MODA TASARIM

Dokuma tekniğinin endüstri devrimi ile birlikte hızlı bir değişim sürecine girmesine karşın, kumaş yapıları ve desen oluşturma teknikleri daha Rönesans döneminde neredeyse bugünkü düzeye yaklaşmış ve jakar tekniğinin ortaya çıkışı ile o dönemlerde bilinen en karmaşık desenlerin dokuma olarak elde edilmesi sağlanmıştır.

Dokuma tekniğinin endüstri devrimi ile birlikte hızlı bir değişim sürecine girmesine karşın, kumaş yapıları ve desen oluşturma teknikleri daha Rönesans döneminde neredeyse bugünkü düzeye yaklaşmış ve jakar tekniğinin ortaya çıkışı ile o dönemlerde bilinen en karmaşık desenlerin dokuma olarak elde edilmesi sağlanmıştır.

Dokuma tezgâhında kumaş boyunca yer alan iplikler çözgü ipliği, kumaş eninde yer alan ve dokuma sırasında kumaşa mekikle atılan iplikler atkı ipliği adını alırlar.

Manipüle kumaş tasarımı hazırlanırken dikkat edilmesi gereken noktalar;

1. Elyaf türlerinin fiziksel ve kimyasal uygunluğu

2. Kumaş türlerinin yapısal mekanik uygunluğu

3. Boyama ve baskı yöntemlerinin uygunluğu

4. Aplike, dikiş, nakış gibi aksesuarların uygunluğu

5. Konfeksiyon performansı üretime uygunluğu

Kumaşın yapısını etkileyen en önemli faktör, kumaşın yapımında kullanılan ilk madde olan elyafın fiziksel ve kimyasal davranışlarıdır. Bu davranışlar, kumaştan beklenen; dayanıklılık, tuşe, dökümlülük, geçirgenlik ve koruyuculuk gibi işlevleri belirlemektedir.

Pamuklu bezayağı kumaşa çeşitli basit veya karmaşık desenlerin, baskı tekniklerinin uygulanmasıyla elde edilen desenli kumaşlara basma adı verilir.

Atkısı kalın yün ve çözgüsü pamuklu olan 2/2 dimi örgüde dokunan en ucuz kumaş tipidir. Beyaz olarak dokunan bu kumaşta, top boyama yöntemiyle koyu ve kalın görünümler elde edilir. Şayak, sağlam ve kaba yün ipliğinden dolayı, sıcak tutan bir kumaş olup bu özelliğiyle askeri giysiler yapımında kullanılmıştır.

Tüvitin çok çeşitli kalınlık ve gramajlarda üretimi yapılmaktadır. Genelde kalın numaralı havlı straygarn ipliklerden dokunan bir kumaştır. Genelde 2/2 dimi örgü, 4 numaralı straygarn atkı ve çözgüde 1 cm de 7 sıklıkta dokunur. İskoçya da patentle satılan % 100’ü ilk yünden ve evlerde üretilen el üretimi Harris Tweed adıyla özel bir tüvit de vardır. Erkek ceketi, elbise, pantolon, pardösü üretiminde yaygın olarak kullanılmaktadır. Türkiye’de 1970- 1980 yılları arasında bu kumaşlardan yapılan hafif desenli pardösüler, giyimde kaba kumaşlardan ince kumaşlara geçişi sağladığı için yüksek talep görmüştür.

Elbiselik kumaş olarak 8’li çözgü sateni örgüde dokunan parlak bir ipekli kumaştır. Pamuk atkı ile astarlık kumaş olarak da dokunabilir.

Yüksek Baskı tekniği, ahşap uyulmuş kalıplar, metal kalıplar ya da linol oyma işlemi ile hazırlanan kalıplara baskı boyaları ve pigmentleri uygulanarak kumaş yüzeyine aktarılan baskı uygulamalarıdır.

Dokuma kumaşları; Pamuklu, yünlü ve ipekli kumaşlar olarak üç ana sınıf içinde incelemek uygun olmaktadır. Ancak, yünlü kumaşlar, kumaşın görünüm ve kullanım özellikleri bakımından önemli farklar gösteren Kamgarn ve Ştraygarn kumaşlar olmak üzere iki ayrı sınıf olarak tanımlanırlar. Doğru seçenek E’dir.

Atkı örmede tek bir iplik enine ilmekler yapar. Bu ilmeklerin alt ve üst ilmek sıraları ile bağlanması sonucunda bir yüzey meydana gelir. Daha çok kazak, yelek, elbise gibi dış giysiler ile fanila, külot gibi iç giysilerde kullanılır. Doğru seçenek E’dir.

Dokumasız kumaşlar, keçeleştirme, iğneleme ya da yapıştırma gibi işlemlerle tekstil liflerinin bir doku oluşturması sonucu elde edilirler. Doğal keçe, yün elyafından yapılmaktadır.  Doğru seçenek E’dir.

Manipüle kumaş tasarımı hazırlanırken dikkat edilmesi gereken noktalar; 1. Elyaf türlerinin fiziksel ve kimyasal uygunluğu , 2. Kumaş türlerinin yapısal mekanik uygunluğu, 3. Boyama ve baskı yöntemlerinin uygunluğu, 4. Aplike, dikiş, nakış gibi aksesuarların uygunluğu, 5. Konfeksiyon performansı üretime uygunluğu. Doğru seçenek E’dir.

Fiziksel özellikler altında yer alan mekanik özelliklerdir. Kumaşın en veya boy düzlemine dik yönde etki yapan  kuvvetlere  karşın  kumaşın  sergilemiş  olduğu davranışlar; Kopma uzaması, kopma dayanımı, yırtılma   dayanımı,   eğilme   dayanımı,   sürtünme   dayanımı,  ütü  tutma,  buruşmazlık  gibi  özellikler  mekanik  özellikler  olarak  tanımlanır. Doğru seçenek E’dir.

Kaput bezi: Türkiye’de  Amerikan  bezi  olarak  da  bilinen,  genellikle  kaba  karde  ipliklerden  bezayağı  örgüde  dokunan pamuklu kumaştır. 12/1 veya 16/1 ipliklerden üretilir. Oldukça gevşek ve kaba bir kumaştır. Kasar ve ayrıca beyazlatma işlemi görmemiştir. Doğru seçenek E’dir.

Melton, blazer ve şevyot ştraygarn yünlü kumaş; panama kamgarn yünlü kumaş türüdür. Gabardin ise hem pamuklu hem de kamgarn yünlü kumaşlar arasında yer alır.  Doğru seçenek E’dir.

 

Pazen-pamuklu; tüvit-ştraygarn yünlü; kaşmir-kamgarn yünlü; atlas-ipekli kumaştır. Doğru seçenek E’dir.

Elek şablon baskı (screen printing): Çerçeveler üzerine gerilen polyester gaze kumaş baskı kalıbı olarak kullanılmaktadır. Gaze olarak kullanılan kumaşda, 2.54 cm de 43 gözenekten 200 gözeneğe kadar farklı sıklık değerlerinde gazeler mevcuttur. Pamuklu  kumaşlar  üzerine  su  bazlı  pigment  boyalar  ile  yapılan  baskılarda  genellikle  43-65  nolu  gazeler  kullanılır. Doğru seçenek E’dir.

Direkt, üst, sıvama ve zemin baskılar kumaşlarda kullanılan baskı çeşitlerinden bazılarıdır. Halbuki transfer baskı, bir tekniktir ve kumaş baskı tekniği olarak sınıflandırılır.  Doğru seçenek E’dir.