MODA TASARIM

Yeni Krallık Döneminde (İ.Ö.1090 – 945), kadın ve erkeklerin giysilerinde drapeller görülmektedir. Kadınlar ve erkekler, tunik biçiminde olan
‘’kalasiris’’ adı verilen bir giysi giymiştir. Kalasirisler kumaş ve kesim açısından dönemsel olarak farklılık göstermiştir. Kalasirislerin kısa kollu, kolsuz, bir veya
her iki omuzu bantlarla örten, dar veya bol modelleri bulunmaktadır. Doğru yanıt A'dır.

Antik Yunandaki bir diğer üst giyim çeşidi “himasyon” dur. Bir çeşit pelerin olan himasyon dikdörtgen şeklindeki bir parçanın katlanıp, sol omuzdan arkaya doğru atılıp sağ kol altında toplanıp önde sol omuza doğru dönmesi şeklindedir. Bu giysinin kapüşonlu olanları da vardır. Doğru yanıt E'dir.

Bizanslılarda giyim (6.yy) Roma ve Doğu öğelerinin zengin bileşimi olarak gelişmiş, bu dönemde insanlar uzun kollu tunikler ve “sagus” (yarım daire şeklinde boyun bölümü oyuntulu ve sağ omuz üzerindeki broş ile tutturulan pelerin) giymiştir. Sagusun göğüs altına düşen dikdörtgen biçimindeki bölümüne “tablion” adı verilmiştir. Kadın ve erkekler tarafından ortak kullanılan bu giysi yaşlı, kadın ve önemli kişiler için uzun, gençler için ise kısa olarak
kullanılmıştır. Doğru yanıt B'dir.

Ortaçağ Romanesk Dönemde Haçlıların para kesesi olan “aumoniere” den esinlenerek “scarcella” ismi verilen bele kayışla asılan para keseleri kullanılmıştır. “Chaperon” adı verilen siyah başlıklı, işlemeli pelerinler
soylular tarafından giyilmiştir. Kadınların saçları örülmüş ve krepsin (ipek işlemeli kılıf ya da altın ağlar) içerisinde toplanmıştır. Bu saç biçimleri taç
ya da halkalarla süslenmiştir. Erkekler “Zimarra” adı verilen bel kısmı deri kayışla tutturulan uzun tunik giymiş, deri eldiven ve çizmelerle giysileri tamamlanmıştır. Doğru yanıt B'dir.

Yeniçağda endüstrideki yenilikler ve artan üretim giysilerde kullanılan kumaş ve aksesuarların çeşitlenmesini sağlamıştır. Venedik cam boncuklarıyla, Cenova
kadifesiyle ünlü olmuştur. Kadın giysileri yüksek bel çizgisiyle belirginleşmiş kısa korsajları geniş etekler tamamlamış ve dekolte daha da derinleşmiştir. Toplumun giyime verdiği önemin artmasıyla birlikte moda tasarımcılığı gelişme göstermeye başlamıştır. Pisanello, Holbeyn ve Leonardo da Vinci bu dönemin ünlü moda öğreticileri olmuştur. Doğru yanıt D'dir.

1580-1750 yılları arası Barok Dönemi olarak adlandırılmaktadır. Barok sözcüğü Portekizce “barocco” sözcüğünden gelip düzgün olmayan inci anlamına gelmektedir Barok anlayışı, klasik dönemi izleyen zamanlarda sanattaki bir biçimleme olarak görülmüştür. Bu üslup, klasiğin sağlam, açık ve kesin hatlı formlarının gevşemesi, biçimlerin bir kompozisyon içinde erimesi ve birbiriyle kaynaşmasıdır. Bu dönem Avrupa’nın büyük merkezlerinde ve saraylarda gözde olan abartılı zevkler olarak nitelendirilmiştir. Doğru yanıt A'dır.

Yeni çağ Rokoko döneminde Konik etek, dönemin en çarpıcı giysilerinden
birisi olmuştur. Krinolin etek olarak da bilinen bu etekler önceleri dairesel, daha sonra oval olarak, kemik veya metal çemberlerle takviye edilerek kabartılmıştır. Doğru yanıt E'dir.

Fransız Devrimi sonunda orta sınıf önem kazanmış bu sınıfın yeni modalara karşı çıkışı sonucunda meydana gelen değişiklikler moda tarihine yeni bir yön vermiştir. Yakınçağa kadar üst sınıfın giyimi modaya yön verirken 1789 Fransız Devrimi’nden sonra, orta sınıfın giyimi toplumun tüm sınıfları için bir
standart oluşturmuştur. Eşitlik ve kardeşlik adına erkekler koyu renkli basit hatlı ceket ve pantolonu benimsemiş, soylu sınıfın giydiği parlak renk ve sırmalar sadece askerlerde görülmeye başlamıştır. Doğru yanıt C'dir.

