MODA TASARIM - Deneme Sınavı - 3

Siluet çiziminde, bedeni uzunlamasına ortadan ikiye böldüğü varsayılan çizgiye eksen ya da denge çizgisi adı verilir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Siluetin kol çiziminde 3 numaralı kanon dirsektir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Detaylar, giysi tasarımlarının özgünlüğüne katkıda bulunan ve giysilerin model özelliklerini belirleyen pensler, kuplar, kapamalar, manşetler, cepler gibi giysi parçalarını ya da dikim uygulamalarını ifade etmektir. Giysi tasarımında aksesuarlar ise düğme, agraf, fermuar gibi kapama ya da süsleme özelliğine sahip malzemeleri ifade etmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Görselde kup detayının teknik çizimi yer almaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Resimdeki aksesuar rivettir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Görselde iskoç eteğin teknik çizimi yer almaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yunanlılardaki Himasyon’dan esinlenerek ortaya çıkan “toga” kostüm tarihinde yer alan Romalıların giydiği en önemli ve en çok bilinen kostüm olup kadın ve erkekler tarafından giyilmiştir. Romalı kadınlar “stola” diye adlandırılan, Yunan halkının giydiği chitona benzer bir tunik giymiştir.

Gotik dönemde İngiliz soylu kadınların giysilerini desenlerle bezenmiş ceketler, erkeklerinkini ise bedene sıkıca oturan yelekler oluşturmuştur. 14. yy’da erkek ve kadınlar “kot-hardi” adı verilen vücuda oturan, diz boyunda, önden düğmeli, yakasız, kolları dirseğe kadar uzanan üst giysi giymiştir.

Orta Çağda Romanesk Dönemi Giyim Özellikleri. Erkekler “Zimarra” adı verilen bel kısmı deri kayışla tutturulan uzun tunik giymiş, deri eldiven ve çizmelerle giysileri tamamlanmıştır.

Yeniçağ Rokoko Dönemi Giyim Özellikleri: Bu dönem de giysiyi tamamlayan en önemli aksesuarlardan biri peruk olmuştur.

Fransa’da Napolyon’un imparatorluğuyla giyimde başlayan modaya “ampir” adı verilmiştir. 1800’lü yıllarda doğal hayat tarzının amaçlanması ve Yunan- Roma hayranlığı kadın giysilerini etkilemiştir.

1900 Yılları Giyim Kuşam: Doğu’ya duyulan merak artmış ve “oryantalist” unsurlar modada etkisini göstermeye başlamıştır. Moda aynı zamanda Japonya’dan da etkilenmiş ve hem harem pantolonları hem de kimonolar kadın giysilerini etkilemiştir.

Vatkalı omuzlar, kalçaya ve bele oturtulan düz kesimli ceket ve montlar, asker üniforması havasındaki tayyörler, hastane ya da askeri yerlerde çalışan kadınların üniforma benzeri kıyafetleri, 1940 yıllarının, mecburi modasını oluşturmuştur.

Parlak ve ıslak görüntülü PVC’ler, akrilik ve polyester kumaşlar, deri görünümlü vinlex malzemeler ve aksesuarlar 1960 yılları giysi modası arasında yer almıştır. Bu yeni malzemeler, büyük omuz çantalarında, geniş kemerlerde, dize kadar yükselen çizmelerde ve eldivenlerde kullanılmıştır.

1970’li yılların sonlarına doğru dizlere kadar daracık gelen, dizden aşağıya ayakkabıyı örtecek kadar geniş paçalı pantolonlar, göğsü kaplayacak kadar geniş yakalar, dar ve düşük omuzlu ceketlerin içine giyilen daracık, uzun sivri yakalı gömlekler, canlı renklerde geniş enli kravatlar, omuzlara konulan vatkalar moda olmuştur. Deri 70’lerde önemli bir derecede moda olmuştur. Öyle ki deri,” haute couture” ve “pret-a-por-ter” alanlarında gerçekleştirilen yeni arayışların içerisinde önemli bir yer tutmuştur. Özellikle yetmişli yılların ikinci yarısından itibaren kadın ve erkek ceketlerinden motosiklet kıyafetlerine kadar deri hayatın içine girmeye başlamıştır. Modacı Claude Montana, deriyi dantel ile kullandığı koleksiyonunu 1977 yılında sergilemiştir.

