MİTOLOJİ VE DİN

Hint kökenli dinler; Hinduizm, Budizm, Sihizm ve Cayinizm, 

Uzak doğu kökenli dinler ise; Konfüçyanizm, Taoizm ve Şintoizm'dir. 

Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

Hinduizm yaşayan dinler içerisinde en eski geçmişe sahip bir dindir. Günümüzde nüfusu 1 milyara yakın olan bu dine inananların hemen hemen tamamı Hint Yarımadasında yaşamaktadırlar. Bu sebeple Hinduizm Dinler tarihi içerisinde Milli Dinler arasında yer alır.

Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Hinduizm adı batılı araştırmacılar tarafından ‘Yerlilerin Dini’ anlamında kullanılmıştır. İslam Coğrafyasında bu dine din adamlarının isimlerine atfen ‘Brahmanizm’ denilmiştir. Hinduizm’de Dharma denen bir kavram vardır. Dharma; Kozmik düzen, kanun, şeriat, tutulan yol anlamlarına gelir. Hindular da bundan hareketle kendi dinlerine ‘Sanatana Dharma’, yani ‘Tanrı Brahma tarafından oluşturulan ebedi kozmik düzen’ derler. 

Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Hinduizm vahiy kökenli bir dindir. Fakat bu vahiy anlayışı Ortadoğu kökenli dinlerdeki gibi Tanrı’nın insanlara seçtiği peygamber vasıtasıyla bildirdiği hakikatler şeklinde değildir. Hinduizm’de Rişi denen bir kavram vardır. Rişi (Peygamber)’ler İnsanın değişik evrelerden geçişi sonrası ulaştıkları bir makam olup, kutsal metinleri en iyi anlayan ve aktaran konumundadırlar. 

Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

Cayinizm’in doktrininde hedef Hinduizm’deki reenkarnasyon (yeniden doğuş) anlayışından kurtulmaktır. Bunun için zahidane yaşayış öne çıkarılmış, çilekeş bir hayat tarzı benimsenmiştir. Bu doğrultuda Ahimsa denen ve herkesin ulaşmayı hedeflediği bir kavram gelişmiştir. Ahimsa: Tüm canlılara karşı nazik davranılmasını ve şiddet uygulanmamasını benimseyen anlayıştır. 

Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Hindistan’da 16. yüzyılda ortaya çıkan Sihizm, Hinduizm ile İslam inancının karışımı ile oluşmuş bir dindir. Hint kökenli Milli Dinler arasında yer alır.

Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Sihizm’in kutsal kitabı Adi Grant'tır. Bir Sih ibadet etmeden önce mabetteki havuzda abdeste benzer temizliğini yapar ve İbadet esnasında da Adi Grant’dan bölümler okur, daima Tanrı adını zikreder. Sihlere göre Tanrı katında tüm insanlar eşittir, kast, ırk, sınıf, cinsel seçim veya cinsiyet ayrımı yapılamaz, herkesin yaşama hakkı vardır, yeryüzündeki tüm varlıklar Tanrı’nın ruhuna sahiptir, bu nedenle saygı görmelidir. Sihler aile yaşantısını önemserler. Ölülerini Hinduizm’deki gibi yakarlar. Adi Grant’da her Sih’in kazancının %10’unu diğer insanlara yardıma ayırması, zamanının da %10’unu Tanrı’ya hizmet ederek geçirmesi tavsiye edilir.

Dolayısıyla doğru cevap B'dir.

Buda, Hinduizm’in kast sistemine karşı çıkmış, Brahmanların Hinduizm’i şekilci bir din haline sokmalarını yanlış bulduğunu, insanın kurtuluşu elde edebilmesi için ruh döngüsünü kırması gerektiği vurgulamıştır. Kurtuluş Nirvana’ya ulaşmakla mümkündür. Nirvana Budizm’in hedefi, en temel kavramı ve diğer inançlardan farklılığını oluşturan bir terimdir. Nirvana, dünyaya meyletmeyen, arzu ve isteklerini dizginleyen, acı ve ızdırablara tahammül eden, hakikat bilgisini kavrayan kişilerin ulaşacakları zirvedir. Nirvana’ya ulaşmak için arzu ve ihtirası yok etmek, kötü huy ve davranışları bırakmak, hakikati kavrayacak olgunluğa ulaşmak gerekir. Kişi Nirvana’ya ulaşınca tenasüh denilen ruh göçünden, hayatın sonsuz tekrarlanan döngüsünden kurtulacaktır.

Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Taoizm’de hayatın gayesi sükûnettir. “Wu-vey” denen bu prensipte, İnsan harekete geçmeden önce sakin olmalı, hiçbir şey söylemeden dengeyi kavramalıdır. Tabiat kanunları her zaman mükemmeldir ve tabiat da daima güzeldir. İnsan tabiatın sesine kulak vermelidir. Yoksa bu kanunlara müdahale ederek bu güzellikleri icraatlarıyla değiştirmemelidir. 

Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Şintoizm’de geleneksel animist anlayışın tesiri ile ruhlar büyük bir öneme sahiptir. Ruhlar “kami” olarak ifade edilir. Kami, insanın kavrayabileceği en üstün varlık demektir. Ruh insanın ölümünden sonra yaşantısını devam ettirir. 

Ata ruhları yakınlarını kollama ve gözetmeye devam ederler. Ölen herkes kami olur. Fakat her ruh tanrı olamaz. En büyük tanrı Güneş Tanrıçası Amaterasu’dur. Bu sebeple Güneşin doğuşunu izlemek bir Şintoist’in en önemli dini görevidir. 

Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Puranalar dönemi : MS 300 ile 750 arası dönem. Hint düşüncesi üzerine yazıların oluştuğu dönem. Hinduizm bu dönemde yayılmaya başlamıştır.

Kast Sistemini oluşturan guruplar:
1. Brahminler: Din Adamlarının oluşturduğu kasttır. Halka Kutsal metinlerin öğretilmesi
ve bazı törenlerin icrasında görev alırlar.
2. Kşatriyalar: Yöneticiler, Prensler ve Askerlerin oluşturduğu Kast.
3. Vaisyalar: Tüccarlar, toprak sahipleri ve Çiftçilerin Kast’ı
4. Sudralar: İşçiler, Hizmetçiler ve Kölelerin Kast’ı

Smiriti : Halk arasında yaygın olarak anlatılan Dini Hikayeler, Atasözleri, Masallar ve Kahramanlık Destanlarından oluşan metinlerdir. Ramayana, Mahabharata, Bhagavad Gita, Puranalar’dır.

Öldürmemek
Çalmamak
Az mala sahip olmak
Yalan söylememek
Ailevi ilişkilerden uzak durmak

Hindistan’da 16. yüzyılda ortaya çıkan Sihizm, Hinduizm ile İslam inancının karışımı ile oluşmuş bir dindir. Hint kökenli Milli Dinler arasında yer alır.

Buda’dan çok sonraları, içinde ibadethanenin, misafirhanenin, toplantı salonlarının bulunduğu bir tür külliye görevi olan viharalarda da toplu ibadetler gerçekleştirilmektedir.

Beş Klasik:
1. Tarih Kitabı : Çin Tarihine ait bilgiler bulunur.
2. Değişiklikler Kitabı: Mistik ve metafizik
olaylar aktarılır.
3. Şiirler Kitabı: 305 tane şiirsel anlatımın bulunduğu bölüm.
4. Törenler Kitabı : İbadetler, ayinler ve törenler hakkında bilgi verilir.
5. Güz ve Bahar Kitabı : İlkbahar ve Sonbaharla ilgili olaylar anlatılır.

Taoizm’in dünya görüşü Çin’de yaygın olan Yin ve Yang anlayışı üzerine şekillenmiştir.

MÖ 6. yüzyılda Çinli bir filozof Konfüçyüs (Kung Fu Tzu) (MÖ 551-479) tarafından kurulmuş bir dindir. Çin milli dinleri arasındadır.

Şintoizm ‘in kutsal metinleri ikidir:
1. Kojiki: Dünyanın yaratılışından 628 yılına kadarki Japonya’nın tarihinin anlatıldığı
eser sözlü aktarılırken 712 yılında yazıya geçirilmiştir. Üç cilttir.
2. Nihongi: Bir nevi Kojiki’nin yorumudur. En eski tarihli resmi metin özelliğine sahiptir. Japonya’nın resmi tarihidir. Devlet hizmetlerinde görev alanların uyması gereken kurallar, törenler ve bayramlar, mabetler ve ayinlerden bahsedilen otuz ciltlik eser 720 yılında tamamlanmıştır.