MODERN FELSEFE II - Deneme Sınavı - 5

Nietzsche'ye göre herkes için geçerli bir ahlak mümkün değildir ve herkes iyinin ve kötünün ötesinde varolamaz. Hristiyanlık ise, Nietzsche'ye göre, bedeni ve estetik değerleri değersizleştirmiştir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Nietzsche'ye göre insanın ve tüm canlıların temel güdüsü güç istencidir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Bahsi geçen görüşlerin hepsi Nietzsche'ye göre doğrudur. Bu nedenle doğru yanıt E seçeneğidir.

Bilginin amacı mutlak gerçekliği, kendi uğruna tanımak ya da bilmek değil, bilgi alanına egemen olmaktır.

Doğanın tümündeki istencin tüm-gücü insan varolanları için kötümser içerimler taşımaktadır.

Dünya kendisini bir kişiye, obje olarak bir özneye sunar ve biz özne olarak sadece algıladığımız
dünyayı biliriz. Bu şekilde objelerin tüm dünyası ideadır-tasarımdır ve tasarım olarak kalır. Bütünüyle ve sonsuza dek özne tarafından belirlenmiştir.

Schopenhauer’ın dediği biçimiyle, istenç edimidir; yani kendinde-şeyin en belirgin en sıkı tezahürüdür. Şu hâlde bu, doğruluğa giden biricik dar kapıdır, yani istencin her bir kişinin özü olduğunun keşfidir.

Schopenhauer, Kant’ın da kabul ettiği gibi, zihnimizin İngiliz empiristlerinin öne sürdüğü gibi salt gördüklerinin edilgin bir alıcısı değil, tersine duyusal materyali şekillendirici ve düzenleyici olarak etkin bir rol üstlendiğini kabul etmiş oldu. Bu zihinsellik, duyarlılığı ve anlama yetisini de kapsayan, algılayan olarak bizimle belirlenmiş nedensel ilişkiler içinde duran, dışsal, nesnel fenomenlerin bir dünyasından bizi haberdar eden duyusal verileri sağlamaktadır. Nedensellik ile birlikte, duyarlılığın formları olarak uzay ve zaman anlama yetisinin biricik kategorileri olarak kabul edilirler. Burada Schopenhauer, gördüğümüz gibi, Kant’tan ayrılıp duyarlık ile anlama yetisini birleştirerek duyarlılığın formlarını anlama yetisinin kategorileri ile aynı zihinsellik düzleminde birleştirmiş olmaktadır

Ben-kendilik (self) isteyen, istekte bulunan, istemde bulunan öznedir. Bu isteyen ya da davranan özne, bilen özne için konudur. Biz buna öz-bilinçlilik diyebiliyoruz. Ben ile onun istenç edimleri arasındaki ilişkinin bilgisini yöneten ilke, eylemin yeterli nedeni olarak, kısaca güdülenme (motivasyon) yasası olarak adlandırılabilir.

Schopenhauer yeterli neden ilkesinin dört temel formu olduğunu ve bunlara karşılık olarak zihnimizde dört farklı kavram ya da tasarım türü bulunduğunu öne sürdü. Bu farklı tasarım türleri şunlardır: Fiziksel Nesneler, Matematiksel Objeler, Soyut Kavramlar, Ben Bilgisi.

Hegel’in diyalektik süreci tez-antitez-sentez üçlemesinden oluşur. Bunlara varlık mantığı, öz mantığı ve kavram mantığı denir. Bunlardan varlık mantığı varlık-yokluk-oluş üçlemesiyle ilerler. Varlık mantığının antitezi olan öz mantığı ise öz, kuvvet ve edimsellik üçlemesinden oluşur. Hegel, varlık mantığı ile öz mantığının sentezi olarak gördüğü kavram mantığının şu ana diyalektik üçlüye dayandığını söyler: öznellik, nesnellik ve kavram.

