Değişen İş Hayatı: Start Up’lar

“Start up” en genel anlamıyla herhangi bir soruna çözüm bulmak amacıyla yola çıkan ve başarılı bir sonucun garanti edilmediği işletmelere verilen isimdir. Bir başka deyişle start up, olağanüstü belirsizlik şartlarında yeni ürün ve hizmetler geliştirmek için tasarlanmış bir kurumdur.

Start up’larda ast-üst hiyerarşisi çok fazla hissedilmez. Patron ya da patronların özel ofisi, özel park yeri, sekreteri yoktur. Çay getiren görevli ya da yöneticinin makam şoförü yoktur. Ekip çalışması yaygındır. Açık ofis şeklinde bir yapı vardır. Toplantılar kimi zaman çevrim içi yapılır. Genelde çalışanların esnek saatlerde işlerini yürüttüğü bir yapı vardır.

Start up girişiminin başarılı olması için gerekli olan faktörler; Zamanlama, Ekip ve İcra, Farklı, Özgün Fikir, İş Modeli ve Fon Bulma olarak sıralanmaktadır.

Kuluçka Merkezlerinde sunulan hizmet ve destekler:

• Ofis imkanı, mobilya ve ekipman sağlanması, ihtiyaç duyulan altyapının ve ortak mekanların oluşturulması
• Sekreterya ve destek hizmetlerinin sunulması, donanım ve yazılımlara erişimin sağlanması
• Yarışma ve benzeri girişimciliği teşvik edici programların organize edilmesi
• İlgili eğitim, seminer ve atölyelerin düzenlenmesi
• Yönetim desteği, kritik iş ve teknik desteklerin verilmesi
• Teknik ve idari konularda danışmanlık ve mentorluk hizmetlerinin sağlanması
• Şirketleşme, ticarileşme, uluslararasılaşma ve benzeri alanlarda desteklerin sağlanması
• Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile tasarım faaliyetleri ile ilgili finansmana erişim konusunda danışmanlık sunulması ve mevcut programlara yönlendirilmesi veya uygun yapılar ile bir araya gelinmesine destek olunması
• Kuluçka firmalarının kendi aralarında ve Bölgede yerleşik diğer firmalarla etkileşim ve işbirliklerinin sağlanması

Kuluçka Merkezleri’nin en önemli yararı, özellikle internet teknolojilerine odaklanan bir girişim ekosistemi oluşturmasıdır.

İş Fikri: İşletmenin ne yaptığını ve ne yapacağını anlatan açıklamadır.

İş Modeli: İşletmenin parayı nereden ve nasıl kazanacağını anlatan açıklamadır.

İş Planı: İşin geleceğine dönük planlardır. Bu planların nasıl gerçekleşeceğini tanımlayan açıklamadır.

“Ne Yapacaksın?” sorusunun yanıtını iş fikri verir. “Nasıl Para Kazanacaksın?” sorusunun yanıtını iş modeli verir. Neyi, Hangi Kaynaklarla ve Nasıl Yapacaksın?” sorusunun yanıtını ayrıntılı olarak iş planı verir.

• İş Planı Özeti
• Girişimci ya da Girişimcilerin Kişisel Özellikleri
• Kurulacak İşin Özellikleri
• İş Fikrinin Piyasa ve Talep Özellikleri
• Pazarlama Planı
• Ürün ve Hizmetlerin Üretimi, Tedariği
• Yönetim Planı
• Finansal Plan

İş modeli şu soruların yanıtlarını vermelidir:

• Oluşturan değer nedir?
• Hedef pazar kimlerdir?
• Tedarikçiler kimlerdir?
• Bir dizi faaliyet nasıl kurgulanacaktır?
• Oluşturulan değer ne kadar fiyatla sunulacaktır?

“Start-up”lardaki iş modelleri:

• Üretici İş Modeli
• Distribütör İş Modeli
• Toptancı, Perakendeci İş Modeli
• Franchise İş Modeli
• Broker İş Modeli
• Ajans İş Modeli
• Brick ve Morter İş Modeli
• e-Ticaret İş Modeli
• Brick ve Clicks İş Modeli
• Nickel ve Dime İş Modeli
• Reklam İş Modeli
• Gizli Gelir İş Modeli
• Bağ Kur, Link Ver İş Modeli
• Uyarlama, Kişiselleştirme İş Modeli
• Bölümlere Ayırma, Dilimle İş Modeli
• Freemium İş Modeli
• Leasing İş Modeli
• Pazaryeri İş Modeli
• Toplayıcı İş Modeli
• Kitle Fonlaması İş Modeli
• Kullandığın Kadar Öde İş Modeli
• Tıraş Bıçağı İş Modeli
• Tersine Tıraş Bıçağı İş Modeli
• Tersine Mezat İş Modeli
• Üyelik İş Modeli
• Sosyal Fayda İş Modeli
• Amazon FBA İş Modeli
• Drop Shipping İş Modeli
• Hizmet Olarak Yazılım İş Modeli

