MODERN FELSEFE I - Deneme Sınavı - 3

Montesquieu’nün güçlerin ayrılığı ve güçleri dengeleme konusundaki görüşleri hem Amerika hem de Fransa’da önemli bir etki yaratmıştır.

Adrién Hlevetius, Olumlu davranışların oluşmasında eğitimin önemini vurgularken, din adamları sınıfının gücü kırılıncaya ve iyi bir hükümet ve hukuk sistemi kuruluncaya dek eğitim sisteminin istenilen düzeye gelemeyeceğini savunur. Doğru yanıt E'dir.

Diderot’nun, kararlı bir felsefi görüşe sahip olduğunu söylemek kolay değildi. Doğal dinlerin belli bir zaman sonra yok olacağını, ama bunların temeli olan doğal dinin her zaman varlığını sürdüreceğini savunurdu. Bunları söyleyen Diderot, bir zaman sonra bu görüşü terk ederek, insanlara her türlü dinin boyunduruğundan kurtulmaları gerektiğini söylüyordu. Doğru yanıt C'dir.

D’Alembert’in metafizik konularla, sanılanın aksine, hiç ilgisi yoktur. Ona göre, fenomenler, metafizik anlamda değil sistematik anlamda ilişkilendirilmelidir. Doğru yanıt B'dir.

18. yüzyıl dar anlamda aydınlanma çağı olarak adlandırılır ve bu dönem felsefesine de aydınlanma felsefesi denir. Doğru cevap B'dir.

Başlıca aydınlanma düşünürleri Bayle, Montesquieu, Voltaire, Condillac, Helvetius, Diderot, d’Alembert, Lametrie, d’Holbach Cabanis ve Rousseau’dur. Doğru cevap E'dir

Voltaire, maddi olmayan tözsel bir varlık olarak ruh kavramını gereksiz bir kavram olarak görmekteydi. Doğru cevap C'dir.

Gelişim Psikolojisi Üzerine Söylev adlı eser Jean Jacques Rousseau'nun eserlerinden  birisi değildir. Doğru cevap C'dir.

Bilimsel felsefenin görevi fenomenleri metafizik anlamda değil, sistematik
anlamda betimlemek ve ilişkilendirmektedir.  Bu görüşleriyle d’Alembert pozitivizm öncülerinden birisidir. Doğru cevap E'dir.

Hobbes insanın doğal durumunun bir savaş ortamı olduğunu savunurken, Rousseau insanın özündeki iyiliğe dikkat çekerek doğal durumu bir özgürlük ve iyilik durumu olarak betimlemiştir.

1755’de, Rousseau’nun politik ekonomi üzerine makalesi Ansiklopedi’de yayımlanır. 1758’de Politik Ekonomi Üzerine Söylev başlığı altında ayrı olarak yayımlanan bu makalede “genel istenç” düşüncesini ilk kez dile getirmiştir.

IV. İfade Rousseau’nun, sanat ve bilim hakkındaki düşüncelerinin tersini göstermektedir. Çünkü o “Sanat ve yazın davranışımızı biçimlendirmeden, duygularımızdan yapay bir dille söz etmeyi bize öğretmenden önce, ahlaklarımız belki kaba saba, inceliksiz ama doğaldı” demiştir.

Diderot doğal ahlak yasalarına inanmakla birlikte, onların temelini aklın a priori buyruklarında değil, insan doğasında bulmuştur. Doğru cevap A'dır.

Genel istenç insanların ortak çıkarını ya da yararını temsil etmektedir. Bireylerin özgür olma hakkı sadece toplumun ahlak istenci ile sınırlanabilir. Genel istenç yasalarda temsil bulunca, insanların bu yasalara uyması, aynı zamanda özgür olmaları demektir. Kişinin istenci toplum çıkarları ile uyumlu olduğu sürece birey gerçek özgürlüğü de yakalamış olur. Rousseau’nun genel istenç kuramı, demokrasi düşüncesinin temelidir.

C şıkkı harici tüm şıklar, özel mülkiyetin yerleşmesiyle ortaya çıkan durumlardır. Özel mülkiyet, insanın toprağa yerleşmesi ve uygar toplumun kurulmasıyla ortaya çıkmıştır.

Helvetius’a göre ahlakın en temel ilkesi “Kamu iyiliği en yüksek yasadır.” biçiminde dile getirilebilir. Doğru cevap D'dir.

Montesquieu'ya göre politik özgürlük, güçlerin ayrılığı ilkesini gerektirir. Buna göre yasama, yürütme ve yargı güçleri kesinlikle birbirlerinden ayrılmalıdır. Doğru cevap A'dır.

Aydınlanma çağının ana yurdu Fransa'dır. Doğru cevap D'dir.

Locke, “Varlığını kabul ediyorum ama ne olduğunu bilmiyorum” söylemiyle, töz anlayışını betimler. Berkeley, bundan etkilenerek, madde tözünün varlığını yadsımıştır.

Gerçekte obje ve duyum aynı şeydir, bunları birbirinde soyutlayamayız. Bundan dolayı bir obje algılanmış niteliklerin bir toplamıdır. Sonuç olarak var olmak algılanmış olmaktır (esse est percipi). Şu halde töz ya da madde asla algılanmamakta ya da duyulanamamaktadır. Bu durumda var olduğu söylenemez.