MODA TASARIM - Deneme Sınavı - 5

Çözgü ipliklerinin yapılacak desene göre çerçevelerden geçirilmesi işlemine “taharlama” denir. Doğru cevap C'dir.

Günümüzde giysilikten ev tekstiline, yer döşemeliklerine, endüstriyel keçe ve bezlere kadar çok geniş alanlara yayılmış olan tekstil endüstrisinde, özellikle giysilik üretim amacına yönelik kumaşlara bakıldığında; dokuma, örme ve dokumasız (nonwoven) olarak tanımlanan üç ana üretim yöntemi kullanıldığı görülmektedir. Düzgün yüzey, incelik, esneklik, sağlamlık ve örtme özelliği olarak belirlenen temel nitelikler kumaş yapısına bağlı olarak önemli ölçüde değişim gösterirler. Dokuma, örme, keçeleştirme ya da benzeri başka yöntemler olmak üzere üç ana kumaş üretim yöntemi, temel kumaş yapısını oluşturmaktadır.

Endüstriyel üretilen kumaşların aynı veya farklı türlerinin yanısıra giysi üretimi amacıyla birbirleri ile dikiş işleme ve bezer yöntemler kullanılarak manipüle edilen, küçük ölçekli el üretimi kumaşların da giysi üretiminde kullanılmakta olduğu görülmektedir. Bu tür sonradan revizyona uğramış olan kumaşlar manipüle olarak gruplanmaktadır. Dokuma veya örme üretim yöntemleri ile üretilmiş olan kumaşlar ile aynı cins veya farklı kalitelerde kumaş parçalarının, dikiş, işleme veya farklı sabitleme yöntemleri kullanılarak bir araya getirilmesi ile yeniden tasarlanmış olan kumaşlardır. Kumaşın üzerinde birden fazla kumaş üretim teknik ve yöntemi birada kullanılmış olabilir.

Kumaşın yapısı üretiminde kullanılan lif ve elyafın özellikleriyle doğrudan ilgilidir. Kumaşların üretim ve kullanımları sırasında karşılaşılan kimyasal maddelere ve etkilerine karşı dayanıklılığı veya zayıflığı kumaşın kimyasal özelliğini belirler. Kumaşların boyanması kimyasal özelliklerine göre belirlenmektedir. Kumaşın yanma sırasındaki davranışı, çıkan koku ve kalıntısı kumasın elyaf türüne göre farklılıklar gösterir. Yünlü kumaşların asitlere karşı dayanıklılığı, buna karşın bazlara duyarlılığı, pamuklu kumaşların ise, tersine, bazlara karşı oldukça dayanıklı olup asitlere karşı çok duyarlı oluşu lifin veya elyafın kimyasal yapısının etkisini gösterir. Boyanarak renklendirilmiş kumaşlarda renk haslıkları ve boyanabilme yeteneği, gerek lifin gerekse boyar maddenin kimyasal yapısı ile ilgili özelliklerdir. Kumaşın nem çekme olarak tanımlanan su çekme ya da havadaki nemi emme özelliği de lifin kimyasal özelliği ile ilgilidir.

Kumaşın kendi ağırlığıyla eğilme göstergesi olarak döküm özelliği, kumaşın yumuşaklık veya sertlik özelliği, tutum ya da tuşe olarak isimlendirilen ve kumaşa elle dokunulduğunda veya gözle incelendiğinde algılanan özelliği duyusal özelliklerdir. Kumaşın rengi, örgüsü tuşe ile algılanan duyusal veriler sonucunda bir beğeni değerine dönüşür.

İnce dökümlü ve bezayağı şeklinde dokunmuş her türlü kumaşa poplin denir. Tekstilin ana doku stili olduğu için hemen hemen her türlü kumaşta yünlü, viskon hatta polyester kumaş dokumasında da sık sık popline ağırlık verilir. Eskiden poplinde ipek iplik de kullanılırdı. Kaliteli bir poplinde daha çok merserize edilmiş penye iplikleri kullanılmaktadır. İplik numaraları genelde çözgüde 30/1, atkıda 20/1’ den 30/1’e kadar, daha sık poplinlerde ise 60/2 veya 80/2 gibi numaralar daha sık kullanılarak daha güzel kumaşlar elde edilmektedir.

Ribana örme giysilerin yaka, kol ağzı ve eteklerinde kullanılırlar. Bunun dışında iç çamaşırlarında ve vücudu saran streç giysilerde de kullanılırlar. Enine elastikiyeti yüksek olan örgülerdir.Doğru cevap A'dır.

