MİTOLOJİ VE DİN - Deneme Sınavı - 18

Rişama : Gün doğmadan dini törenlerden önce yapılan abdeste benzer temizliktir. Doğru cevap D'dir.

Vaftiz: Yeni doğan çocuğu suya daldırma veya vücudunun belirli kısımlarını yıkamak suretiyle yapılan Hristiyanlığa giriş merasimidir. Doğru cevap A'dır.

Kuran ayetleri Hz. Muhammed zamanında yazılı ve sözlü olarak korunmuş vefatından hemen sonra Hz. Ebu Bekir döneminde kitap haline getirilmiş, Hz. Osman zamanında çoğaltılarak Müslümanların istifadesine sunulmuştur. Doğru cevap B'dir.

Mahşer, kıyamet koptuktan sonra bütün insanların toplandığı yerdir. Doğru cevap C'dir.

Yıllık ibadetler içerisinde oruç ibadeti, bir ay güneşin doğuşundan batışına kadar Allah için aç kalınarak gerçekleştirilir. Doğru cevap C'dir.

Günümüzde Yahudiliğin önde gelen mezhepleri dört tanedir. Ortodoks Yahudilik, Muhafazakar Yahudilik, Reformist Yahudilik ve Rekonstrüksiyonist (yeniden yapılanmacı) Yahudilik.
Ortodoks Yahudilik, Hz. Musa’ın getirdiği kanunlara harfiyen uyan ve mabedin yıkılışından bu yana çoğunluğu oluşturan Yahudi topluluğudur. Hem Tevrat’a hem de Talmut’a sıkıca bağlıdırlar. Bunlar geleneğe bağlıdırlar, Mesih’in geleceğine inanırlar. Doğru cevap B'dir.

Mecusilik için batılı araştırmacılar Zerdüştilik demektedirler. Ateşe tapanlar olarak ifade edilir. Mecusi terimi aslen Zerdüşt anlamına gelmektedir. Zerdüşt, bu dinin kurucusunun adıdır. Doğru cevap E'dir.

Avesta beş bölümden meydana gelmektedir :
1. Yasna : İbadet ve duaların şeklinden bahseder, Avesta’nın dil açısından en eski metnidir. Gathaların onyedi tanesi bu bölümde yer almaktadır.
2. Vispered : Tanrısal varlıklardan bahseden kısımdır.
3. Yaşt : Tanrıya karşı övgü ve yakarışlara yer verilmiştir.
4. Vendidat : Şeytanlar ve büyülere karşı sergilenecek tavır anlatılır.
5. Khordavesta : Küçük Avesta demektir. Bir yönüyle ilmihal türü bilgiler ihtiva eder.

Doğru cevap A'dır.

Sabiilik Ortadoğu kökenli bir inançtır. Fakat Sabiilerin inançlarının bölgede var olan kültürlerle karışmış olması araştırmacıların zaman zaman yanlış yorumlamalarına neden olmuştur. Sabiiler için bazı kaynaklarda yıldıza tapanlar oldukları söylenilir. Bu konu İslam kaynaklarında özellikle tefsirlerde en çok vurgulanan husustur. Doğru cevap D'dir.

1. Masbuta: Haftada en az bir defa din adamı gözetiminde yapılan manevi temizliktir. Yahudilikteki gibi pis sayılan şeylerle temas sonrası, ölüye dokunma, evlilik ve bayram merasimleri öncesi yapılır.
2. Rişama: Gün doğmadan dini törenlerden önce yapılan abdeste benzer temizliktir.
3. Tamaşa: İslam’daki gusüle benzer. Nehre üç defa dalarak gerçekleştirilen temizlik, doğumdan sonra, cinsel ilişkinin ardından gerçekleştirilir.

Doğru cevap D'dir.

Yahudilerden Hz. İsa'ya inanan bu ilk guruba Havariler denmektedir. Doğru cevap C'dir.

MONOFİZİT KİLİSELER
1- Ermeni kilisesi
2- Süryani kilisesi
3- Kıpti kilisesi
4- Habeş kilisesi

Doğru cevap E'dir.

İslamiyet 7. yüzyılın başında Arabistan’da doğmuştur. Doğru cevap B'dir.

