Aof Panel

Soru 1

“Geleneksel finansta insanlar ‘rasyonel’, davranışsal finansta ise ‘normal’dir.” sözü kime aittir?

Soru 2

Hangi ekonomist piyasayı “güzellik yarışmasına” benzetir?

Soru 3

Aşağıdakilerden hangisi/hangileri hisse senedinin fiyatları tahmininde kullanılan kuramdır?

I.Sabit baz kuramı

II.Gökyüzündeki kaleler kuramı

III.Piyasalar kuramı

Soru 4

I.Sabit Baz Kuramı

II.Temel Analiz

III.Teknik Analiz

IV.Gökyüzündeki Kaleler Kuramı

Yukarıdaki tanımlardan hangi ikisi aynı içeriği kapsar?

Soru 5

Etkinlik formları aşağıda bulunan hangi başlıklar altında incelenir?

I.Zayıf Formda Piyasa Etkinliği

II.Yarı güçlü Formda Piyasa Etkinliği

III.Güçlü Formda Piyasa Etkinliği

Soru 6

Sürekli denge kavramını kim geliştirmiştir?

Soru 7

Arbitaj yapmayı planlayan rasyonel yatırımcının karşı karşıya kaldığı riskler nelerdir?

I.Temel Risk

II.Gürültücü Yatırımcı (Noise Trader) Riski

III.Uygulama Maliyetleri

Soru 8

Aşağıdakilerden hangisi fiyat bozan anomalilere zemin hazırlar?

Çözüm Açıklaması

Fiyatları bozan ve anomalilere zemin teşkil eden başlıca yatırımcı inanışları aşağıda ana hatlarıyla açıklanmıştır.

Aşırı Özgüven: Yatırımcı tahminleri ile piyasa gerçekleşmeleri arasında ciddi farklılık- lar oluşabilir. Yatırımcılar farklı faktörlerin etkisiyle kendi öngörülerine gereğinden yük- sek gerçekleşme olasılığı atfederler.

Optimist ve Niyet Anlatan Düşünce Yapısı: Ortalama insan sıklıkla yetenekleri ve özel- likleri hakkında gerçekçilikten uzak bir yargıya sahiptir. Yapılan çalışmalar “ortalamanın üstü etkisi” olarak da nitelenen bu olguyu tespit etmiştir. Hemen herkes ortalamadan daha iyi bir şoför olduğunu düşünmektedir. Oysa pratikte herkesin ortalamadan iyi olması mümkün değildir.

Temsil/Genelleme: Herhangi bir değişkenin tanımlama yöntemi, değişken hakkında yapılacak çıkarımları etkiler. Yatırımcılar, küçük örneklemden elde edilen sonuçların ge- neli temsil edeceğini düşünebilir.

İnançlaştırma: Yatırımcılar, piyasa hakkında oluşturdukları fikirleri inanç hâline getirip uzun süre değiştiremeyebilirler. Fikirlerini boşa çıkarabilecek olguları göz ardı ederler ya da ön yargı ile yaklaşırlar. Kimi durumlarda ise, fikirlerini zayı atan kanıtları tersine kendi fikirlerine destek oldukları şeklinde görebilirler.

Çapa: Yatırımcılar, tahminlerine doğal olarak bir ilk değerle başlarlar ve sonrasında farklı sinyaller gelse de bu tahminin etrafında dolaşmayı tercih ederler.

Gözlemleme Sorunu: En son, en taze veri ve haberler tahminler üzerinde daha etkili olur. Son bir ha ada endeksteki yükselişten kâr eden yatırımcı, endeksin daha da yükseleceğine olması gerekenden daha yüksek olasılık verir.

Soru 9

Piyasa anomalisini bozan etkenler hangisidir?

Çözüm Açıklaması

Piyasa etkinliğini bozan başlıca anomaliler aşağıda kısaca açıklanmaktadır:

Düşük Fiyatlı Hisse Senedi Anomalisi: Düşük fiyatlı hisse senetlerinin sadece bu ne- denle diğer hisse senetlerinden daha fazla getiriye sahip olacağını açıklamaya çalışmaktadır. Yapılan ampirik çalışmalar, düşük fiyatlı hisse senetlerine yatırım yapılarak normal üstü getiri sağlanabildiğini ortaya koymuştur.

