MİTOLOJİ VE DİN - Deneme Sınavı - 7

Kayın (Akağaç)

Suyla

Kayra Han

Hinduizm'de MÖ 200 ile MS.300 arası Destanlar dönemidir. Ramayana, Mahabharata Destanları ile Manu kanunnameleri ile Bagavagita’nın yazıldığı dönemdir. Doğru yanıt D'dir.

Grek mitolojisi hakkındaki ikinci büyük kaynak MÖ 8. Yüzyılda yaşamış olan Hesiodos’tur. Hesiodos’da Ionialıdır. Günümüzdeki Foça (Phokaia)’nın kuzeydoğusundaki Kyme şehrinde doğmuştur. Babası tarım işleriyle uğraşan çiftçidir. Doğduğu şehirden Yunanistan’a, Boiotia’ya göç etmiştir. İşler ve Günler (Erga Kai Homerai) ve Tanrıların Yaratılışı (Theogonia) adlı iki önemli yapıtı vardır. Doğru yanıt B'dir.

Hesiodos’a göre evrenin başlangıcı karışıklık, belirsizlik ve sonsuz boşluk anlamına gelen Khaos’tu. Khaos’tan yerküre ya da Toprak (Gaia ya da Ge) doğdu, Gaia Khaos’un aksine belirsiz bir boşluk olmayıp, biçimi vardı. Gaia yani Toprak / Yerküre üzerinde tanrılar, insanlar ve hayvanlar güvenle yürüyebilirlerdi. Gaia cinsel birleşme olmaksızın gökyüzünü (Ouonos), kendisini tümüyle kucaklayabilsin diye dağları ve en sonunda da Deniz’i (Pontos) doğuran birincil varlıktır. Toprak dediğimiz tanrısal varlığın ilk somut görünümü olan Gaia aynı zamanda yaşamı veren ve alan Büyük Evrensel Anne’dir. Doğru yanıt A'dır.

Kronos ve Rheia’nın evliliğinden Zeus, Hades, Poseidon, Hestia, Hera ve Demeter olmak üzere 6 çoçuğu olmuştur. Doğru yanıt E'dir.

Yunanca: Hera

Latince: Iuno

Görevi: Gök

Özelliği: Evlilik, Saadet

Simgesi: Tavus Kuşu Doğru yanıt D'dir.

Yunanca:Ares

Latince: Mars

Görevi: Tırpan, Fırtına

Özelliği: Savaş

Simgesi: Miğfer, Mızrak Doğru yanıt C'dir.

Zeus ile Hera’nın oğlu olan Ares kaba kuvvetli ve korkunç savaşı simgeler. Kan dökülmesinden zevk alan, kalelerin talan edilmesini isteyen bir tanrı olarak pek fazla itibar eilmemiştir. Anaires (yok edici) ve Polydakrys (göz yaşı döktüren) gibi sıfatları ile anılır. İkinci kuşak Olymposlular’dandır. Homeros çağından itibaren en büyük savaş tanrısı olarak sayılır. Doğru yanıt A'dır.

Arkadia dağlarında Odysseus’un eşi Penelope ile birleşip Pan adındaki çocuğu olur. Pan keçi ayaklı, boynuzlu, kuyruklu, çok güzel flüt çalan ve kırlarda dolaşan kırların tanrısıdır. Hermes tüccarların da tanrısıdır. Ayrıca çobanların tanrısı olduğunu da Kriophoros (koç taşıyan) Hermes sıfatıyla ve bu niteliğini anımsatan heykeltıraşlık eserleri ile biliyoruz. Doğru yanıt B'dir.

Apollon; Zeus ve Leto’nun oğludur. Mitolojide müziğin, güzel sanatların, güneşin, ateşin ve şiirin tanrısıdır. Ayrıca bilicilik, kehanetle de ilgilenen bir tanrıdır. Adı değişmeden Roma mitolojisine geçen tek tanrıdır. Bu tanrının adının Yunanca olmadığı herkes tarafından bilinir. Hititçe yazıtlarda geçen APULLUNAS tanrının adıyla benzerliği dikkat çekicidir. Doğru yanıt D'dir.

