MİMARLİK TARİHİ

Türkiye’de İkinci Ulusal Mimarlık dönemi olarak adlandırılan sürecin tarihsel aralığı 1939 ile 1950 arasıdır. 

Doğru Cevap C’dir.

II. TBMM Binası Birinci Ulusal Mimarlık Akımını temsil eden bir eserdir. 

Doğru Cevap A’dır.

Dogmatizm modern mimarinin ilkelerinden birisi değildir. 

Doğru Cevap E’dir.

Ankara Palas Ernst Egli’nin değil Vedat Tek ve Mimar Kemalettin tarafından tasarlanmış bir I. Ulusal Mimarlık Dönemi yapısıdır. 

Doğru Cevap E’dir.

Mimarlık anlayışı, rasyonalist ve seçmeci olarak nitelendirilen, Ankara’da Genel Kurmay Başkanlığı, Oduevi, Merkez Bankası gibi döneme damgasını vuran önemli yapıları tasarlayan mimar Clemens Holzmeister’tir. Doğru Cevap E’dir.

Tanımı verilen mimar Ernst Egli’dir.  Doğru Cevap B’dir.

Modern mimarlığa karşıt görüşlerin ortaya çıkmaya başlaması, Yabancı mimarların Türkiye’de iş yapmalarına karşı çıkma eylemleri ve 1934'te yapılan Milli Mimari Semineri  İkinci Ulusal Mimarlık Akımının oluşmasında etkili olmuştur. Doğru Cevap C’dir.

Anıtkabir’in tasarımı Emin Onat  ve Orhan Arda’ya aittir. Doğru Cevap D’dir.

Avrupa’daki farklı eğilimli birçok modernist mimar ve sanatçıyı çatısı altında toplayan ve aynı zamanda modern mimarlık eğitimi veren ilk eğitim kuruma da adını veren akım Bauhaus’tur. Doğru Cevap A’dır.

Modern Mimari’nin rasyonel-fonksiyonalist ilkelerini klasik ve anıtsal biçimlendirmeler için kullanan yaklaşım Anıtsal Yaklaşım’dır. Doğru Cevap A’dır.

Cumhuriyet dönemi mimarlık tarihi, aşağıdaki dönemlere ayrılmaktadır;
• 1927’ye kadar Birinci Ulusal Mimarlık dönemi
• 1927-1939 arası Modern Mimarlık dönemi
• 1939-1950 arası İkinci Ulusal Mimarlık dönemi
• 1950-1960 arası Modern Mimarlık dönemi (Uluslarası Üslup)
• 1960-1980 arası Çoğulculuk dönemi
• 1980 sonrası Post-modern dönem

Cumhuriyet dönemi mimarlık tarihi, aşağıdaki dönemlere ayrılmaktadır;
• 1927’ye kadar Birinci Ulusal Mimarlık dönemi
• 1927-1939 arası Modern Mimarlık dönemi
• 1939-1950 arası İkinci Ulusal Mimarlık dönemi
• 1950-1960 arası Modern Mimarlık dönemi (Uluslarası Üslup)
• 1960-1980 arası Çoğulculuk dönemi
• 1980 sonrası Post-modern dönem

Cumhuriyet dönemi mimarlık tarihi, aşağıdaki dönemlere ayrılmaktadır;
• 1927’ye kadar Birinci Ulusal Mimarlık dönemi
• 1927-1939 arası Modern Mimarlık dönemi
• 1939-1950 arası İkinci Ulusal Mimarlık dönemi
• 1950-1960 arası Modern Mimarlık dönemi (Uluslarası Üslup)
• 1960-1980 arası Çoğulculuk dönemi
• 1980 sonrası Post-modern dönem

Cumhuriyet dönemi mimarlık tarihi, aşağıdaki dönemlere ayrılmaktadır;
• 1927’ye kadar Birinci Ulusal Mimarlık dönemi
• 1927-1939 arası Modern Mimarlık dönemi
• 1939-1950 arası İkinci Ulusal Mimarlık dönemi
• 1950-1960 arası Modern Mimarlık dönemi (Uluslarası Üslup)
• 1960-1980 arası Çoğulculuk dönemi
• 1980 sonrası Post-modern dönem

Modern mimarlık, 1927 sonrasında öncelikle kurum yapılarında Birinci Ulusal Mimarlık üslubunun yerini almaya başlamıştır.