Fiyat/Kazanç Oranı Anomalisi: Araştırmalar sonucunda düşük fiyat/kazanç oranına sahip portföylere yapılan yatırımların normalin üzerinde getiri sağladıkları görülmüştür. Fiyat/Satış Oranı Anomalisi: Fiyat/satış oranı bir şirketin hisse senedi fiyatının son bir

yıllık hisse basına net satış değerine bölünmesi ile elde edilmektedir. Yapılan kimi çalış- malarda bu oranın düşük olduğu hisse senetlerine yapılan yatırımın normal üstü getiriler sağladığı ortaya konmuştur.

Piyasa Değeri/De er Değeri Anomalisi: Piyasa değeri/de er değeri oranı bir şirketin hisse senedi fiyatının hisse başına özsermaye değerine bölünmesi ile elde edilmektedir. Yapılan araştırmalarda düşük P/D oranına sahip hisse senetlerin normalin üzerinde getiri sağladığı edileceği belirlenmiştir.

Ha anın Günleri Etkisi: Son yıllarda yapılan bilimsel araştırmalarda ha anın bazı günlerinin istatistiksel olarak anlamlı bir düzeyde pozitif ya da negatif getiri sağladıkları saptanmıştır. Bu çalışmalarda özellikle Pazartesi gününe ilişkin bulgular göze çarpmaktadır. Öncü çalışmalarda Standard&Poors karma endeksi kullanılarak pazartesi kapanış fiyatlarının cuma kapanış fiyatından daha düşük olduğu ve pazartesi getirilerinin genelde negatif oldukları ortaya konmuştur.

Ocak Ayı Anomalisi: Ocak ayı anomalisi hisse senetlerinin ocak aylarından yılın diğer aylarından daha yüksek bir getiri sağladığı hipotezine dayanır. Buna göre ocak ayında yapılan yatırımlar, diğer aylara oranla daha fazla getiri sağlamaktadır. Ocak ayı anomalisinin olası nedenlerinden birisi, yılın son ayında vergiden kaçınma amacıyla satış yapan yatırımcıların ocak ayında tekrar alışa geçmeleri olabilir. Öte yandan kurumsal yatırımcıların yıl sonu performans rakamlarını makyajlamak amacıyla kötü performans sergileyen hisse senetlerini aralık ayında portföylerinden çıkarmaları ve ocak ayında tekrar alım yapmala- rı da bir başka açıklama olabilir.

Ay İçi Anomalisi: Ayın ilk yarısının ortalama getirisinin, ikinci yarıdan daha yüksek olduğu da çeşitli çalışmalarla ileri sürülmüştür. Böylelikle yatırımcı ayın ilk yarısında ya- tırım yaparak normal üstü getiri sağlayabilir. Bu durumun olası nedeni ücretlilerden kaynaklanan nakit girişinin ayın ikinci yarısında düşüş göstermesi olabilir.

Tatil Öncesi Anomalisi: Hisse senetlerinin tatil öncesi getirilerine ilişkin bir anomali olup olmadığı da tatil öncesi ve sonrasının karşılaştırılması suretiyle yapılmıştır. Çalışma- lar tatil öncesi getirilerin, normal iş günlerine oranla daha yüksek getiri sağladığını tespit etmiştir.

Firma Büyüklüğü Anomalisi: Çeşitli dönemlerde büyük ölçekli firma grubunun iyi performans gösterdiği ancak tüm dönemler dikkate alındığında, küçük ölçekli firmaların performansının daha iyi olduğunu belirlenmiştir. Buna göre yatırımcı küçük piyasa değerli firmalara yatırım yaparak, yüksek getiri sağlayabilecektir. Küçük ölçekli firmaların risklerinin yüksek olduğu, dolayısıyla getirilerinin de yüksek çıkmasının sapma olarak değerlendirilemeyeceği belirtilmiştir. Bu eleştiriler üzerine yapılan çalışmalarda risk uyar- lanmış veriler ile getiriler karşılaştırılmış, küçük ölçekli firmaların getirilerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Küçük değerli firmalar genellikle yüksek değerli firmalara göre daha yüksek kazanç sağlamaktadırlar.

İhmal Edilmiş Firma Anomalisi: Yatırımcıların popüler olmayan hisse senetlerine yatırım yaparak normal üstü getiri sağladığı çeşitli ampirik çalışmada ortaya konulmuştur. Bu duruma ihmal edilmiş firma anomalisi denmektedir.

Sürpriz Kazanç Etkisi: Firmaların gerçekleşen kazançlarının beklenenden yüksek ol- ması halinde hisse senetlerinin fiyatlarının ciddi bir biçimde arttığı belirlenmiştir.

