METEOROLOJİ I

Uçağın gövdesi üzerinde gerçekleşen buzlanma kanatları üzerinden düzgün akan havayı engeller ve uçağın, havada emniyetli bir şekilde tutunabileceği hızın artmasına sebep
olur. Kanatlar üzerinde gerçekleşen buzlanma taşıma kuvvetini %30 azaltmakta, sürüklemeyi %40 arttırmaktadır. Bu durum uçağın kontrolünü zorlaştırmakta ve özellikle iniş ve
kalkış aşamasında uçuş emniyetini tehlikeye sokmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Halk arasında hava boşluğu olarak bilinen türbülans kabaca hava akımlarının düzensizliği olarak açıklanabilir. Türbülansın sebebi ani, küçük ölçekli rüzgârın hızı ve yönündeki
değişmelerdir. Öndeki uçağın ardında kalan düzensiz hava akımı veya sert yüksek bir yamacın iki yanında bulunan havanın alçak ve yüksek basınç etkisi ile düzensiz akım sebebiyle oluşan düzensiz hava akımı yani türbülans ortaya çıkmaktadır. Türbülans, uçuş sırasında az miktarda ani irtifa kayıpları veya sarsıntı olarak hissedilir. Doğru cevap A'dır.

Volkanik kül 1980’lerin başına kadar uçuş için ciddi bir tehdit olarak görülmemiştir. Ancak 1980’lerin başından bu yana volkanik patlamaların yarattığı kül bulutu sebebiyle gerçekleşen kazalar ve uçuşu tehlikeye sokan olaylar sebebiyle volkanik hareketler de bir tehdit olarak görülmektedir. Doğru cevap D'dir.

Atmosferde bulunan buz sisi ve buz kristallerinden ışığın yansıması ve kırılması neticesinde ortaya çıkan ışık saçan sütunlar, kavisler ve daireler şeklinde görünürler. Güneş ışıklarının kırılması ile meydana gelen hale farklı renklerde olabilirken Ay ışığından meydana gelen hale olayının hepsi beyazdır. Doğru cevap D'dir.

Uzak objelerin kararlı veya dalgalı, tek veya çok, dik veya kıvrımlı, büyük veya küçük görülmesine sebep olan optik bir olaydır. Serap içinde görülen cisimler bazen ufka nazaran
gerçekte olduğundan çok yüksek veya alçak bir yerde görünür. Bu fark 10° içinde değişir. Serap yeryüzü sıcaklığının hava sıcaklığından oldukça farklı olduğu zamanlar görülür.
Serap kuvvetli ısınmış su yüzeyleri, toprak, kum veya yollar üzerinde veya soğuk deniz yüzeyleri üzerinde meydana gelir. Serap ile ufkun altında veya dağların arkasında bulunan cisimler görünür hâle gelebilir. Diğer yandan normal şartlar altında görülebilir cisimler gözden kaybolabilir. Doğru cevap B'dir.

Elektrometeorlar atmosferdeki elektriğin görünür veya duyulur bir şekil almasına denir. Oraj, şimşek, gök gürültüsü ve kutup aurorası gibi olaylar bu sınıf içerisinde yer almaktadır. Serap ise photometeorlara örnektir. Doğru cevap B'dir.

Oraj bir ışık parlaması (şimşek) ile görülebilir hâle gelen ve kuvvetli veya gürültülü bir ses (gök gürültüsü) ile birlikte meydana gelen ani elektrik boşalmasıdır. Orajlar, konvektif bulutlar ile ilgili olup, genellikle yağışla birlikte meydana gelir ve bu yağış yeryüzüne ulaştığı zaman sağanak, kar, kar paleti, buz paleti veya dolu hâlini alır. Doğru cevap E'dir.

Yüksek atmosferde yay, şerit veya perde şeklinde görülen bir ışık olayıdır. Kutup aurorası Güneşte meydana gelen manyetik fırtınaların dünyaya ulaşması ile yüksek atmosferdeki
nadir gazlar üzerinde yansımasıyla oluşur. Bu parçacıklar Dünya’nın manyetik alanı sebebiyle bir düzene girer bu sebeple daha çok kutuplara yakın bölgelerde görülürler.
Güneş yüzeyindeki manyetik patlamalar çok yüksek elektromanyetik dalgalara sebep olurlarsa auroraların görülmesi daha güneylere inebilir. Doğru cevap A'dır.

Hidrometeorlar serbest hâlde havada hareketsiz duran veya atmosferden aşağı doğru düşen, rüzgâr tarafından yeryüzünden yukarıya doğru kaldırılan, yeryüzünde cisimler üzerinde toplanan katı ve sulu parçacıklara sahip meteorlardır. Yağmur, kar yağışı başta olmak üzere sis, pus, ve çiy gibi olaylar bu sınıf içerisinde yer almaktadır. Doğru cevap E'dir.

Aerodinamik kuvvetin hava hızına dik bileşenine taşıma kuvveti denir. Doğru cevap B'dir.

Sulu olmayan katı parçacıkların toplanmasından meydana gelen meteor grubu lithometeorlardır. Doğru cevap D'dir

Yağmur, kar yağışı başta olmak üzere sis, pus, ve çiy gibi olaylar bu sınıf içerisinde yer almaktadır. Doğru cevap A'dır.

Aerodinamik kuvvetin hava hızına paralel bileşenine sürükleme kuvveti adı verilir. Doğru cevap C'dir.

Jet akış, yukarı troposferde veya aşağı stratosferde yarı yatay bir eksen boyunca oluşan kuvvetli dikine ya da yatay rüzgâr kesmesi ile karakterize edilen kuvvetli ve dar bir hava akımıdır. Doğru cevap E'dir.

Rüzgârla birlikte yayılan volkanik kül bulutu uçakların motorlarındaki oksijen yanmasını engellemekte ve kül partikülleri motora ciddi zararlar vermektedir. Bu sebeple uçuş sırasında uçağın motorlarının durması söz konusudur. Ayrıca küller kokpit camlarına yapışabilir ve uçak bulutu terk ettiği zaman, pilotun dışarıyı görmesini engellemektedir. Doğru cevap D'dir.

Güneş ve Ay ışıklarının yansıması, kırılması ve tekrar yansıması sonucunda meydana gelen olaylara photometeor adı verilir. Doğru cevap B'dir.

Gök kuşağı, Güneş veya Ay ışığının atmosferdeki su damlalarının teşkil ettiği perde üzerinde mordan kırmızıya kadar sıralanan renklerle meydana getirdiği kavisli çizgi demetidir. Doğru cevap A'dır.

Üç tip şimşek bulunmaktadır. Bunlar, yer boşalmaları, bulut boşalmaları ve hava boşalmalarıdır. Doğru cevap B'dir.

Aurora, yüksek atmosferde yay, şerit veya perde şeklinde görülen bir ışık olayıdır. Doğru cevap E'dir.

Halk arasında hava boşluğu olarak bilinen türbülans kabaca hava akımlarının düzensizliği olarak açıklanabilir. Türbülansın sebebi ani, küçük ölçekli rüzgârın hızı ve yönündeki değişmelerdir. Doğru cevap B'dir.