METEOROLOJİ I - Deneme Sınavı - 14

Adveksiyon Sisi
Sıcak ve nemli havanın soğuk bir yüzey üzerinde hareket etmesi sonucunda havanın alt
tabakası soğur ve yoğunlaşarak sisi meydana getirir. Kıyı kesimlerde ve denizler üzerinde
oluşur

Doğru cevap c'dir.

Havacılıkta görüş mesafesi; belirli bir karaktere sahip bir cismin çıplak gözle görülüp teşhis edilebileceği veya gece rasatlarında, genel aydınlatma gün ışığı seviyesine çıkarılmış olsaydı, aynı cismin görülüp teşhis edilebileceği en uzak mesafe olarak tanımlanır ve aynı zamanda rüyet ismi ile de anılır.

Meteoroloji istasyonlarında gözlemci tarafından ihtiyaç duyulan alanlarda kullanılmak üzere belirli zaman aralıklarında çeşitli yönlere ait yatay görüş ölçümleri gerçekleştirilir. Yatay görüş mesafesi, gözlem noktası ile referans alınan noktalar arasındaki mesafeler dikkate alınarak elde edilen ölçüm değeridir. Ölçülen değerlerden bazıları havacılık otoriteleri tarafından belirlenen kıstaslar çerçevesinde Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün ilgili birimleri tarafından hazırlanan meteoroloji raporlarında ve haritalarında kullanılır.

Gözlemci tarafından yapılan ölçümler için her meteoroloji istasyonunda birisi, 10 km’lik
ve diğeri 50 km’lik alan içindeki belirli referans noktaları gösteren iki diyagram hazırlanır ve
bu diyagramlar yardımıyla yönlere bağlı olarak yatay görüş ölçümleri gerçekleştirir. 10 km’lik
alan için hazırlanan diyagramlara yakın görüş diyagramları, 50 km’lik alan için hazırlanan
diyagramlara ise uzak görüş diyagramları adı verilir. Bu diyagramlar da meteoroloji istasyonunun bulunduğu yer merkez olarak kabul edilir.

Gözlemci tarafından yapılan ölçümler için her meteoroloji istasyonunda birisi, 10 km’lik
ve diğeri 50 km’lik alan içindeki belirli referans noktaları gösteren iki diyagram hazırlanır ve
bu diyagramlar yardımıyla yönlere bağlı olarak yatay görüş ölçümleri gerçekleştirir. 10 km’lik
alan için hazırlanan diyagramlara yakın görüş diyagramları, 50 km’lik alan için hazırlanan
diyagramlara ise uzak görüş diyagramları adı verilir. Bu diyagramlar da meteoroloji istasyonunun bulunduğu yer merkez olarak kabul edilir.

Havalimanı yüzeyinin en az yarısında (ölçüm gerçekleştirilen yönlerin en az yarısında) etkili
olan, en yüksek görüş mesafesi tanımına uygun olarak rasat edilen görüş değeridir. Hâkim
görüşün görüldüğü alanlar (yönler) yan yana veya ayrı alanları kapsayabilir. Hâkim görüş bölümü, METAR raporlarında her zaman bulunur, metre cinsinden verilir ve yönü belirtilmez.

Pistin orta çizgisinde bulunan uçaktaki pilotun, pist orta çizgisini veya pist işaretleri ve
ışıklarını tanıyıp görebildiği mesafe Pist Görüş Mesafesi (RVR: Runway Visual Range) olarak tanımlanmaktadır. Havalimanlarında pist görüş mesafesi 1500 m’nin altına düştüğünde hâkim görüşün yanında pist görüş mesafesi de METAR raporuna ilave edilir. Pist görüş
mesafesi metre cinsinden ölçülür.

Pist üzerine kurulacak transmissometer sayısı o pistin kategorisine bağlı olarak değişmektedir. Buna göre;
• CAT I pistlerde 2 transmissometer,
• CAT II pistlerde pist uzunluğu 2400 metreden az ise 2, 2400 metre ve daha fazla ise
3 transmissometer,
• CAT III pistlerde ise 3 transmissometerin kullanılması gerekmektedir.

