MİKRO İKTİSAT - Deneme Sınavı - 29

Gelir arttığında malların talep edilen miktarı artıyorsa bu tür mallar ekonomi de “Düşük mal” olarak adlandırılır.

Tüketiciye aynı fayda düzeyini sağlayan mal bileşimlerinin oluşturduğu eğriye farksızlık eğrisi denir.

Düşük mallar için Gelir tüketim eğrisi ve Engel eğrisi negatif eğimlidir.

Ödünç ya da borç alma durumlarında bütçe doğrusu eşitlik biçiminde yazılmaktadır.

I. Fayda, ölçülebilirdir ve karşılaştırılabilir. II. Fayda, tüketicinin tatmin düzeyiyle ilgilidir. III. Bir mal veya hizmetin tüketiminden alınan fayda kişiler arasında farklılık göstermektedir.

Ordinal yaklaşıma göre birden fazla mal söz konusu olduğu gibi mallar arasında ilişki olabilir veya hiç olmayabilir de. Talep eğrisinin yönü bakış açısına göre değişmemektedir.

Gelir etkisi daha büyük olduğunda, toplam etki sonucu talep edilen x miktarı x3 başlangıç düzeyi olan x1 in sağında olması, yani düşük x malı için gelir etkisinin ikame etkisinden büyük olması, geleneksel talep eğrisinin pozitif eğimli olarak çizilmesine neden olur ve bu tür mallara Giffen malları denir.

Eğer x malının fiyatı yükseldiğinde talep edilen y malı miktarı azalıyorsa bu iki mal arasında brüt tamamlayıcılık söz konusudur. Bu durumda fiyat tüketim eğrisi, pozitif eğilimli olurken çapraz fiyat talep eğrisi negatif eğimli olarak elde edilir.

Bütçe doğrusunun eğimi, paranın tüketici için oluşturduğu marjinal dönüşüm oranı (MRT) olarak da tanımlanabilir. Örneğin MRT=dy/dx=-1/2 ise tüketici bir birim x malı elde etmek için vazgeçmesi gereken y malı yarım birimdir. Başka bir deyişle bir birim y malının tüketiciye maliyeti iki birim x malıdır. Yine eğimin -1/2 olması, x malı fiyatının dikey eksende yer alan y malı fiyatının yarısı olduğunu gösterir.

Bütçe verilen bir periyotta (bir hafta, bir ay, bir yıl) harcama yapmak için ne kadarlık bir satın alma gücünün (paranın) mevcut olduğunu gösterir.

Belirli bir zaman diliminde bir malın çeşitli miktarlarının tüketilmesi sonucu ulaşılan tatmin düzeyi toplam faydayı gösterir.

Marjinal fayda ise belirli bir zaman diliminde; bu maldan bir birim daha fazla tüketilmesi sonucu toplam faydada ortaya çıkan değişme olarak tanımlanır.

Mallar arasında tam ikame söz konusu ise tercihleri yansıtan farksızlık eğrileri eğimi (-1) olan doğru halini alır ve optimal tercih ise her zaman sınırda oluşur.

Düzenli tercihleri yansıtan farksızlık eğrileri için optimal tercih noktalarında farksızlık eğrisi eğimi ve bütçe doğrusu eğimi birbirine eşit olmaktadır.

Gelir arttığında malların talep edilen miktarı artıyorsa bu tür mallar ekonomide “Normal mal” olarak adlandırılır.

Düşük x malı için gelir etkisinin ikame etkisinden büyük olması, geleneksel talep eğrisinin pozitif eğimli olarak çizilmesine neden olur ve bu tür mallara Giffen malları denir.

Bütçe, veri bir periyotta (bir hafta, bir ay, bir yıl) harcama yapmak için ne kadarlık bir satın alma gücünün mevcut olduğunu gösterir.

Bütçe doğrusunun eğimi -Px/Py 'dir. Yani malların nispi fiyatlarına eşittir. ∆y/∆x = -Px/Py dir.

Her iki fiyat aynı oranda artar veya azalırsa bütçe doğrusu paralel olarak sola veya sağa doğru hareket eder.

Talep fonksiyonları için fayda maksimizasyonu problemi çözümünden hareket edilir ve talep fonksiyonları setine ulaşılır. Bu set içerisinde; üç tür talep fonksiyonu tanımlanır: • Fiyatın bir fonksiyonu olarak talep (geleneksel, alışılmış veya doğal talep eğrisi) • Gelirin bir fonksiyonu olarak talep (Engel Eğrisi) • Diğer bir malın fiyatının fonksiyonu olarak talep (Çapraz fiyat talep fonksiyonu)