MİKRO İKTİSAT - Deneme Sınavı - 23

Farksızlık eğrisi negatif eğimlidir. Diğer ifadeler doğru değildir.

Farksızlık eğrisinin herhangi bir noktasına çizilen teğetin eğiminin negatif işaretlisi marjinal ikame oranıdır (MRS).

X malı fiyatının azalması sonucu bütçe doğru şekildeki gibi yer değiştirir.

Gelirin artması sonucu bütçe doğrusu şekildeki gibi yer değiştirir.

Belirli bir zaman diliminde; bu maldan bir birim daha fazla tüketilmesi sonucu toplam faydada ortaya çıkan değişmeye Marjinal fayda adı verilir.

Toplam faydanın maksimum olduğu noktada Marjinal fayda sıfırdır.

I = P_x x + P_y y denkleminde y yi yalnız bırakırsak, x in katsayısı olan

–P_x/P_y eğim olur.

Tüketiciye aynı fayda düzeyini sağlayan mal bileşimlerinin oluşturduğu eğriye Farksızlık eğrisi adı verilir.

Rasyonel bir tüketici maksimum faydaya ulaşabilmek için aşağıdaki noktaların temsil ettiği mal sepetlerinden D noktasını tercih etmelidir.

Bütçe doğrusu cari dönemdeki tüketicinin geliri ve malların fiyatları veri iken ulaşılabilecek tüketim demetlerini veya sepetlerini göstermektedir. Böyle bir durumda bütçe doğrusu doğru şeklini alır ve fiyatlardaki değişmeler ile gelirdeki değişmeler sonucu bütçe doğrusunda değişiklikler olur. Şimdi sırasıyla bu değişiklikleri ele alacağız. Öncelikle gelirde ve y malının fiyatında bir değişme olmaksızın x malının fiyatı yükselirse bütçe doğrusunun x eksenini kestiği nokta sola kayar ve doğru, değişmenin büyüklüğüne bağlı olarak dikleşir. Çünkü Px/Py oranı artmıştır. X malı fiyatı düştüğünde ise bütçe doğrusu yatıklaşır. Tek bir malın fiyatı yerine her iki malın fiyatı değiştiğinde:

Soruda ise gelir sabitken her iki malın fiyatı da aynı yönde ve aynı oranda (%100 artış) değiştiği için bütçe doğrusu ilk bütçe doğrusuna paralel bir şekilde sola kayacaktır ve bütçe doğrusunun eğimi değişmeyecektir.

Farksızlık eğrilerinin özellikleri:

Toplam faydanın maksimum olduğu noktada marjinal fayda sıfır olur.

Bütçe kısıtı PxX+PyY ≥ I  şeklindeki denklem, tüketicinin geliri, veri fiyatlarda bütçe kısıtını ortaya koyar. Ancak, tüketici tüm gelirini mallar için harcadığında, yani tasarruf ve ödünç alma durumu söz konusu olmadığında ya da tasarruf tüketicinin elde edebileceği bir mal gibi düşünüldüğünde bu denklem eşitlik biçimini alır.

∆y/∆x = -Px/Py
Bütçe doğrusunun eğimi, paranın tüketici için oluşturduğu marjinal dönüşüm
oranı (MRT) olarak da tanımlanabilir.

Kardinalist fayda yaklaşımına göre tüketicinin satın aldığı her malın marjinal faydasının fiyatına oranı tüm mallar için eşit olunca denge koşulu sağlanmaktadır. Formül ile açıklarsak:

MU_A/P_A = MU_B/P_B

Ancak bu tür bir eşitliğin sağlanması durumunda, tüketici toplam faydasını maksimize edebilecek, satın alacağı mallar arasında başka bir dağılım fayda maksimizasyonunu sağlamayacaktır.

Soruda ise MU_A/P_A > MU_B/P_B olduğuna göre A malından tüketilen miktar arttıkça A malının marjinal faydası, azalan marjinal fayda prensibine göre, azalacaktır. Dolayısıyla A malına harcanan son liranın marjinal faydası da düşecektir. A malından tüketilen miktar her iki mal için harcanan son liraların marjinal faydası birbirine eşit oluncaya kadar artırılmalıdır.

Diğer bütün seçenekler Bütçe doğrusunun farklı biçimlerdeki ifadesi olan; MRT=dy/dx=∆y/∆x = -Px/Py şeklindeki olurdu ya da D seçeneğini doğrular niteliktedir. Eğer E seçeneği geçerli olsaydı Bütçe doğrusu eğiminin=-1/3 olması gerekirdi.

Geçişlilik varsayımı/aksiyomu bireyin tercihlerinde içsel tutarlılığın bulunduğunu gösterir. Eğer tüketici A sepetini B’ye tercih ediyorsa ve B sepetini bir başka C sepetine tercih ediyorsa A sepetini aynı zamanda C’ye tercih etmek durumundadır. Diğer bir anlatımla eğer A>B ve B > C ise A>C olacaktır.

Tüketici gelirinde ve y malının fiyatında bir değişme olmaksızın x malının fiyatı düşerse bütçe doğrusunun x eksenini kestiği nokta sağa (>) kayar ve doğru, değişmenin büyüklüğüne bağlı olarak yatıklaşır. Çünkü Px/Py oranı azalmıştır. X malı fiyatı arttığında ise bütçe doğrusu dikleşir.

Marjinal faydanın bu pozitif kısmı tüketici talebi ile ilişkilidir. Bir başka deyişle MUx’in bu pozitif kısmı bireyin talep eğrisidir

Marjinal fayda belirli bir zaman diliminde, bu maldan bir birim daha fazla tüketilmesi sonucu toplam faydada ortaya çıkan değişme olarak tanımlanır