Bulut gözlemleri şiddetli kar yağışı, sis, kum/toz fırtınası ve bazı kötü hava şartları nedeniyle yapılamadığında bulut taban yüksekliği yerine dikine görüş terimi meteorolojik
raporlarda kullanılır. Dikine görüş (Vertical Visibility) METAR raporlarında VV harflerinden sonra feet cinsinden verilir. Örneğin; gökyüzü sis, pus gibi görüş engelleyici meteorolojik olaylar nedeniyle görülememiş ve dikine görüşte 200 feet olarak ölçülmüşse bu
durum VV002 olarak roporlarda yer alır.

Uçağın havalimanına yaklaşması veya inişi sırasında pilot için meyil görüşü önemli olmaktadır. Meyil görüşü (Slant Visibility), uçağın belli bir irtifadaki uçuşu sırasında pilotun yerdeki bir noktayı görebileceği en uzak mesafedir. 30 metre yükseklikte, havadan yere doğru olan görüş mesafesi, yer seviyesindeki yatay görüş mesafesinden çok daha fazla olabilir. Ancak alçak bulutların bulunduğu durumlarda meyil görüşü, yerdeki yatay görüşten daha az olabilmektedir. Bu nedenle, yatay ve meyil görüşün birbirinden farklı olduğu dikkate alınmalıdır.

Gece yeryüzü radyasyon yoluyla ısı kaybederek soğur. Soğuk yeryüzü ile temas eden nemli havanın sıcaklığı, çiy noktası sıcaklığının altındaki bir sıcaklığa ulaştığında yoğunlaşır
ve sisi meydana gelir. Yeryüzünde oluşan bu sis yer sisi olarak da adlandırılır. Radyasyon
sisinin oluşabilmesi için;
• Açık gökyüzüne,
• Yüksek nispi neme ve
• Hafif yer rüzgârına ihtiyaç vardır.

Radyasyon sisi, yüksek basınç, yüksek basınç sırtı veya sakin bölgelerin etkili olduğu
karalar üzerinde kış ve sonbahar aylarında gece ve sabahın erken saatlerinde oluşmaktadır.

Nispi Nem: Belirli bir sıcaklıkta, havanın içindeki su buharı miktarının havanın taşıyabileceği maksimum su buharı miktarına oranıdır.

Oraj (Gök Gürültülü Fırtına): Çoğunlukla şimşek ve gök gürültüsü ile yağmur veya dolu eşliğinde görülen bir hava olayıdır.

SKC gökyüzünde bulut olmadığını belirtir

Yağışın meydana gelmesi için havanın soğuması gerekmektedir. Hava kütlesi yukarı seviyelere doğru yükseldikçe sıcaklığı azalır. Yükselme sonucunda meydana gelen yağışlar üç grupta incelenmektedir. Bunlar; • Orografik (yamaç) yağışlar, • Konvektif yağışlar ve • Cephesel yağışlardır.

Orta ve kuvvetli yağmur veya kar sağanağı meydana getiren kümüliform tipi bulutlar Cb'dir.

Çisenti (Drizzle): Oldukça muntazam yapıda çapları 0,2 ile 0,5 mm arasında değişen küçük su damlacıklarının oluşturduğu yağış şeklidir. Yağış içinde görüş 500 ile 3.000 metre arasındadır. Genellikle alçak stratus bulutlarından düşer ve özellikle dağlık yerlerde ve kıyılarda bıraktığı su bazen önemli boyutlara ulaşabilir.

Cirrocumulus bulutlarının özellikleri ise şu şekilde maddeler hâlinde verilebilir: 1. Devamlı bir buluttur. 2. Bulut içinde hafif şiddette türbülans vardır. 3. Bulut içinde buzlanma yoktur. 4. Bulut içinde görüş 1.000 metreden fazladır. 5. Sıcak cephenin 400 ila 600 nm önünde görülürler.

Cirrostratus (Cs): İnce beyazımtırak tül veya peçe şeklinde gökyüzünü tamamen veya kısmen kapatan bulutlardır.

Cirrus yüksek seviye bulutlarıdır.