken güç belirişi içinde sergilenen olgusallık olarak düşünülür. Burada kendinde-varlık düşünen bilinç için kendini bölme sürecine girer, birbirleriyle bağıntılı kategorilere dağılır. Ama öz mantığında asıl amaç, öz ve dış görüngüsel varoluşun birliği olarak betimlenen edimselliktir. Edimsel, ortaya çıkan iç özdür, tam belirişine ulaşmış güçtür. Edimsellik olarak varlık, için ve dışın birliği olarak
kendini belirten özdür. Edimsellik kategorisi başlığı altında Hegel, töz ve ilinek, neden ve sonuç ve karşılıklı etkileşim kategorilerine yer verir.

Hegel’e göre üç türlü tarih yazımı vardır: dolaysız tarih yazımcılığı olayları, eylemleri, durumları betimler. İkinci tarih yazımı türü düşünsel tarihtir ve öğretici niteliktedir. Üçüncü tarih yazımı türü ise felsefi tarih ya da tarih felsefesidir.

Hegel’in sistemini tamamlayan temel üçlünün sonuncu aşaması, mutlak tin (absoluter geist) adını alır ve sanat, açınlanmış din ve felsefeden oluşan bir aşamadır. Fenomenolojinin sonunda Hegel, dünya tarihinde, doğadan dine, dinden sanata ve sanattan felsefi bilgiye doğru bir devinim olduğunu belirtmişti.

Hegel’in güzelin üç ana tipine ilişkin bu görüşü sanatsal ürünlerin başlıca tiplerine ilişkin görüşü ile yakından ilişkilidir. Hegel sanat ürünlerini, mimari, heykel, resim, müzik ve şiir tarzında sınıf­lama yoluna gitti. Bu alanlardaki herhangi bir çalışma, sembolik, klasik ve romantik tarzlarda olabilir. Ama ona göre, mimari özellikle sembolik sanata uygundur; heykel klasik sanata ve resim, müzik ve şiir ise daha çok romantik sanat tarzına uygundurlar. Hegel’e göre en temel sanat türü mimaridir ve insanların ilk denediği sanat türü de budur. Çünkü onun materyali tinsiz-zihinsizdir ve onun formu bu tinsiz aracın fiziksel özelliklerine ve ağırlığına bağlıdır.

Antropoloji bölümünde ele alınan ruh, en alt düzeyde henüz ayrımlaşmamış
bir birlik olarak düşünülen öznel tindi. Tinin Fenomenolojisi bölümünde ise bilinçlilik
kazanmış ruhsal varlık söz konusudur: Bu nedenle burada birinci adım
duyu algısıdır.

Hegel’in diyalektik süreci üç temel tez-antitez-sentez üçlemesinden oluşur. Bunlara varlık mantığı, öz mantığı ve kavram mantığı denir. Bunlardan varlık mantığı varlık-yokluk-oluş üçlemesiyle ilerler. Burada tez varlık, antitez yokluk, sentez ise oluştur.

Tüm ger­çeklik mutlak ideada bulunur ya da mutlak idea tarafından temsil edildir. Evren mutlak ideanın açınımından ibarettir. Bu açınım süreci çemberseldir,
yani sonul amaç başlangıçta erek olarak koymuştur. Mutlak, nesnesi kendisi olan düşünmedir, yani kendini düşünen öznedir

“Nasıl bilinebilir?” Bu sorunun yanıtını yine Kant’tan yola çıkarak verdiler:
Kant, “Anlama yetisi, kategorilerini doğaya dikte eder.” diyordu. Ama Kant’ın öne
sürdüğü bilgi koşuluna göre, bir dışsal kendinde-varlığın bizim deneyimimize verilen maddesel içeriği kategoriler tarafından alınarak ancak o şekilde bilgi ortaya
konuyordu. İdealistler bu koşulu değiştirdiler. Çünkü onlar bu şekilde maddesel
şeyler de dâhil her bilgi objesi zihnin ürünüdür sonucunu çıkarma yoluna gittiler.
Hegel de bu noktayı kabul ederek “Her gerçeklik ussaldır, ussal olan gerçektir.” öne sürümünde bulundu.

Hegel, Kant’ın tersine, var olan her ne varsa bilinebilir diye düşünmekte ve Alman idealistlerinin genel kabulü olan “Her bilgi objesi zihnin ürünüdür.” yargısını kabul
ederek “Her gerçek ussaldır, ussal olan gerçektir.” öne sürümünde bulunmaktaydı. Bu iki yargı bir anlamda birbirini desteklemektedir çünkü var olan her şey ussal olduğuna göre us ile bilinebilir olmalıdır.

Doğru yanıt E seçeneğidir.

Doğru yanıt D seçeniğidir.

Mantık Bilimi haricindeki eserler Verdiği derslerin metinleri, belli ölçüde öğrencilerinin karşılaştırmalı notlarına dayalı olarak ölümünden sonra yayımlanmıştır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Doğru yanıt A seçeneğidir.

Doğru yanıt A seçeneğidir.

Doğru yanıt D seçeneğidir.

Doğru yanıt A seşeneğidir.

Mimari: Hegel'e göre en temel ve insanların ilk denediği  sanat türü olması bakımından diğerlerinden ayrılır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Modern Felsefe II Kitabının 105 sayfa 2 paragrafında da şu şekilde bu ifade yer almaktadır:

"Mimari: Hegel’e göre en temel sanat türü mimaridir ve insanların ilk denediği
sanat türü de budur. Çünkü onun materyali tinsiz-zihinsizdir ve onun formu bu
tinsiz aracın fiziksel özelliklerine ve ağırlığına bağlıdır. İlk insanların mimari ürünü,
onların bir araya gelerek tanrılara tapınabilmeleri için yapılan tapınaklardır,
bu tapınaklar ayrıca topluluklarına birlik getirmeye de hizmet ediyordu. “Hegel ilk
tapınakları yapan insanları, ‘inşa ettikleri yeri temizleyen’ olarak imgeledi ve bunu
‘sınırlılığın çalı-çırpılarını temizlemek’ olarak betimledi” (Acton. 1967, s.448)."

Doğru yanıt E seçeneğidir.

Doğru yanıt E seçeneğidir.