Hegel’in uslamlamasında iki temel nokta öne çıkmaktadır: Birincisi, bilinemeyen bir kendinde-­varlık düşüncesinin kabul edilmemesidir. İkincisi, ger­çekliğin doğasının düşünce olduğu, ussallık olduğu ve sonul gerçekliğin mutlak idea (mutlak varlık) olduğudur. Hegel tüm gerçekliğin mutlak varlıkta bulunduğunu ya da bunun tarafından temsil edildiğini söyler; şu halde tüm gerçeklik, yani evren, "mutlak varlık"ın bir açınımdan başka bir şey olmamaktadır. Mutlak varlık tek evrensel gerçeklik olduğu için hem bilginin hem de felsefenin biricik konusudur. Mutlak salt bir bütünlüktür ya da bütün sonsuz yaşamdır; bir öz­ gelişim sürecidir yani kendi kendisinin oluş sürecidir.

Friedrich Engels  askerde Feuerbach'dan etkilenerek idealizmden maddeciliğe geçmiştir.

Marx’ın ünlü çalışması Kapital’in ilk cildi 1867’de Hamburg’da çıktı.

Doğanın tözü maddedir.Doğru cevap C'dir.

Kavram mantığının diyalektik üçlüsünün tez olarak düşüneceğimiz ilk adımı öznelliktir. Burada özne açısından tümel kavramın birliği önce "yargı"da bölünür; birtakım yargılar olarak karşımıza çıkar ve daha yüksek bir düzeyde "tasım (kıyas)"da yeniden kurulur. Öznelliğin anti­tezi olan nesnelliğe geçildiğinde ise bu bölümün üçlüleri olarak karşımıza mekanizm, kimyasallık ve ereksellik çıkar. Bu kate­ goriler doğa dünyası ile ilişkilidirler. Kavram mantığının üçüncü aşamasında ise öznellik ve nesnelliğin sentezi olarak karşımızda artık kavram yani idea (düşünce) vardır. İdea’da artık biçimsel ve maddesel, öznel ve nesnel gibi tek yanlı etmenler bir araya getirilir.

1801 yılnda Hegel, Jena Üniversitesinde önemli bir konumda bulunan Fich­te’nin desteğiyle bu üniversiteye öğretim üyesi olarak atanmıştır ve burada ilk yayımla­nan kitabı, "Fichte ve Schelling’in Felsefi Sistemleri Arasındaki Ayrım başlığını" taşı­maktadır. Hegel 1807’de ise en büyük ve etkili yapıtı "Tinin Fenomenolojisi"ni ve 1812 yılında yine büyük bir çalışması olan Mantık Bilimi’ni (Wissenschaft der Logik) yayımlamıştır. Heidelberg Üniversitesi'nde göreve başladıktan sonra "Özet Olarak Felsefi Bilimler Ansiklopedisi"ni yayımlamıştır (1818). Bu yapıtta felsefi sisteminin üç ana bölümünü oluşturan Mantık Bilimi, Doğa Fel­sefesi ve Tin Felsefesi başlıklı bölümleri özetlemiştir. Estetik üzerine derslerini de ilkin Heidelberg’de vermiştir. Aynı yıl Berlin Üniversitesi'ne geçmiş, ölüm tarihine kadar kaldığı bu üniversitede yoğun biçimde çalışmaya ve yazmaya devam etmiş­tir. 1821’de Ana Çizgileriyle Hukuk Felsefesi, 1827 ve 1830’da Ansiklopedi’nin yeni düzenlemeleri yayımlanmıştır. Verdiği derslerin metinleri, belli ölçüde öğrencile­rinin karşılaştırmalı notlarına dayalı olarak ölümünden sonra yayımlanmıştır. Bu şekilde yayımlanan yapıtları arasında Tarih Felsefesi, Din Felsefesi, Sanat Felsefesi ve Felsefe Tarihi yer alır. 1831 yılında baş gösteren kolera salgınında altmış bir ya­ şında yaşamdan ayrılmıştır.

Çalışma, insanın gereksinimlerini gidermek için doğal nesneleri çeşitli araçlar kullanarak bilinçli olarak dönüştürmesidir. İnsanın doğayla temel ilişkisi üretici etkinliğidir ve insan temelde ekonomik bir varlıktır.Doğru cevap C'dir.

Marx'a göre ilk tarihsel olsu insanın gereksinimlerinin giderilebilmesi için gereçli araçların üretilmesidir. Doğru cevap E'dir.

İnsanlık tarihsel süreçte şu aşamalardan geçmiştir. İlkel komünal toplum, köleci toplum, feodal toplum, kapitalist toplum. Doğru cevap D'dir.