Persephone Demeter ile Zeus’un kızıdır. Persephone Sicilya’da Enna çayırlığında arkadaşları ile oynarken ve çiçek toplarken birden bire yer yarılıp tanrı Hades arabasıyla ortaya çıkmış ve kızının geri getirilmesini ister. Demeter kızının yokluğunda doğaya küstüğü için her yerde kuraklık baş göstermiştir. Doğru yanıt C'dir.

Önceleri Romalılar hiçbir tanrıya tapmamışlardır. Ancak artan savaşlar ile birlikte tanrı inancı Roma’ya da gelmiştir. Romalılar genelde Yunanlıların Olympian tanrılarını kabul etmişlerdir. Sadece adlarını değiştirerek Olymposlu tanrılara tapmışlardır. Zeus – Jupiter, Poseidon – Neptunus ,Hestia – Vesta, Hera – Iuno (Juno) ,Ares – Mars, Hephaistos – Vulcanus, Aphrodite – Venus ,Hermes – Mercurius, Artemis – Diana, Hades – Pluton ,Dionysos – Bakkhos, Demeter - Ceres, ve Eros - Cupid adlarını almıştır. Doğru yanıt E'dir.

Hinduizm’de Dharma denen bir kavram vardır. Dharma; Kozmik düzen, kanun, şeriat, tutulan yol anlamlarına gelir. Hindular da bundan hareketle kendi dinlerine ‘Sanatana Dharma’, yani ‘Tanrı Brahma tarafından oluşturulan ebedi kozmik düzen’ derler.

Kast Sistemini oluşturan guruplar: 1. Brahminler: Din Adamlarının oluşturduğu Kasttır. Halka Kutsal metinlerin öğretilmesi ve bazı törenlerin icrasında görev alırlar. 2. Kşatriyalar: Yöneticiler, Prensler ve Askerlerin oluşturduğu Kast. 3. Vaisyalar: Tüccarlar, toprak sahipleri ve Çiftçilerin Kast’ı 4. Sudralar: İşçiler, Hizmetçiler ve Kölelerin Kast’ıdır.Kast dışında kalan ve toplumda bir görevi olmadığı düşünülen kişilere de Parya (dokunulmazlar) denilmektedir.

Hinduizm politeist tanrı anlayışına sahip bir dindir. Bunların içerisinden Tanrılar panteonunda en üst tabakada yer alanları: Brahma (Yaratıcı Tanrı), Vişnu (Koruyucu Tanrı), Şiva (Yok edici, cezalandırıcı Tanrı), Agni (Ateş Tanrısı), Varuna (Kozmik düzeni sağlayan Tanrı), Soma (Ay Tanrısı), Surya (Güneş Tanrısı), İndra (Savaş Tanrısı), Vayu (Rüzgar Tanrısı).

Bir Cayinist’in hedefi karma ve tenasühten kurtulup, nirvanaya ulaşmaktır. Bu da beş temel ahlaki kurala uymakla mümkündür: a. Öldürmemek b. Çalmamak c. Az mala sahip olmak d. Yalan söylememek e. Ailevi ilişkilerden uzak durmak

Sih Tanrı anlayışı ile İslam’ın Tanrı anlayışı arasında paralellik vardır. Bunun sebebi Hinduizme inanan yerli halkın Müslümanlar tarafından idare edildiği dönemlerde İslam kültür ve anlayışının Sihizmin yayıldığı bölge halkının yaşantısında derin izler bırakmış olmasındandır.

Budizm’de önemli kavramlardan biri bir diğeri Sanga’dır. Sanga; Budist inananlar topluluğunun tümünün anlatımı için kullanılan bir ifadedir. İslam’daki ümmet kavramı ile eşdeğer görebileceğimiz bu terim Budizm’de iman ilkesi içerisinde de yerini bulmuştur. Bu ilke “Buda’ya sığınırım, Sanga’ya sığınırım, Darma’ya sığınırım” dır. Buradaki Darma, Hinduizm’deki gibi Budizm’in de benimsediği ve kanun, din, nizam, gidilen yol anlamlarında kullanılan bir terimdir.Budist mabetlerine Pagoda denilir. Vihara ise daha büyük yapılara verilen isimdir.