Batist, bez ayağı örgüde dokunmuş, yumuşak ve ince bir kumaş olup, giysilik ve astarlık olarak kullanılmaktadır. Kaput bezi, Türkiye’de Amerikan bezi olarak da bilinen, genellikle kaba karde ipliklerden bezayağı örgüde dokunan pamuklu kumaştır. Oldukça gevşek ve kaba bir kumaştır. Basma, pamuklu bezayağı kumaşa çeşitli basit veya karmaşık desenlerin, baskı tekniklerinin uygulanmasıyla elde edilen desenli kumaşlara bu ad verilir. Damsak, jakarlı motiflerin 5’li ya da 8’li ile geliştirildiği pamuklu beyaz kumaşlara verilen isimdir. Karakteristiği ipek olarak bilinen bu kumaş türünde, keten liflerden üretilen güncel uygulamalara da rastlanmaktadır. Gabardin. genellikle 2/1 örgüde dokunan, çözgünün baskın olduğu ve dik dimi efekti gösteren bir pamuklu kumaştır. Pantolonluk ve trençkotluk olarak en uygun olan kumaş türü gabardindir.

Ştraygarnlar kısa lif boyu olan kaba yünlü kumaşlardır. Genelde rejenere yünlüden yapılır ve kamgarn kumaşlara oranla daha düşük fiyatlı kumaşlardır. Kamgarn kumaşlar, yünün ilk kırkılmasında elde edilen, lif boyu yüksek olan ince taranmış kaliteli yün ipliklerden dokunan kumaşlardır. Uzun lif boyuna sahip olması nedeniyle ince yün iplik ve ince yünlü kalitede dokuma kumaşların üretiminde kullanılmaktadır. Çuha, kaşe, tüvit ve keçe straygan kumaşlarken kaşmir, kamgarn kumaştır, bu sebeple diğerlerinden daha pahallı olduğu söylenebilir.

Krepon, fular, saten ve şantuk ipek ve rayon türevlerinden yapılmış standart kumaşlardır. Tüvit ise standart yünlü kumaş türelri arasındadır ve erkek ceketi, elbise, pantolon, pardösü üretiminde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu sebeple boyun eşarplığı için uygun bir kumaş olduğu söylenemez.

Yüksek baskı tekniği, ahşap uyulmuş kalıplar, metal kalıplar ya da linol oyma işlemi ile hazırlanan kalıplara baskı boyaları
ve pigmentleri uygulanarak kumaş yüzeyine aktarılan baskı uygulamalarıdır. Çoğunlukla el baskısı yapan atölyeler tarafından kullanılmaktadır.
180

Zemin baskıda kumaşın yüzeyinin tamamı veya çok geniş bir kısmına baskı deseni uygulanır. Eko baskıda doğal bitki ve yaprakların kumaş üzerine mono baskıları yapılmakta olup, baskı sırasında diğer baskı tekniklerinde kullanılan kimyasal maddeler kullanılmamaktadır. Varan baskı türünde, daha önceden kağıtlar üzerinde hazırlanmış baskılar kumaşın üzerine ısıl yöntem ile aktarılarak preslenir. Gofre baskıda termoplastik sentetik kumaşlarda, ısıtılan silindirler yolu ile desenin kumaşa basılması ile gofre uygulaması gerçekleştirilir. Flok baskı ise zemine göre daha yüksek ve daha tüylü bir görüntü veren baskı çeşididir. Flok baskıda özel apartlar elektrostatik yöntemler uygulanır.

Örme makinelerinde desen hazırlamanın daha basit ve hızlı olması dokuma ve örme kumaşların üretim tekniği ve maliyet açısından farklarından birisidir. Doğru cevap D'dir.

Jet baskı (dijital baskı) son yıllarda önemi gittikçe artan bir tekniktir. Bu baskı tekniğinde, bilgisayarda baskı desenleri oluşturulur ve baskı boyaları damlacıklar halinde çok ince dizelerden kontrollü bir şekilde kumaş üzerine püskürtülür.Doğru cevap B'dir.

Çizgiler düz, kıvrımlı, sürekli kesik, grenli ya da keskin özelliklere sahip olabilmektedir. Aynı zamanda karakterine ya da konumuna bağlı olarak, bazı mesajlar da iletebilmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Kadın giyiminde beş temel siluet vardır. Bunlar düz, stretch, ‘A’, kum saati ve çan şeklindeki siluetlerdir. Prenses siluet ise tarihsel süreçte kültürlere eklenen formlardandır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Tasarımları ve tasarımcıyı ekonomik faktörler de etkilemektedir. Yapılacak tasarımlar, tasarım kapsamına giren her malzemenin en iyi şekilde kullanılmasını sağlayacak biçimde belirlenir. Amaç, tasarımı toplumun tümü için geliştirmek ve toplumu mutlu etmek için kullanmaktır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Moda tasarımında bir proje hazırlama sürecinde verilen tema doğrultusunda; Problemin tanımı, araştırma ve bilgi toplama, yaratıcılık ve buluş, çözüm bulma ve uygulama süreci şeklinde ilerlemektedir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yaratıcılık, özgün bir şeyi hayal edebilme becerisi olduğu kadar yeni fikirler geliştirebilme de bir şeyi herkesten farklı yollarla yapabilme yeteneğidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Tema, giysi koleksiyonunun siluet, renk, kullanılacak doku ve malzemeleri sınırlandıran ve şekillendiren ayrıca tasarımcının yaratıcılığını ve çizgisini belirleyen bir olgudur. Doğru cevap B seçeneğidir.