MİTOLOJİ VE DİN

Kudüs mabedi Yerubabel döneminde, MÖ 516 yılında yeniden inşa edilmiş ve ikinci mabet dönemi başlamıştır. Yahudiliğin bu dönemde milli bir din halini almasında rol oynayan şahıs Ezra’dır. Ezra, Asurlular tarafından Kudüs yakıldığı zaman yok olan Tevrat’ı yeniden bir araya getirmiş İsrailoğullarının dağınıklığı sebebiyle yok olmaları endişesi içerisinde Yahudi anne ve babadan doğmuş olma şartını getirerek etnik kimliği öne çıkartmış , ibadet ve törenleri yeniden düzenlemiştir. Doğru yanıt D'dir.

Yahudilerin Tanah dedikleri 39 metinin bulunduğu kutsal kitabın ilk beş metnini Tevrat (Tora) oluşturmaktadır. Doğru yanıt C'dir.

Mecusilik’te iki Tanrı anlayışı vardır. Başlangıçta Ahura Mazda iyilik ve kötülükle bağlantılı her şeyi yaratan, gözeten ve kollayan bir konumda iken Ahura Mazda’ya iyiliklerin yaratıcısı anlamında Hürmüz, kötülüklerin ve dünyadaki bütün fenalıkların yaratıcısı olarak da Ehrimen, Tanrı olarak kabul edilmiştir. Doğru yanıt A’dır.

Mecusiliğin kutsal kitabı Gathalar ve Avesta’dır. Gathalar, Avesta’nın en eski bölümüdür. Avesta üzerine yapılan yorumlara Zend denilmiştir. Avesta beş bölümden meydana gelmektedir. Bunlar: Yasna, Vispered, Yaşt, Vendidat ve Khordavesta olarak adlandırılır. Doğru yanıt A'dır.

Sabiilerin gün doğmadan dini törenlerden önce yaptıkları abdeste benzer temizliğe Rimaşa adı verilir. Doğru yanıt E'dir.

Sabiilerin en önemli kutsal metinleri Ginza, Draşia d’Yahya ve Qolasta isimli üç kitaptır. Ginza hazine anlamındadır, yaklaşık 600 sayfadır ve “Adem’in Kitabı” olarak da adlandırılır. Çeşitli dualar, teoloji, mitoloji, ölüm ve ölüm sonrası gibi konuları içerir. Doğru yanıt B’dir.

Hristiyanlığın kısa bir süre içinde Yahudi olmayanların arasında yayılmasındaki en büyük gayret Pavlos’a aittir. Pavlos Tarsus’lu bir Yahudi din adamı olarak vazife yaparken, Şam yolunda geçirmiş olduğu bir vizyon ile Hristiyanlığı kabul eden bir şahıstır. İsa ile bizzat görüşmeyen ve Havariler arasında yer almayan Pavlos, İsa’nın "Beni izle" demesi üzerine Hristiyan olmuştur. Yahudilerin dışındaki toplumlarda Hristiyanlığı yaydığı için de kendisine "Yabancıların Havarisi" denilmiştir. Doğru yanıt D’dir.

İslamiyet’te ruhbanlık yoktur, İslam din adamları sınıfını kabul etmez; bu konuda Kuran’da Hristiyanlar eleştirilmiştir. İslamiyet’te iman esasları arasında kurtarıcı bir Mesih inancı da bulunmaz; Kuran’da Mesih anlayışına yer verilmemiştir. İslam’da peygamberler dahil hiçbir insan olağanüstü ilahi özellikler taşımaz; bu yönüyle hiçbir varlık mutlak manada mükemmel olamaz, mükemmel olan sadece Allah’tır.   İslam’da günlük ibadetler güneşe göre, yıllık ibadetler ise ayın hareketlerine göre belirlenir. Bunlara karşılık İslam’ın ibadet anlayışı kişinin bütün hayatını kapsayan bir olgudur. Müslüman’ın çalışması, uyuması, yemesi ve yürümesi gibi bütün davranışları ibadet olarak değerlendirilir. Doğru yanıt C’dir.

Budizm Asya kökenli bir dindir. Doğru cevap E'dir.

İshak Yahudilerin atası olarak kabul edilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Hz. Musa'ya "On Emir"in Tur Dağı'nda indiği rivayet edilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yahudi hukukuna göre Yahudi olmayanlar “Nuhiler” ve putperestler olmak üzere ikiye ayrılırlar. Nuhi denilen kişiler Hz. Nuh’un getirdiği esasları kabul eden toplumlardır. Yahudilerin gözünde bir Hristiyan veya Müslüman Nuhi kabul edilmektedir. Fakat Hz. İsa ve Hz. Muhammed peygamber olarak kabul edilmezler.

Yaşt bölümünde Tanrıya karşı övgü ve yakarışlara yer verilmiştir. Doğru cevap D'dir.

Tamaşa, İslam’daki gusüle benzer. Nehre üç defa dalarak gerçekleştirilen temizlik, doğumdan sonra, cinsel ilişkinin ardından gerçekleştirilir. Doğru cevap E'dir.

Gusül Hıristiyanlar için bir sakrament değildir. Doğru cevap E'dir.

İslamiyet'e göre Hz. Muhammed'e peygamberlik 610 senesinde gönderilmiştir. Doğru cevap A'dır.

Kuran ayetleri Hz. Ebu Bekir döneminde kitap haline getirilmiştir. Doğru cevap C'dir.

Hz. Davut ile başkent Kudüs ve çevresinde ciddi imar faaliyetlerine girişilmiştir. İnanç konusunda halkın birliğini sağlayacak olan bir mabet inşasına başlanmıştır. Hz. Davut’un başlattığı mabet oğlu Hz. Süleyman döneminde iken tamamlanmıştır.

Asur’lular tarafın­dan yıkılmasından sonra eski günlerin özlemi Ba­bil sürgünü döneminde canlanmış MS 70 yılında Roma’lıların mabedi tekrar yıkması ile de Mesih beklentisi pekiştirilmiş bir duygudur. Mesih, İb­ranice Maşiah yağlanmış, kutsanmış kişi demektir. Beklenen Mesih, Davud soyundan olacak ve Yahu­dileri yeniden eski refaha kavuşturacaktır. Emunot denilen on üç maddelik iman esasları içerisinde 12. maddede Mesih’in geleceğini beklemek haktır.

Tanah’da Hz. Musa’ya verilen On Emir’de geçen hükümler şunlardır: 1. Tanrı tektir. Başka ilahlar tanınmayacak, 2. Oyma put yapmak, ve resim yapıp tapmak yasaktır, 3. Tanrı adı boş yere ağza alınmayacak, 4. Cumartesi günü kutsal gündür. O gün iş yapılmayacak, 5. Ana ve babaya hürmet edilecek, 6. Öldürmek yasak, 7. Zina etmek yasak, 8. Çalmak yasak, 9. Komşuya yalancı şahitlik yapmak yasak, 10. Komşuya kötü gözle yaklaşmak yasak. Ancak “boğulmuş hayvan yemeyeceksin” Nuhi kanunlarına aittir.