MODERN FELSEFE I

Berkley'e göre, gerçekte obje ve duyum aynı şeydir, bunları birbirinden soyutlayamayız. Bundan dolayı bir obje algılanmış niteliklerin bir toplamıdır. Sonuç olarak var olmak algılanmış olması  'esse est percipi' olarak tanımlanmıştır. Doğru yanıt D'dir.

Hume'e göre her ide için ilksel bir izlenim bulunmalıdır. Bununla birlikte her idenin bir izlenimi olmayabilir. Sözgelimi biz hiçbir uçan at ya da denizkızı görmedik ama bu ideler-fikirler bizim zihnimizde var: Hume bunun duyular ve deneyim tarafından verilen materyalin zihin tarafından yerini değiştirme, eksiltme, birleştirme gibi edimlerinin bir ürünü olarak gerçekleştiğini açıklar. Bu şekilde biz birleşik ya da karmaşık idelerimizi oluştururuz. Doğru yanıt E'dir.

Locke maddi ve ruhsal tözleri kabul etmiş ama bilinemeyeceklerini savunmuştu. Berkeley maddi tözü reddetmiş ruhsal tözü benimsemişti. Hume ise tözü tamamen reddetti. Doğru yanıt C'dir.

Adaleti bir etik erdem niteliği yapan şey ve tersine adaletsizliği yapan şey, kişisel çıkar değil, daha çok bir sempati duygusudur. Biz, sadece kendi kişisel çıkarımızı ilgilendirdiği için değil, ama öteki insanlarda bizim sempati-duygudaşlık aracılıyla paylaştığımız bir acı ve hoşnutsuzluk duyguları ürettiği zaman adaletsizliği kınarız ve mahkûm ederiz. Bu nedenle Hume’a göre insanların her birinin kendi kişisel çıkarı adaletin tesis edilmesinin kökensel güdüsüdür, ama kamusal çıkar demek olan duygudaşlık, ahlaksal onaylamanın kaynağıdır. Doğru yanıt C'dir.

Hume tüm politik problemlerin çözümünde yarar ilkesini öngörür. Öncelikle toplumsal sözleşme görüşünü eleştirir ve  toplumsal sözleşmenin tarihsel olgu olduğunu gösterir hiçbir kanıtın bulunmadığını dile getirir. Eğer durum böyle ise varolan tüm yönetimler yasadışı bir duruma düşeceklerdir. Ayrıca bu kuram aslında hiçbir şeyi açıklamamaktadır, bu nedenle gereksizdir. Doğru yanıt A'dır.

Duyumlar Üzerine İnceleme’ nin ulaştığı genel sonuç; “doğal düzende tüm bilginin duyumlardan doğduğu” sonucudur. İnsanın tüm zihinsel işlemleri “dönüşmüş duyumlar” olarak açıklanabilir. Doğru yanıt E'dir.

Reid göre sağduyu ilkeleri kendiliğinden açık, tanıtlanmalarına gerek olmayan, uslamlamanın ve bilimin temelini oluşturan kökensel ve doğal yargılardır. Doğru yanıt D'dir.

Reid’e göre olumsal gerçekliklerin ilk ilkeleri arasında  söz edilen fikirler,  “Seçik olarak anımsadığım şeyler gerçekten olmuşlardır,” “duyularımız aracılığıyla seçik olarak algıladığımız şeyler gerçekten vardır ve onları algıladığımız gibidirler,” “gerçeği yanlıştan ayırmamızı sağlayan doğal yetiler yanıltıcı değildir,” gibi. Reid 'in oldukça ayrıntılı bir sağduyusal ilkeler dökümü yapmış olduğunu gösterir. Doğru yanıt E'dir.

Reid'e göre, ayrıntılı bir şekilde dökümünü yaptığı sağduyusal ilkeler, temelinde,  dışımızda yer alan varlıkları algıladığımız biçimiyle bildiğimiz ya da kavradığımız ana sav olarak karşımıza çıkarlar ve salt realizm denebilen bu yaklaşım onları algılamadığımız zamanlarda da onlar var olduğunu savlar. Doğru yanıt A'dır.

Berkeley duyum ve düşünüm arasındaki farkı reddetmiş, bunların birbirlerini bütünleyen edimler olduğunu savunmuştur.

Berkeley, var olmak algılanmış olmaktır diyerek algıların ve duyumun önemine vurgu yapmıştır. Bir obje onun için duyumlar kompleksinden başka bir şey değildir. Dolayısıyla bilgisine sahip olmadığımız şeyin var olmadığını savunur. Tinsel tözü kabul ederken maddesel tözü reddeder. Locke'un bahsettiği birincil ve ikincil nitelikleri reddederek sadece ikincil nitelikler olduğunu savunur.

Berkeley metafiziği tamamen reddetmez, aksine Tanrı ve dışsal zihin kavramlarını açıklığa kavuşturarak materyalizmi bertaraf eder.Bir obje algılanmış niteliklerin toplamıdır diyerek algılamanın nesneden bağımsız olmadığını vurgular. Bilmek için duyumsal deneyimlerin gerekliliğini savunmuş ve Locke'u tümeller düşüncesinden dolayı eleştirmiştir. Ancak görünüm ve gerçekliğin  birbirinden ayrılması gerektiğini savunur.

Sözü edilen yapıtlar David Hume'a aittir.

Hume'a göre zihnimizde bulunanların tümü algılardır ve algılar zihinde iki form içinde bulunur; bunlar izlenimler ve idelerdir.

Hume'a göre zihnimizin çağrışım mekanizması benzerlik, zamanda ve uzayda bitişiklik ve neden etki bağı olmak üzere üç biçimde çalışır. Değiştirme ise izlenimi olmayan idelerin oluşturulmasında kullanılır.

David Hume, hem maddesel hem de tinsel tözü reddeder.

Hume'a göre iyi ya da kötü yargısı eylemle ilgili tüm olgular bilindikten sonra verilir. Ahlâk yargıları, sempati - duygudaşlık duygusu tarafından düzenlenir. Bir eylem, beğenme duygusu veriyorsa erdem olarak betimlenebilir. Yararlılık doğal bir sonuca yönelimdir. Ancak adaletin biricik kökeni kişisel çıkarlar değil kamusal yarardır.

Condillac, John Locke'un emprist görüşlerinden etkilenmiştir.

Thomas Reid'in sağduyu ilkeleri kendiliğinden açık olma, kökensel ve doğal olma, uslamlamanın ve bilimin temelini oluşturma, doğanın insana verdiği donanımın bir parçası olma özelliklerine sahiptir. Ancak bu yargılar tanıyarak öğrenilmez, tanıtılmaya ihtiyacı yoktur.

Locke, “Varlığını kabul ediyorum ama ne olduğunu bilmiyorum” söylemiyle, töz anlayışını betimler. Berkeley, bundan etkilenerek, madde tözünün varlığını yadsımıştır.