METEOROLOJİ I - Deneme Sınavı - 11

Hava tahminlerinde kullanılan meteorolojik veriler çeşitli gözlemlerden elde edilmektedir. Bu gözlemler;
• Yer gözlemleri,
• Gemi gözlemleri,
• Yüksek atmosfer gözlemleri ve
• Uzaktan algılama gözlemleridir

Sinoptik gözlem verileri;
• Sıcaklık,
• İşbâ sıcaklığı,

• Rüzgâr yönü ve hızı,
• Yatay görüş mesafesi,
• Bulut kapalılığı, bulut cinsi ve yükseklikleri,
• Mahallî ve deniz seviyesine indirilmiş basınç,
• Günlük toplam yağış miktarı,
• Hâlihazır ve geçmiş hava hadiseleri,
• Günlük güneşlenme süresi ve şiddeti,
• Toprak üstü minimum sıcaklığı,
• Kar kalınlığı ve
• Günlük buharlaşma miktarından oluşur

Rüzgâr yönü, hızı ve hamlesi,
• Yatay görüş mesafesi,
• Meteorolojik olayın cinsi ve şiddeti
• Tabaka bulut kapalılığı ve yüksekliği,
• Hava sıcaklığı,
• İşbâ sıcaklığı ve
• Denize seviyesine indirgenmiş basınçtır

Enverziyon: Atmosfer içinde
yerden yukarı doğru yükseldikçe
havanın sıcaklığı her 100 metrede
0,65 °C azalır. Ancak sıcaklık
yükseklik arttıkça artıyorsa bu
duruma enverziyon denir.

Yüksek atmosfer ölçüm parametreleri;
• Basınç seviyesi,
• Yükseklik,
• Sıcaklık,
• İşbâ sıcaklığı,
• Nem,
• Rüzgâr yönü ve hızı,
• Enverziyon başlama ve bitiş seviye verisi,
• Tropopoz seviyesine ilişkin veriler,
• Maksimum rüzgâr seviyesine ilişkin verilerden oluşmaktadır

Meteoroloji radarların kullanımı ile elde edilebilecek bilgiler;
• Yağış bilgisi; yağışın tipi, yağışlı sistemin hareket yönü ve hareket hızı, yağışın etkili
olacağı yer, yağışın başlangıç saati, toplam yağış miktarı.
• Yağış sonrası oluşacak sel ve taşkın bilgisi,
• Havalimanlarında ve uçuş bölgelerinde uçakların kalkış ve inişlerinde önem taşıyan meteorolojik olaylar ile kuvvetli rüzgârların büyüklüklerinin alansal ve zamansal olarak tespit edilmesi,
• Orman yangınlarının tespiti,
• Toz ve böcek bulutlarının izlenmesi

Jet Akış: Atmosferin yukarı
seviyelerinde esen ve hızı 60
knot’ın üzerinde olan kuvvetli
rüzgâr akımlarıdır.

Geniş bir alan üzerinde önceden belirlenmiş zamanlarda yapılan gözlemlerden elde edilen
meteorolojik elemanların dağılımını gösteren haritalara yer haritası, sinoptik harita veya
deniz seviyesi kartı denir

Standart basınç seviye haritalarında eşit basınç yüksekliklerini birleştiren eğrilere kontur
denir.

Alçak basınç merkezinin genel hava durumu;
• Bulutluluk: Yer seviyesinde tropopoza kadar bulut oluşumu gerçekleşebilir.
• Yağış: Genellikle hafif veya orta şiddetli devamlı yağışlar görülür. Ancak havanın
kararsız olduğu durumlarda şiddetli sağanak yağış ve oraj görülür.
• Görüş: Yağış anında görüş kötü iken yağış dışında iyidir.
• Rüzgâr: Rüzgâr şiddeti izobarlar arasındaki basınç değişimine bağlıdır. Ancak
rüzgâr genellikle şiddetlidir.

Bulut tipleri ilk kez 1802 yılında İngiliz bilim adamı L. Howard tarafından isimlendirilmişlerdir. Bu isimler Latincedir.

Bulutlar, su damlacıkları, buz kristalleri, aşırı soğumuş su damlacıkları veya tüm bu yapıların birleşiminden meydana gelmektedir.

Kümüliform tipi bulutlar, dikey akımlarla nemli havanın yoğunlaşmanın gerçekleşeceği seviyeye taşınması sonucunda oluşmaktadırlar. Sıcaklığa bağlı olarak sağanak şeklinde yağmur veya kar yağışı yaparlar.

Cumulus bulutlarının güçlü dikine akımlar sayesinde atmosferin üst katmanlarına doğru büyümesi sonucunda cumulonimbus bulutları oluşur. Örsün uzantısı, bulutun hareket yönünü gösterir.

Yüksek seviye bulutları; cirrus, cirrostratus, cirrocumulus bulutlarından oluşmaktadır. Bu bulutlar orta enlemlerde 16000 ile 43000 feet arasında yer almaktadır.

Orta seviye bulutları; Altostratus ve Altocumulus bulutlarıdır. Bu bulutlar orta enlemlerde 6500 ile 23000 feet arasında oluşmaktadır.

Snoptik ve Aeronatik Meteorolojide gökyüzü sekiz eşit parçaya bölünerek bulut kapalılığı ölçümleri gerçekleştirilir. Sekiz parçanın her bir parçasına okta denir.

“SCT” terimi gökyüzünün 3/8 – 4/8 arası kapalı olduğunu belirtir.

Belirli saatlerde oluşan çiy, kırağı gibi meteorolojik olaylar gizli yağış olarak sınıflandırılır.

Yağmur en çok görülen yağış çeşitidir. Sıvı halde düşen ve çapları 0,5 mm ile 5,5 mm arasında değişen su damlalarının oluşturduğu yağıştır.