Hz. Muhammed başından geçenleri eşi Hz. Hatice’ye anlattı. Hz. Hatice O’na iman ederek ilk Müslümanlardan oldu. Ardından Hz. Ali, Hz. Ebu Bekir ve Zeyd bin Harise İslamiyet’e girdi, İslam hızla yayılmaya başladı. Doğru cevap A'dır.

Aşağı Mezopotamya’da yer alan Sümer kentlerinin her birinin kendine has bir tanrısı bulunmaktaydı. Bunlar, hava tanrısı, gök tanrı, güneş tanrı, ay tanrı, yaratıcı ana tanrı, çoban tanrı ve tahıl tanrı gibi.Bunların kendi kült merkezleri vardı. Enlil’in Nippur’da, Nanna’nın, Ur’da, Utu’nun Sippar’da, Enki’nin Eridu’da tapınakları yer almıştır. Tanrılar yalnızca tapınakta bir yer işgal etmez aynı zamanda bilge tanrı, koruyucu tanrı, yaratıcı tanrı olarak insanların hayatını da düzenlerdi.

Gılgamış, Enkidu ve Ölüler Diyarı: Bu destanda Gılgamış sırasıyla soylu bir şövalye, zalim bir kabadayı, çaresizlik içinde sızlanan biri, vefalı bir bey ve ölüler diyarındaki hayat hakkında bilgi edinmek üzere çırpınan bir ölümlü olarak anlatılır. Enkidu ise efendisinin uyarılarına kulak asmadığından hayatını kaybeden bir dosttur. Destanın ilk bölümünde yaratılış olayları anlatılır.İkinci bölümde Enki ile korkunç bir canavara dönüşen ölüler diyarı arasındaki mücadele anlatılır.Bu savaş gökle yerin birbirinden ayrılmasından ve tanrıça Ereşkigalin zorla yeraltı dünyasına kaçırılmasından hemen sonra başlar.Destanda savaşın sonucu anlatılmayıp, Gılgamış’ın yeni bir macerası başlar.

Grek mitolojisinin en önemli kaynağı Homeros’un hakkındaki bilgilerimiz bugün bile hala çok eksiktir. Nerede doğduğu ve yaşadığı konusunda pek çok kitap ve makale yazılmıştır. Ancak bu bilgilerin birbiri ile örtüşmediği de görülmektedir. Homeros’a atfedilen iki eser İliada ve Odysseia’dır. Her iki eserinde de kendisi ile ilgili hiçbir bilgiyi bulamıyoruz. Homeros’un MÖ 850 yılları civarında yaşadığı ve İzmirli olduğu en çok kabul edilen bilgidir. Yani Homeros’un yurdunun Batı Anadolu’da Ionia bölgesinde İzmir (Smyrna) olduğu genellikle kabul görmektedir. Homeros sözlü geleneği sürdüren bir ozandı. Hem İliada hem de Odysseia sözlü geleneğin ürünleridir ve yazıya geçirilmeleri İlk Çağ’da Yunanistan’da olmuştur.

Grek mitolojisi hakkındaki ikinci büyük kaynak MÖ 8. Yüzyılda yaşamış olan Hesiodos’tur. Hesiodos Ionialıdır. Günümüzdeki Foça (Phokaia)’nın  kuzeydoğusundaki Kyme şehrinde doğmuştur. Babası tarım işleriyle uğraşan çiftçidir. Doğduğu şehirden Yunanistan’a, Boiotia’ya göç etmiştir. İşler ve Günler (Erga Kai Homerai) ve Tanrıların Yaratılışı (Theogonia) adlı iki önemli yapıtı vardır. Boiotia’daki Helikon Dağının doğusunda Askra’da yaşamıştır. Dor ve Aiolya etkisinde, İonia lehçesi ile yazdığı eseri 1022 heksametron dizeden oluşur.

Hesiodos’a göre evrenin başlangıcı karışıklık, belirsizlik ve sonsuz boşluk anlamına gelen Khaos’tu. Khaos’tan yerküre ya da Toprak (Gaia ya da Ge) doğdu, Gaia Khaos’un aksine belirsiz bir boşluk olmayıp, biçimi vardı. Gaia yani Toprak /Yerküre üzerinde tanrılar, insanlar ve hayvanlar güvenle yürüyebilirlerdi. Gaia bu varlıkları kendi kendine üreme yani Parthenogenesis yoluyla doğurmuştur. Theogonia’da Musalara övgü bölümünden sonra asıl konu olan evrenin yaratılışına girilir.