Moda eğilimleri incelendiğinde 2005’de 40’lı yılların, 2007’de 60’lı yılların modernize edildiği görülmektedir. Küresel ısınma etkisiyle kumaşların incelmesi, teknolojinin gelişmesiyle su ve leke tutmayan, buruşmayan termofizyolojik özellikler taşıyan kumaşlar giysi tasarımlarında uygulanmış çarpıcı, yeni ve değişik görüntüler kazandırmıştır.

Sarılıp, sarmalanmak, bürünmek, rüzgârdan, güneşten, soğuktan sıcaktan korunmak amacıyla günlük yaşam pratiklerine bağlı olarak gelişmiştir. Söz gelimi yapılan işin ağırlığına bağlı olarak belin daha sıkı sarılması, soğuk ve rüzgârlı hava koşullarına bağlı sıcak soğuk hava ilişkisinde bedenin terlemesine karşı sırt kısmının daha donanımlı giyinmeyi gerektirmesi söz konusu olmuştur. Aynı şekilde tarım işçilerinin boyunlarına kumaş bağlaması yaşam pratiklerine dayanmaktadır.

Giyim maddi bir üretimken moda sembolik bir üretimdir. Giyim bir gerekliliktir, moda ise aşırılıktır. Giyimin yararlılık işlevi varken, moda statü işlevi görmektedir. Her toplumda ve kültürde o toplumun kültürünü yansıtan giyim örnekleri vardır. Moda hem olgu olarak hem de sistem olarak giyim kültürünün konularından keskin bir ayrılık gösterir. Ancak, “moda” maddi kültürün konuları arasında yer alan ve giyim kültürü başlığı altında irdelenen geleneksel giyim kuşam örgelerinin gereksinimlere dayalı üretim halinden farklı olarak, bir sistem içinde yer alır.

Moda sözcüğü, TDK Türkçe Sözlük’te de; “değişiklik gereksinimi veya süslenme özentisiyle toplum yaşamına giren geçici yenilik” ve “belirli bir süre etkin olan toplumsal beğeni, bir şeye karşı gösterilen aşırı düşkünlük” olarak tanımlanmaktadır. Tunalı’ya göre moda insan ruhunda temellenen bir davranış biçimidir. Alışkanlıkların bir ürünü olan tüm davranışlarımız, giyim kuşam, yemek kültürü vb. her şey bu kapsama girer. Gelenekle açıklanabilecek olan bu alışkanlıkların bir kısmı insan ruhunun değişime olan ihtiyacı nedeniyle değişime uğrar. Tunalı, bunun bir duyarlık yenilenmesi olduğunu ve moda olarak kendisini gösterdiğini ifade eder. Bu bakış açısı göz önünde bulundurulduğunda, moda kavramının en önemli öğesinin yenilik olduğu söylenebilir.

Moda, 18. yüzyıl sonlarında, tekstil üretimi üzerinden gerçekleşen endüstri devriminin ardından gelişen kapitalist bir olgu ve bir sistemdir. İşte bu nedenle giyimin tarihsel süreçte ne zaman başladığı bilinmezken modanın başlangıç noktasının Endüstri Devrimi olduğu bilinmektedir. Moda, Fransız Devriminin ardından, saray çevresinden çıkar. Eşitlik ve özgürlük talepleriyle toplumun bütün katmanlarına yayılır. 19. yüzyılda başlayan feminist hareketler, kadın hakları talepleri ve I. Dünya Savaşından sonra doğan ortamda, çalışma yaşamında kadınlara duyulan ihtiyaç sonucunda moda, daha çok kadın cinsiyeti üzerinden gelişmiştir.