MİKRO İKTİSAT

Piyasa gücünün oluşması, piyasaların var olmaması, piyasaların etkin olarak işlememesi ve eksik (asimetrik) bilginin olması durumu kaynakların etkin biçimde dağıtılabilmesini engelleyen faktörlerdendir.

Tüketiciler, başlangıçta sahip oldukları varlıklarının (patrimuanlarının)
denge fiyatları ile değerlendirilmesi sonucu ulaşılan bütçe kısıtı altında faydalarını maksimize ederler. Firmalar ise veri denge girdi fiyatları altında kârlarını maksimize ederler. Bu çerçevede ulaşılan denge rekabetçi genel denge olarak tanımlanır.

Tek bir piyasadaki denge üzerinde duruluyor ve diğer piyasalarda bir
değişikliğin olmadığı varsayılıyorsa incelenen denge rekabetçi kısmi dengedir.
Kısmi denge analizi ile tek bir piyasada çıktı ve fiyat düzeyi belirlenirken diğer
piyasalardaki fiyatlar veri alınır. Oysa genel denge analizinde birden fazla piyasadaki çıktı ve fiyat düzeylerinin nasıl belirlendiği araştırılır

Kısmi denge kavramı, Alfred Marshall genel denge kavramı ise Leon Walras
adı ile anılmaktadır. Genel denge analizine ilişkin çalışmalar 19. yüzyılın son çeyreğinde L. Walras ile başlamış, 20. yüzyılın ortalarında K. J. Arrow ve G. Debreu
gibi iktisatçıların katkılarıyla yeni boyutlar kazanmıştır.

Kısmi denge kavramı, Alfred Marshall genel denge kavramı ise Leon Walras
adı ile anılmaktadır. Genel denge analizine ilişkin çalışmalar 19. yüzyılın son çeyreğinde L. Walras ile başlamış, 20. yüzyılın ortalarında K. J. Arrow ve G. Debreu
gibi iktisatçıların katkılarıyla yeni boyutlar kazanmıştır

Kısmi denge kavramı, Alfred Marshall genel denge kavramı ise Leon Walras
adı ile anılmaktadır. Genel denge analizine ilişkin çalışmalar 19. yüzyılın son çeyreğinde L. Walras ile başlamış, 20. yüzyılın ortalarında K. J. Arrow ve G. Debreu
gibi iktisatçıların katkılarıyla yeni boyutlar kazanmıştır

Edgeworth Kutu Diyagramı Çerçevesinde Değişim
Burada, sadece iki tüketicinin ve iki malın bulunduğu basit bir modelden hareket
edilmektedir. Her tüketici başlangıçta belirli birer mal demetine sahiptir. Bu malların belirli miktarları rekabetçi bir piyasada tüketiciler arasında değiştirilmektedir. Kuramı geliştirmek için basitleştirilen bu model daha sonra n sayıda tüketici
ve m sayıda mal için genelleştirilir. Basit modelimizin varsayılmaları;
• Ekonomide iki mal vardır (X, Y)
• Ekonomide iki tüketici vardır (A, B)
• Tüketici A’ nın başlangıçta sahip olduğu mal demeti (–
X A,
–
Y A)
• Tüketici B’ nin başlangıçta sahip olduğu mal demeti (–
X B,
–
Y B)
• Tüketiciler normal davranış özelliklerine göre tercihleri yansıtan farksızlık
eğrilerine sahiptirler, yani farksızlık eğrileri orijine göre dışbükeydir.
• Tüketicilerin fayda fonksiyonları birbirinden bağımsızdır.
• Analiz tam rekabet piyasasında yapılmaktadır, tüm girdi ve çıktı fiyatları
veri olarak alınmaktadır.
• Analize işlem maliyetleri, dış ticaret ve devlet dahil edilmemiştir

Tüketici tercihleri ile ilgili aksiyomların geçerli olduğu (farksızlık eğrileri orijine dışbükeydir, süreklilik vardır) ve tüketimde dışsallığın bulunmadığı
varsayımı altında transfer ve değişim sonucu yeni bir dengeye ulaşılmaktadır ki
bu refah ekonomisinde ikinci teorem olarak adlandırılır.

Üretim etkinliğini analiz etmek için de Edgeworth kutu diyagramı kullanılabilir. Burada iki malın üretildiği (X,Y), üretimde sermaye ve emek olmak üzere
iki girdinin (K,L) kullanıldığı varsayılmaktadır. Üretim faktörleri homojen olup
toplam miktarları sabittir. Üretim teknolojisi veridir. Üretim fonksiyonları sürekli, orijine göre dışbükey ve birinci dereceden homojendir (ölçeğe göre sabit getiri
geçerlidir

Etkin üretim seti üzerindeki bazı üretim düzeylerinin, X ve Y ekseninden oluşan
bir şekil üzerinde gösterilmesiyle üretim imkânları sınırı eğrisi elde edilir

Rekabetçi dengede, fiyatların üçüncü parti (tellal) tarafından, piyasaların temizlendiği bir düzeyde ilan edildiği ve tüketiciler ile üreticilerin bunu veri kabul ettikleri varsayılır. Dolayısıyla rekabetçi fiyatların iki önemli işlevi vardır. Birincisi,
tüm mallar için arz ve talep eşitliğini sağlar, bu durumda ne arz ne de talep fazlası oluşur.

B şıkkı yanlıştır. Diğer şıklar koşuldur.Dengenin sahip olduğu özellikler ise;
• Tüm piyasalarda arz ve talep eşittir.
• Tüm tüketiciler, bu fiyat oranlarındaki değerlendirmeler çerçevesinde bütçe kısıtlarını da dikkate alarak faydalarını maksimize ederler.
İkinci özelliğe göre tüm tüketiciler arasında marjinal ikame oranı eşit olacaktır
ve bu, fiyat oranını yansıtacaktır.

Eğer bu noktada her iki tüketici için MRS eşit değilse tüketiciler için değişime gitmek yarar sağlayacaktır.

Edgeworth kutu, diyagramında eş ürün eğrilerinin birbirlerine teğet oldukları noktaların geometrik yeri, etkin üretim setini ya da üretimin anlaşma eğrisini gösterir.

Kısmi denge analizi ile tek bir piyasada çıktı ve fiyat düzeyi belirlenirken diğer
piyasalardaki fiyatlar veri alınır. Oysa genel denge analizinde birden fazla piyasadaki çıktı ve fiyat düzeylerinin nasıl belirlendiği araştırılır.

İkinci teoremde,eğer tüketici tercihleri orijine dışbükey ise, tüketimde dışsallıklar yok ise her pareto etkin dağılım bir rekabetçi denge olarak savunulabilir

Bu tür işleyiş refah ekonomisinin ikinci teoremidir.

Burada, üretim sürecinde elde edilen ürünlerden (çıktılardan) birinin üretim miktarını azaltmadan, diğerinin miktarının artırılmasının olanaksız olduğu durumda, girdilerin etkin dağılımının gerçekleştiği,
dolayısıyla üretimde etkinliğin sağlandığı kabul edilir

B şıkkı

Üretim imkânları sınırı eğrisinin orijine göre içbükey olması X malı üretimi arttırıldıkça fırsat maliyetinin arttığını gösterir.