18. yüzyılda ortaya çıkan Aydınlanma dönemi düşünsel, Endüstri devrimi ekonomik ve Fransız devrimi politik ayağını oluşturmaktadır. Bu bağlamda, modernite projesinin dört boyutu bulunmaktadır:

Sanayi üretimine dayanmaktadır.

Bilgiye, ahlaka ve estetiğe yaklaşımı, akılcı ve evrenselci bir aydınlanma geleneği içindedir.

Gelenekselliğin sınırlamalarından kurtulmuş, kendi aklıyla karar alabilen bireylerin varlığıdır.

Ulus devlet olarak örgütlenmiş toplumun demokrasi içinde temsil edilmesidir.

Birinci Ulusal Mimarlık akımı, Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde, 1908’de II. Meşrutiyet’in ilan edilmesiyle birlikte, Batılılaşmaya karşı oluşan ulusalcı söyleme paralel olarak ortaya çıkmıştır. Bu anlayış, temelde tarihsel mimari elemanların seçilip yapılarda kullanılması anlayışına dayanan Batı kaynaklı seçmeci ve yeniden canlandırmacı üslupların yerli versiyonudur. Seçilen Batıya ait mimari biçimler yerine, Selçuklu, Osmanlı ve İslami anıtsal mimarisine ait biçimler olmuştur. Cumhuriyetin kurulduğu ilk yıllarda da mimarlıkta Birinci Ulusal Mimarlık üslubu hâkim olmuştur. Cumhuriyet kurulduğunda yeni başkent Ankara’nın ilk yapıları bu üslupta inşa edilmiştir. Bu dönemde Birinci Ulusal Mimarlık üslubu ile yapılan başlıca örnekler arasında; II. TBMM Binası (Vedat Tek, 1924), Ankara Palas (Vedat Tek, Mimar Kemalettin 1924-1927), Etnoğrafya Müzesi (Arif Hikmet Koyunoğlu, 1925-1928), Türk Ocağı Binası (Arif Hikmet Koyunoğlu, 1927-1930), Ziraat Bankası (Giulio Mongeri, 1926-1929) sayılabilir.

Modern mimarlığın başlıca ilkeleri, geçmişle bağları koparması, işlevsellik (fonksiyonalizm), akılcılık (rasyonalizm), objektiflik, evrensellik, hafiflik ve şeffaflık olarak tanımlanmaktadır. Bu bağlamda yapılan modern tasarımlar tüm tarihselci üsluplardan uzak, süslemeden arınmış, yalın, işlevsel, ekonomik, yeni malzeme ve teknolojilerin imkânlarını kullanabilen, kısa sürede, iş kaybı olmadan, basit ve seri olarak üretilebilen ve geniş halk kitlelerine ulaşabilir yapılar olarak ortaya çıkmıştır.

Modern mimarlık, 1927 sonrasında öncelikle kurum yapılarında Birinci Ulusal Mimarlık üslubunun yerini almaya başlamıştır. İlk önemli modern yapı, Theodor Jost tarafından tasarlanan Sağlık Bakanlığı binasıdır (1926-1927).

İkinci Ulusal Mimarlık akımı olarak adlandırılan bu anlayışın oluşmasında;
• Modern mimarlığa karşıt görüşlerin ortaya çıkmaya başlaması
• Yabancı mimarların Türkiye’de iş yapmalarına karşı çıkma eylemleri
• 1934'te yapılan Milli Mimari Semineri
• Avrupa'daki totaliter rejimlerin modern mimariye karşı tutumları sonucu ortaya çıkan neo-klasik
mimarlık anlayışı
• Savaş durumlarında savunma güdüsüyle ortaya çıkan içe kapanma ortamı ve artan ulusalcılık
etkili olmuştur.