Brick ve Clicks İş Modeli hem çevrim içi hem de geleneksel olarak hizmet sunan iş modelidir. Böylece müşterilerin birçok ürünü mağazada görüp deneyip isterse çevrim içi olarak satın almasına olanak tanınır. Tüketicilerin ürünlere dokunarak, deneyerek satın alma tercihlerini karşılamak üzere geliştirilmiş bir iş modelidir. Önce çevrim içi olarak kurulan işletme sonradan tüketicilerin bu yöndeki tercihleri doğrultusunda geleneksel mağazasını da açabilir.

Tıraş Bıçağı İş Modeli’nde tıraş aleti maliyetinin de altında bir fiyatla çok ucuza piyasaya sürülür. Yedek tıraş bıçakları, başka bir deyişle sarf malzemeleri pahalıya satılarak gelir kazanılır. Tersine Tıraş Bıçağı İş Modeli’nde ürün pahalıya satılır. Tamamlayıcı malzemeler ya da sarf malzemeleri ucuza satılır. Tüketiciyi tutmayı amaçlayan bir iş modelidir.

Start up’larda fon bulma yöntemleri: Tohum Öncesi Fonlama (Pre Seed Funding) ve Tohum Fonlama (Seed Funding)

Büyüme potansiyeli olan girişimlere azınlık hisse alarak ortak olan, böylece hem fon sağlayan hem de deneyimleriyle yol gösteren yatırımcılardır.

Start up’larda şu tür ekip türleri görülmektedir:

• Kullanıcı Merkezli Ekip
• Büyüme Merkezli Ekip
• Özellik Merkezli Ekip
• Tasarım Merkezli Ekip
• Teknoloji Merkezli Ekip
• Naif Ekip

KPI, “Anahtar Performans Göstergeleri” sözcüklerinin İngilizce baş harflerinin (Key Performance Indicators) kısaltmasıdır, hedefi ölçen ve performansı gösteren değerlerdir. Hedefler KPI’ların SMART haline dönüştürülmüş biçimidir. SMART İngilizce Spesifik (Spesific), Ölçülebilir (Measurable), Ulaşılabilir (Achievable), İlgili (Relevant), Zamanla Sınırlı (Time Bounded). Hedeflerin SMART nitelikleri taşıması demek “sayısallaştırılabilir olması” demektir.

“Yalın girişim” ya da diğer adıyla “yalın start up” (lean start up), müşterilerin istekleri doğrultusunda, düşük maliyetli ve çalışır şekilde girişimin nasıl kurulacağının metodolojisidir.

MVP (Asgari Düzeyde Çalışan Ürün): Girişimcinin aklındaki ürünün hayata geçirilebilir temel özelliklere sahip sürümüdür. Bir ürünü geliştirip performansını sürekli olarak ölçmeyi ve bu ölçüm sonunda yeni düzenlemeler yapmayı öngörmektedir.

Start up’larda kullanılan strateji modelleri:

Gibson Biddle Modeli

Melissa Perri Modeli

Dan Olsen Modeli

Start up hukuku girişimcilik ekosisteminin doğrularıyla harmanlanmış yeni bir hukuk alanıdır. Bir başka deyişle start up hukuku; temelinde Şirketler Hukuku, Fikri Mülkiyet Hukuku, Yatırım Hukuku ve Bilişim Hukukunu bulunduran, girişimcilik ekosisteminin doğrularıyla harmanlanmış yeni bir hukuk dalıdır ve doğası gereği girişimlerin faaliyet gösterdiği alanların hukuk kuralları ile doğrudan etkileşim halindedir.

Yatırım sürecinin hukuki aşamaları, ana hatları ile şöyledir:

• Girişimci-Yatırımcı Görüşmeleri
• Gizlilik Anlaşması
• Ön Değerleme
• Çerçeve Sözleşme, Niyet Mektubu
• Hukuki ve Finansal İnceleme Raporu
• Sözleşmeler