1908’de “Paul Poiret” korse kullanımını gerektirmeyen kıyafet tasarlamıştır. Rönesans’tan bu yana kadın giyiminin temel elemanı olarak görülen
korseyi kaldırarak dikkatleri bel bölgesinden omuz bölgesine çekmiştir. Bu şekilde Poiret, yapay ve gösterişli görünüm yerine vücudun doğal güzelliğini ortaya çıkaracak yeni bir stil tasarlamıştır. Doğru yanıt B'dir.

I. Dünya savaşının sona ermesi ile moda tüm Dünya’da yeniden canlanmış ve hız kazanmıştır. Yaşanan savaş koşulları, giyilen üniformalar sivil kıyafetler giysiler üzerinde etkisini göstermiş ve günlük giysiler, üniformalardan detaylarla yeniden şekillenmiştir. Erkek modasında ise, İngiliz giyim tarzı etkili olmuştur. Doğru yanıt A'dır.

Yeni Krallık Döneminde (İ.Ö.1090 – 945), kadın ve erkeklerin giysilerinde drapeller görülmektedir. Kadınlar ve erkekler, tunik biçiminde olan ‘’kalasiris’’ adı verilen bir giysi giymiştir. Kalasirisler kumaş ve kesim açısından dönemsel olarak farklılık
göstermiştir. Kalasirislerin kısa kollu, kolsuz, bir veya her iki omuzu bantlarla örten, dar veya bol modelleri bulunmaktadır. Buna göre doğru cevap A'dır.

Yunanlılardaki himasyon’dan esinlenerek ortaya çıkan “toga” kostüm tarihinde yer alan Romalıların giydiği en önemli ve en çok bilinen kostüm olup kadın ve erkekler tarafından giyilmiştir. Doğru cevap B'dir.

Bu dönemde Haçlıların para kesesi olan “aumoniere” den esinlenerek “scarcella” ismi verilen bele kayışla asılan para keseleri kullanılmıştır. Doğru cevap A'dır.

Elizabeth Döneminde kalçayı geniş göstermek amacıyla eteklerin içlerine çemberler ve iç etekler giyilmiş, elbise kolları ise mücevherlerle bezenmiştir. İlk ipek çorabı kraliçe I. Elizabeth giymiştir. Doğru cevap A'dır.

17. Yüzyıl ayrıca moda tasarımcıları için önemli bir dönem olarak nitelendirilmektedir. Önceleri kostümler sadece ev hizmetlileri tarafından yapılırken 14. Louis’in de desteğiyle elbise üreticileri bir esnaf birliği oluşturmuştur. Bu dönemde, tasarımcılar müşterilerini yeni kalıplar, parlak kumaşlar ve aksesuar
kullanma konusunda ikna etmiş ve yeni stiller yaratma olanağı bulmuştur (Dereboy, 2004:72). Doğru cevap D'dir.

Fransa’da Napolyon’un imparatorluğuyla giyimde başlayan modaya “ampir” adı verilmiştir. 1800’lü yıllarda doğal hayat tarzının amaçlanması ve Yunan- Roma hayranlığı kadın giysilerini etkilemiştir. Doğru cevap C'dir.

II. Rokoko (1850-1870)
Bu dönemde romantik etkiler makineleşmenin etkisiyle yerini realizme bırakmıştır. 1846 yılında Sanayi Devrimi’nin etkisi ile giyim tarzlarında farklılaşmalar görülmüştür. 1850’de Morris Levi Strauss’un dayanıklı kumaştan yapılmış bluejeanlar’i moda olmuştur. Dönemin önemli özelliklerinden birisi, üst ve orta sınıftan kadınların oluşturduğu pazar için giysiler tasarlayan bağımsız modacıların ortaya çıkması olmuştur. 1858’de Paris’te kendi moda evini açan İngiliz Charles Frederick Worth, bu modacıların ilki olarak kabul edilmektedir.

Bu bilgilere göre doğru cevap E'dir.

1903 yılında Fransız Haute Couture’cusu Paul Pairet, Doucel ve Worth ile yaptığı çalışmalar sonucunda kendi moda evini kurmuştur (Altınay ve Yüceer,1992: 100).
Bu dönemde elbiselerin kalça kısmının vücuda tam oturmasından dolayı ince iç çamaşır giyilmeye başlanmıştır. Bu yüzyılın başlarında korseler ve büstiyerler küçülmüştür. Jartiyer kullanılmaya başlanmıştır. Doğru cevap C'dir.

Kadına hür ve yalın giyimi sunan Chanel’dir. Chanel, gazocağının patlaması ile yanan uzun saçlarını kestirmesi ile yeni bir saç modeline öncülük yapmıştır. Chanel ilk pantolon giyerek pantolon modasının öncüsü olmuştur
(Altınay ve Yüceer,1992: 115). Doğru cevap B'dir.

1943’de kökleri Hollywood’a dayanan ve o dönemin yıldızları tarafından dünyaya yayılmış dünyadaki adı ‘swing’, Türkiyede ki ası ise ‘bobstil’ olan bir stil yaygınlaşmıştır. Doğru cevap A'dır.