METEOROLOJİ - Deneme Sınavı - 1

Meteorolojik kartlar, mevcut meteorolojik şartları göstermek (gözlem) veya ilerleyen zamanda gerçekleşmesi muhtemel meteorolojik şartların (tahmin) ilgililerine sunulması amacıyla hazırlanmaktadır. Buradan da anlaşılacağı üzere kartlar, ilk olarak gözlem ve tahmin kartları olarak ikiye ayrılmaktadır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Prognostik kart; teknik bir terim olarak meteoroloji alanında kullanılmakta olup “tahmin kartı anlamına gelmektedir. Prognostik ürünler; yer kartı, önemli hava olayları kartı ile yüksek seviye sıcaklık ve rüzgâr kartı olmak üzere üç şekilde kullanıcılara sunulmaktadır.

Prognostik kartlar, Dünya Saha Tahmin Merkezleri (WAFC: World Area Forecast Center) tarafından hazırlanmaktadır. Dünyada bu görevi yerine getiren iki tane tahmin merkezi bulunmaktadır. Bu merkezlerden biri Amerika’da Washington’da ve diğeri ise İngiltere’de Londra’dadır.

Prognostik kartlar, Dünya Saha Tahmin Merkezleri (WAFC: World Area Forecast Center) tarafından hazırlanmaktadır. Dünyada bu görevi yerine getiren iki tane tahmin merkezi bulunmaktadır. Bu merkezlerden biri Amerika’da Washington’da ve diğeri ise İngiltere’de Londra’dadır. Bu merkezlerin görevi, havacılık sektörüne hizmet sunmak adına küresel ölçekte önemli meteorolojik olayları ve yüksek seviyelere ait tahminleri dijital formatta hazırlayıp yayımlamakt Prognostik kartlar PNG formatında, sayısal hava tahmin ürünü olarak bilgisayarlar tarafından otomatik hazırlanmaktadır. Türkiye’nin de içinde bulunduğu Avrupa bölgesi (EUR) için önemli hava olayları kartı ile yüksek seviye sıcaklık ve rüzgâr kartı Londra Dünya Saha Tahmin Merkezi tarafından hazırlanmaktadır.

Dünya Saha Tahmin Merkezleri olan Amerika/Washington veya İngiltere/Londra tarafından hazırlanırlar. Uçuş rotası üzerindeki gerçekleşmesi muhtemel önemli hava olaylarını gösteren karttır. Önemli hava olayları kartı, orta seviye (FL100-FL250) ve yüksek seviye (FL100-FL450 ile FL250-FL630) atmosferik katmanlar için hazırlanmaktadır.

OCNL kısaltması “Yer yer (Occasional)” anlamına gelmektedir

Radyosonde gözlemleri yani yüksek atmosfer gözlemleri 00:00 ve 12:00 UTC’de olmak üzere günde iki defa yapılmaktadır.

Ülkemizde de 8 noktada yüksek atmosfer gözlemleri balon atışı ile gerçekleştirilmektedir. Ülkeler yaptıkları gözlemleri belirli sistemler üzerinden paylaşarak bilgi alışverişini yapmaktadırlar.

Sinoptik gözlemler saatlik olarak yapılmaktadır. Ancak yer kartı 00.00 UTC’den başlayarak her 3 saatte yapılan sinoptik gözlemlere dayanılarak hazırlanır. 00.00, 06.00, 12.00, 18.00 UTC saatlerindeki gözlem verilerine dayanılarak hazırlanan yer kartı ana sinoptik; 03.00, 09.00, 15.00 ve 21.00 UTC saatlerindeki gözlem verilerine dayanılarak hazırlanan yer kartına ise ara sinoptik yer kartı olarak isimlendirilmektedir

Merkezkaç kuvvet izobarların dairesel olması durumunda rüzgârın hareketini etkileyen bir başka sanal kuvvettir. Basınç gradyanı kuvveti, Coriolis kuvveti ve merkezkaç kuvvetin dengesi sonucunda ortaya çı-kan rüzgâra gradyan rüzgârı adı verilir. Gradyan rüzgârlar, izobarların eğri olduğu atmosferik koşullarda vardır ve eğri izobarlara paralel eserler.

Enverziyon: Atmosferde yükseklikle birlikte hava sıcaklığının artmasıdır. Normal şartlarda sıcaklığın düşmesi beklenirken artmasından dolayı bu olaya sıcaklık tersinirliği de denilir. Yerdeki havanın yükselmesini engellediğinden sis ve pus gibi olayların oluşumunda etkilidir. Yer seviyesindeki beklenen en yüksek sıcaklık tahmini, rüzgâr kuvveti, enverziyon, özellikle kış aylarında etkili olan sis hadisenin kalkması için gereken sıcaklığı hesabı, cephelerin yerleri gibi birçok meteorolojik elemanın analizinde bu haritadan yararlanılır