MODA TASARIM

Japon moda tasarımcısı İssey Miyake ile bambu sanatçısı Koshige Shochikudo’nun ortak çalışmaları, sanat ve giysi tasarımına farklı bir açı kazandırmış ve bu gelişmeyle giysi tasarımları, sanat nesnesi olarak sergilenmeye başlanmıştır. Ewing’in değindiği üzere hacimli ve heykelsi giysi tasarımının sanatla buluşan bu boyutundan sonra, dünyanın önde gelen müzelerinde kostüm tarihi sergilerinden farklı olarak ilk kez moda tasarımcılarının tasarımları sergilenmeye başlanmıştır. Bu sergilerin aracılığıyla moda tasarımının sadece tü- ketime yönelik olmadığı, sanatın bir parçası olduğu farkedilmiştir (Ewing’den aktaran Günay, 2013; s. 53).

Art Nouveau - Kübizm -  Sürrealizm - Giyilebilir Sanat

Konstrüktivist

İngiltere

Amerika

18. yüzyılda sanat ve zanaat birbirinden ayrıldığında terzilik zanaat olarak sını anmış; böylece de sanat- tan ayrılmıştır. 1860’larda kişiye özel giyimin (haute couture) ortaya çıkması modanın sanatsal bir yorum kazanmasına neden olmuştur. Bu sistemin yapılanmasında Haute Couture’ün kurucusu olan İngiliz tasa- rımcı Charles Frederick Worth’ün etkili olduğu kabul edilmektedir (Swendsen, 2008; 88- 89). Worth’ün ardından Paquin, Callot kardeşler, Doucet ve Poiret’in Haute Couture çalışmaları gelmektedir. Özellikle Paul Poiret sanat algısı yüksek tasarımlarında çığır açacak yeni kalıp uygulamalarıyla geometrik kesim an- layışını vurgulamıştır (Şahin, 2016; 385).

Yapısı itibariyle moda; hızlı, değişken ve se- zonluk beğenileri oluşturmaktadır. Sürdürülebilir moda kavramı ise bu tüketim çılgınlığına karşı gel- meyi, daha yavaş tüketim ve daha doğru üretimi kapsayan bir moda anlayışını benimsemekte, çevre ve insan dostu olmayı hede emektedir. “Sürdürülebilirlik”, korumak ve muhafaza etmek konularını da kapsadığı için, moda sisteminden çevre ve insan sağlığı için faydalı bir yaklaşım içinde olması beklenmektedir. Bu açıdan bakıldığında günümüz- de artık kesinlikle sürdürülebilirliğe yer verilmesi gerektiği gündeme gelmektedir.

Hazır giyimde sanatsal kaygı öndedir.

Yavaş moda

Pret a Porter

Moda sözcük olarak Latince “modus”tan gelir ve anlamı tarz demektir.

Moda, Fransız Devriminin ardından, saray çevresinden çıkar.

19. yüzyılda başlayan feminist hareketler, kadın hakları talepleri ve I. Dünya Savaşından sonra doğan ortamda, çalışma yaşamında kadınlara du- yulan ihtiyaç sonucunda moda, daha çok kadın cinsiyeti üzerinden gelişmiştir.

Moda sistemi üretim- tüketim ilişkisini den- gede tutabilmek için pazarlama, tanıtım, reklam tekniklerine başvurur.

Modaevleri, modaya yönelik her türlü malzemenin bulunduğu çarşı- pazar, hukuksal düzenlemeler,  moda tasarım haftaları, fuarlar, moda zirveleri gibi kurumsal organizasyonlar bir şehre moda kültürünün hâkim olmasında etken olan ve tarihsel süreci olan gelişmelerdir.

Sanat akımlarından ve stil tarihinin konula- rından yakından ilgili olan moda tasarımcıları 19. yüzyıl sonunda, Art Nouveau, Art Deco gibi stiller- den etkilenmişler, eserlerinde bu stillerin etkilerine açıkça yer vermişlerdir.

Modanın sanatla olan ilgisi 1920’lerde keskin bir şekilde bellidir. Moda yönünü modern sanat- lara doğru bu yıllarda çevirmiştir.

Günü- müz gerçeküstücü tasarımcılardan Issey Miyake, Rei Kawakubo ve Karl Lagerfeld, Christian Lacroix gibi haute couture tasarımcıların kıyafetlerinde gerçeküstücü yaklaşımlar görülmektedir.

Günümüz moda ta- sarıcmılarından Paco Rabanne, Hüseyin Çağlayan (Hussein Chalayan), Francesca Rosella gibi tasarımcılar çalışmalarında Fütürizm akımından beslenmektedir.

18. yüzyılda sanat ve zanaat birbirinden ayrıldığında terzilik zanaat olarak sını anmış; böylece de sanat- tan ayrılmıştır. 1860’larda kişiye özel giyimin (haute couture) ortaya çıkması modanın sanatsal bir yorum kazanmasına neden olmuştur.