Hisse Senedi Bölünmesi veya Bedelsiz Hisse Etkisi: Fiyatları alım satımı güçleştirecek ölçüde yükselen hisse senetlerinin hisse bölünmesi ya da bedelsiz hisse senedi vermek suretiyle firmanın toplam değeri düşmeden hisse senetleri fiyatlarının ucuzlatılmasının normal üstü getiriye yol açtığı saptanmıştır. Genellikle fiyatı ucuzlayan senede talep art- makta ve kısa zaman içinde hisse senedinin fiyatı önemli ölçüde yükselmektedir.

Yeni Şirketler Anomalisi (İlk Halka arzda Ucuz Fiyat Etkisi): Araştırmacıların ilgisini çeken konulardan biri de ilk defa halka arz edilen hisse senetlerinin fiyat performansları- nın ölçülmesidir. Bu konuda yapılan araştırmalarda ortaya çıkan en ilginç sonuç özellikle kısa vadede bir hisse senedi halka arz edildikten sonra yatırımcılarına normalin üzerinde getiri sağlamasıdır. Bu anomali ilk halka arzlarda hisse senedinin olması gerekenden daha ucuz bir fiyatla fiyatlanmasından kaynaklandığı şeklinde açıklanmaktadır. Ucuz fiyatla- manın nedenleri konusunda da çeşitli hipotezler ortaya atılmıştır.

Soru 10

Yanlış tahmin kaynaklarından biri olan bilişsel kısayol kullanımına hangi duruma başvurulur?

Soru 11

I. Piyasada birtakım sistematik anormal formasyonların temel sebeplerinden biriside rasyonel olmayan yatırım kararlarıdır

II. Piyasadaki yatırımcı toplumunun psikolojisini doğru okumak yatırımcıların kazançlarını artıran bir unsurdur

III. Yatırımcılar yatırım kararları verirken her zaman birtakım bilişsel ön yargılar ve kısayollardan uzak radyonel karar verirler

Yatırım kararı sürecinin kuramsal temelleri ile ilgili yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?

Soru 12

Aşağıdakilerden hangisinde yatırımcılar gerçek değeri bulmaya değil, yatırımcı topluluğunun gelecekte nasıl davranacağını öngörmeye çalışır?

Soru 13

I. Hisse senedi fiyatlarının geçmişteki fiyatlarla herhangi bir ilişkisi mevcut değildir

II. Hisse senedi fiyatları büyük oranda rassal (tesadüfi) olarak hareket ederler

III. Hisse senedi fiyatlarının mevcut koşulların ve beklentilerin analizi ile belirlenebilen bir gerçek değeri vardır

Etkin Piyasalar Kuarmına Göre yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?

Soru 14

I. Piyasa, hiçbiri tek başına piyasayı etkileyebilecek güçte olmayan çok sayıda katılımcıdan oluşmalı
II. Piyasadaki menkul kıymetlerle ilgili bilgiler doğru, kolaylıkla ve düşük maliyetle sağlanabilmeli
III. Piyasaya katılanların yatırımcılar yatırım kararları verirken bilişsel ön yargılar ile hareket edebilmeli
IV. Piyasanın kurumsal yapısı gelişmiş olmalıdır ve düzenleyici mevzuat piyasaların istikrarlı çalışmalıdır

Yukarıdakilerden hangileri etkin bir piyasanın temel koşulları arasında yer alır?

Soru 15

Finansal piyasalarda “kaynak aktarımını en az maliyetle gerçekleştirmek” olarak açıklanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 16

Ülke kaynaklarının menkul kıymetler aracılığıyla yatırımcılar arasında optimal dağıtımının sağlanmasını ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 17

I. Düşük Fiyatlı Hisse Senedi Anomalisi
II. Nominal Değer Anomalisi
III. Fiyat/Satış Oranı Anomalisi
IV. Pazar Değeri/Defter Değeri Anomalisi
V. Haftanın Günleri Etkisi

Yukarıdakilerden hangileri finansal piyasalarda görülen başlıca anomaliler arasında yer alır?

Soru 18

Piyasa anomalileri ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi doğru değildir?

Soru 19

2002 yılı Ekonomi Nobel’ini alarak Davranısçı Finans’ın akademi tarafından resmi olarak tanınmasını sağlayan bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 20

Davranışsal finansa göre yatırımcıların ellerinden çıkarsalar zarardan kar edip kazanacakları yatırımları, kaybettirirken ısrarla
elinde tutma eğiliminin sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

MENKUL KIYMET YATIRIMLARI