METEOROLOJİ I - Deneme Sınavı - 8

Sabit sıcaklık çizgilerine izoterm adı verilir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yeni dünyayı arayan gemicilere okyanus üzerinde rotalarının değişmeden düz kalmasına yardımcı olan sabit sakin rüzgarlara Ticaret rüzgârları adı verilir. Bu rüzgârlar 30° enlemlerinde esen batılı rüzgarlarıdır. Doğru cevap D şıkkında verilmiştir.

30° enlemlerinde ekvatora doğru batılı esen rüzgarların kesiştiği zona ITCZ adı verilir. ITCZ'nin açılımı Inter-Troical Convergence Zone yani Tropiklerarası Konverjans Zonudur.

Coriolis kuvvet ile basınç gradyanı kuvveti arasındaki dengede oluşan rüzgar Jeostrofik rüzgârdır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Gradyan rüzgâr, merkezcil kuvvet, basınç gradyanı kuvveti ve Coriolis kuvveti etkisi altında oluşan denge rüzgârıdır. Doğru cevap A şıkkıdır.

B, C, D, ve E şıklarında yer verilen ifadeler At Enlemlerine ilişkin doğru ifadelerdir. Ancak A şıkkında verilen "At enlemlerinde inişe geçen havanın tümü kutuplara doğru hareket eder ifadesi" doğru değildir. Çünkü inişe geçen havanın bir kısmı ekvatora doğru hareket eder. Dolayısıyla doğru cevap A şıkkıdır.

Rüzgar, havanın bir yerden diğer bir yere taşınımına verilen isimdir.

Rüzgâr hareketi temsil eder ve dolayı- sıyla şiddeti ve yönü olan bir büyüklüktür. Rüzgâr m/sn, km/saat veya knot olarak ifade edilir. 1 knot=1,852 km/saat olup saatte kat edilen deniz milini ifade etmektedir.

Pek çok yerde, özellikle havalimanlarına yakın yerlerde, çevre yolları üzerinde rüzgâr yönünü göstermek üzere turuncu renkli rüzgâr çorabı kullanırlar . Meteoroloji istasyonlarında ise rüzgâr gülü ve anemometre adı verilen aletlerle ölçülürler.

Hava parselinin bir bölgeden diğer bir bölgeye hareketine neden olan kuvvetler küresel ve lokal ölçekte olabilir. Bu kuvvetleri şu şekilde gruplayabiliriz:

1. Basınç gradyanı kuvveti

2. Coriolis kuvveti

3. Merkezkaç kuvveti

4. Sürtünme kuvveti

Havanın yatay yönde yüksek basınç merkezinden alçak basınç merkezine doğru hareket ettiğini gösterdik. Havanın bu hareketine neden olan kuvvet basınç gradyanı kuvvetidir.

Coriolis kuvveti kendi ekseni etrafında dönen gezegenlerde ortaya çıkan bir kuvvettir. İlk defa 19. yüzyılda Fransız bilim adamı Gaspard Coriolis tarafından matematiksel olarak gösterildiği için Coriolis kuvveti denmektedir. Dönen koordinat sisteminde var olan bir kuvvettir. Gezegen ne kadar hızlı dönerse etkisi o kadar artar.

Coriolis kuvveti Kuzey yarımkürede cismi sağına doğru, Güney yarımkürede ise soluna doğru saptırır.

Hava parselleri merkezcil kuvvet etkisi altında ise bir merkez etrafında dönüş hareketi yaparlar.

Üç hücreli genel sirkülasyon modeli her anlamı ile gözlemlerle çok iyi uyum sağlayan bir model değildir.

Subtropikal jetinin oluşumu yukarı seviyelerde güneyden kuzeye doğru hareket eden hava kütlelerinin açısal momentumu ile yakından ilişkilidir

Atmosferdeki gazlar içerisinde nitrojen % 78 ve oksijen gazı da % 21 ile en çok miktarda bulunur. Görüldü- ğü üzere nitrojen miktarının oksijen miktarına rölatif oranı sabittir ve 4’dür.

Ölçek yüksekliği parametresi sıcaklık ile doğru orantılı ve gazın kütlesi ile ters orantılı olarak değişir. Aynı atmosferik sıcaklıkta, hafif gazlar daha büyük ölçek yüksekliğine sahiptirler, yani daha büyük bir alana dağılırlar. Buna karşılık aynı sıcaklıkta ağır gazlar daha kısıtlı bir alana yayılırlar. Öte yandan her bir gazın, içinde bulunduğu atmosferik sıcaklık arttıkça, atmosferde dağıldığı yükseklik aralığı da büyür.

Termometrelerin ölçtüğü sıcaklığı grafik kâğıdı üzerine kaydeden alete termograf adı verilir.

32+(0 C/5)=32+0=32 F

Santigrat sıcaklık sistemi (°C): Suyun kaynama ve donma sıcaklığı bu sistemde 100°C ve 0°C’ dır. Fahrenheit sıcaklık sistemi (°F): Bu sistemde suyun donma derecesi 32°F tır.