Meteorolojik Kartlar

Meteorolojik olaylar (yağış, sis, buzlanma, türbülans, rüzgâr kesmesi, buzlanma, dağ dalgaları vb.) ve meteorolojik parametreler (rüzgâr, sıcaklık, nem, basınç vb.) meteoroloji personeli ve gerekli cihazlar ile ölçülür veya gözlemlenir.

Meteorolojik kartlar, mevcut meteorolojik şartları göstermek (gözlem) veya ilerleyen zamanda
gerçekleşmesi muhtemel meteorolojik şartların (tahmin) ilgililerine sunulması amacıyla hazırlanmaktadır.

Gözlem haritaları; önceden belirlenmiş zaman dilimi içerisinde yapılan gözlemlerdeki meteorolojik
elemanların (bulutluluk, yağış, basınç, sıcaklık, rüzgâr, nem, vb.) belirli bir alan üzerinde ve atmosferin yine belirli seviyelerindeki dağılımını göstermektedir.

Mikroburst: Oluşum alanı itibarıyla çapı 4,5 km’den az olan downburstlerdir (yere yakın seviyelerde bulut içindeki havanın aniden yere doğru boşalması, patlaması).

Prognostik kartlar, Dünya Saha Tahmin Merkezleri (WAFC: World Area Forecast Center) tarafından hazırlanmaktadır.

Türkiye’nin de içinde bulunduğu Avrupa bölgesi (EUR) için önemli hava olayları kartı ile yüksek
seviye sıcaklık ve rüzgâr kartı Londra Dünya Saha Tahmin Merkezi tarafından hazırlanmaktadır.

Yer kartları genel olarak 00, 06, 12 ve 18 UTC olmak üzere günde 4 defa hazırlanırlar.

İzobar: Eş barometrik basınç değerine sahip noktaları birleştiren çizgilere verilen isimdir. Kısaca eş basınç eğrileri olarak da ifade edilir.

Ülkemiz Avrupa Bölgesi için hazırlanan kartta yer almaktadır.

Yükseklik ile basınç ters orantılıdır; yükseklik arttıkça basınç düşer.

Uçuş Seviyesi (FL); herhangi bir hava taşıtının standart atmosfer basıncına göre irtifasıdır.

Sektör: Soğuk cephe ile sıcak cephe arasında kalan alandır.

İşba sıcaklığı; havanın tamamen doymuş hâle gelmesi için düşmesi gereken sıcaklıktır. Çiy noktası da denilmektedir.

Enverziyon: Atmosferde yükseklikle birlikte hava sıcaklığının artmasıdır. Normal şartlarda sıcaklığın düşmesi beklenirken artmasından dolayı bu olaya sıcaklık tersinirliği de denilir. Yerdeki havanın yükselmesini engellediğinden sis ve pus gibi olayların oluşumunda etkilidir.

Jet stream; tropopoz seviyesi civarında, kuvvetli dikey ve yatay rüzgâr kesmesi ile karakterize edilen, yatay bir eksen boyunca uzanan kuvvetli ve dar hava akımıdır.

ATIS’de meteorolojik bilgiler de dâhil olmak üzere operasyonel bilgiler yer almaktadır.

Otomatik Terminal Bilgi Hizmeti (ATIS: Automatic Terminal Information Service); havalimanına
inen veya oradan kalkan hava araçları için güncel meteorolojik ve operasyonel bilgileri periyodik olarak sağlayan havacılık destek hizmetidir.

NOTAM (Havacılara Uyarı): Uçuş harekâtı ile ilgili görevlileri herhangi bir havacılık hizmetine, kolaylığına, yönetimine veya tehlikesinin varlığına, koşullarına ya da bunlardaki herhangi bir değişikliğe ilişkin bilgilerden zamanında haberdar etmek amacıyla özel bir formatta hazırlanmış
havacılara uyarı yayınıdır.

VOLMET Yayın Sistemi: Uçuş hâlindeki hava araçları için meteorolojik bilgilerin yayımlanmasıdır.

ATIS hizmetinde mesajların okunma hızı dakikada doksan kelimeyi aşmamaktadır.