MİKRO İKTİSAT - Deneme Sınavı - 22

Burada doğru cevap, A şıkkıdır. Monopolcü firmanın toplam hasılatı esnekliğin (-1) olduğu fiyat düzeyinde maksimum olur.

Burada doğru cevap, B şıkkıdır. Monopolcu firmanın belirlediği fiyat talep eğrisinin esnek olduğu kısımda ise, firma toplam hasılatını artırması için ürünün fiyatını düşürmesi gerekir.

Burada doğru cevap, D şıkkıdır. Kısa dönemde monopolcü firmanın kârı, marjinal hasılatı marjinal maliyetine eşit olduğunda maksimum olur.

Burada doğru cevap, A şıkkıdır. Tam rekabette fiyatın marjinal maliyete ve aynı zamanda minimum ortalama toplam maliyete eşit olduğu noktada üretim gerçekleşirken, monopolde fiyat marjinal maliyetin ve minimum ortalama toplam maliyetin üzerinde belirlenmektedir. Buna kısaca monopollerin “optimal kaynak dağılımını bozucu etkisi” (kaynak dağılımında etkinsizlik) denilmektedir.

Burada doğru cevap, E şıkkıdır. Endüstriye giriş ve çıkışların kolay olduğu, benzer fakat farklılaştırılmış mallar üreten çok sayıda firmanın faaliyet gösterdiği piyasa türüne “Monopolcü rekabet piyasası” denir.

Burada doğru cevap, E şıkkıdır. Monopolcü rekabet piyasasında uzun dönemde, ürünün fiyatı ortalama maliyete eşit ancak marjinal maliyetten büyüktür.

Burada doğru cevap, B şıkkıdır. Bertrand modelinde tek bir denge noktası oluşmaktadır ve bu noktada iki firma da tam rekabet modelindeki fiyat ve üretim düzeyi ile karşı karşıya kalarak sıfır ekonomik kâr elde etmektedir.

Burada doğru cevap, D şıkkıdır. Oligopolcü firmanın fiyatını yükselttiğinde rakip-lerin fiyatlarını değiştirmeyeceklerini, buna karşılık fiyatını düşürdüğünde rakiplerin de fiyatlarını düşüreceklerini varsayan oligopol teorisi “Sweezy Modeli (Dirsekli talep eğrisi modeli)”dir.

Monopolcünün arzını kontrol ettiği malın ikamesinin olmaması halinde tam
(saf) monopol söz konusudur.

Söz konusu malın ikame olanakları ne kadar sınırlıysa o mal ile diğer mallar arasındaki çapraz talep esnekliği o kadar küçüktür. Tam monopol durumunda ise söz konusu malın çapraz talep esnekliği sıfır olmaktadır

Şirket anlaşmaları genel bir ifadedir; bu şekliyle monopol etkisi yaratmazlar. Ancak, şirket evlilikleri nedeniyle bir endüstride, yatay veya dikey birleşmeler var  olduğunda eğer yasal bir engellemede yok ise bir monopol gücünün doğma olasılığı sözkonusudur.

Eğer monopolcü fiyatı belirlerse talep edilen miktarı veri olarak alacaktır. Yani, belirlenen fiyat düzeyinde ne kadar mal talep edileceğinin kararını piyasa verecektir. Benzer şekilde, monopolcü üretim miktarını belirlerse, fiyatı veri olarak alacaktır. Yani veri fiyat düzeyinde, piyasa bu sefer üretim miktarını belirleyecektir. Dolayısıyla, monopolcü daima piyasa talep eğrisini dikkate alarak hareket etmek zorundadır; monopolcü istediği gibi ya fiyatı ya da miktarı belirleyebilir ancak her ikisini birden belirleyemez.

Monopolcü negatif eğimli bir piyasa talep eğrisi ile karşı karşıya olduğundan,
bir birim daha fazla üretip satabilmesi için fiyatı düşürmek zorundadır. Dolayısıyla
monopolcünün marjinal hasılatı daima ortalama hasılattan (fiyat) daha düşüktür.
Çünkü monopolcü, sadece son sattığı birimi değil, daha önce yüksek fiyatlardan
satması gereken tüm miktarları da daha düşük olan son birimin fiyatından satmak durumunda olduğundan, son satılan birimin ona sağladığı hasılat bu birimin satış fiyatının (dolayısıyla ortalama hasılatın) altında olacaktır.

Kısa Dönemde Monopolcü Firmanın Kâr Maksimizasyonu

Bir firmanın fiyat farklılaştırması yapabilmesi için firmanın
1. monopol gücüne sahip olması,
2. piyasayı bölümlere ayırabilmesi ve
3. ayırdığı bu bölümler arasında geçiş olmayarak yeniden satış olanağı bulunmaması gerekmektedir.

Monopolcünün farklı piyasalarda farklı fiyat talep etmesine üçüncü derece fiyat farklılaştırması denilmektedir

Tanımından da anlaşılabileceği gibi, monopolcü rekabet piyasasını tam rekabet piyasasından ayıran koşulun farklılaştırılmış mallar olduğu söylenebilir. Bu özellik monopolcü rekabet piyasasındaki firmalara aynı zamanda bir çeşit monopolcü güç kazandırmaktadır

Monopolcü rekabet firması, başarılı bir mal farklılaştırması yaparak hem talebi
genişletmeye hem de talep eğrisini daha az esnek duruma getirmeyi amaçlar.

Bertrand modeli, Cournot modeli gibi düopol piyasasında dengeyi incelemektedir. Ancak homojen mal üreten firmalar Cournot modelinden farklı
olarak üretim düzeyi üzerinden değil, fiyat düzeyi üzerinden rekabet etmektedir. Diğer bir deyişle bu modelde stratejik değişken fiyat düzeyidir.

Monopolün varlığına yol açan giriş engelleri arasında milli gelir yer almamaktadır.