MENKUL KIYMET YATIRIMLARI - Deneme Sınavı - 6

Menfaat satımına dayalı olan icara sukuk, finansal kiralama yöntemi baz alınarak ihraç edilmektedir. En çok kullanılan bu sukuk türünde, işleme konu olan varlığın kiralanması ile elde edilen kira geliri karşılığında yatırımcılara belirli ve düzenli ödemeler yapılmaktadır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Future piyasalarda her iki taraf için de güvenliği arttıran günlük netleştirme sistemi uygulanmaktadır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Kâr paylı swap sözleşmeleri piyasa katılımcılarının talepleri doğrultusunda 2012 yılında piyasaya sürülmüş standart korunma araçlarıdır. Kâr paylı swaplar aynı döviz kuru üzerinden yapılan geleneksel faiz oranı swaplarına oldukça benzemektedir. Bu sözleşmeler taraflara sabit ve değişken kâr oranı risklerindeki potansiyel uyumsuzluklardan korunarak nakit akımlarını yönetme olanağı sunmaktadır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Fon toplam değeri, değerleme gününde tedavülde olan pay sayısına bölünerek birim katılma payı fiyatı hesaplanmaktadır. Bu hesaplama aşağıdaki gibi formüle edilebilir.
Katılma Payı Değeri = (Fon Toplam Değeri)/(Katılma Paylarının Sayısı)

Mal Varlığının Korunması İlkesi: Fon tüzel kişilik sahibi olmamakla beraber fonun mal varlığı kurucudan ayrıdır. Ayrıca Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca, fon malvarlığı rehnedilemez, teminat gösterilemez ve üçüncü kişiler tarafından haczedilemez.

SPK’nın düzenlemeleri çerçevesinde yatırım fonlarının yatırım yapabileceği araçlar şunlardır:Özelleştirme kapsamına alınanlar dahil Türkiye’de kurulan ihraçcılara ait paylar, özel sektör ve kamu borçlanma araçları, Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar hükümleri çerçevesinde alım satımı yapılabilen yabancı, özel sektör ve kamu borçlanma araçları ile ihraçcı payları, 12 aydan uzun vadeli olmamak üzere vadeli mevduat, katılma hesabı ve mevduat sertifikaları,Borsada işlem görmeleri kaydıyla; altın ve diğer kıymetli madenler ile bu madenlere dayalı olarak ihraç edilen sermaye piyasası araçları, Fon katılma payları, Repo ve ters repo işlemleri, Kira sertifikaları, Gayrimenkul sertifikaları, Varantlar ve sertifikalar,

Yatırım fonlarına yatırım kararı verirken risk düzeyi, geçmiş performans, gider oranları ve yatırım fonu ile ilgili diğer unsurlar önemle incelenmelidir.

Fon Toplam Değeri = Toplam Portföy Değeri + Hazır Değerler − Borçlar − Yönetim
Ücreti

Pay Senedi Şemsiye Fonu: Fon toplam değerinin en az %80’i devamlı olarak yerli ve/veya yabancı ihraçcıların paylarına yatırılan fonları kapsayan şemsiye fonlara verilen
addır.

Yatırım fonları Türk hukuk sistemine 1982 yılında yürürlüğe giren 2499 sayılı Sermaye
Piyasası Kanunu ile girmiştir.

Yatırım fonlarının türlere göre dağılımı incelendiğinde; yatırım fonu portföy büyüklüğü açısından dünyada ilk sırada olan ABD’de pay senetlerine eğilim göze çarpmaktadır. Tahvil-bono ise % 21’lik oran ile ABD’de ikinci sırada yer alan yatırım enstrümanını oluşturmaktadır. Portföyündeki pay senedi ağırlığının en yüksek düzeyde olduğu ülke ise % 88’lik oran ile Japonya olmuştur. Türkiye’de ise bu oran yalnızca % 3’tür.

2015 yılında 18 trilyon $’a yaklaşan fon büyüklüğü ile ABD, dünyada yatırım fonları
arasında ilk sırada yer almakta olup; aynı zamanda bu rakam dünya genelindeki toplam
yatırım fonu büyüklüğünün yarısına tekabül etmektedir.

Her işlem gününde, işlemlerde geçerli olacak fon payı fiyatının, Kurucu/Operatör Üye tarafından saat 10:00’a kadar Takasbank sistemine tanımlanması gerekir.

Para piyasalarında işlemler genellikle 1 yıldan kısa sürelidir. Dolayısıyla bu piyasalarda yapılan işlemlerde finansal risk düşük, likidite yüksektir. Başlıca para piyasası araçları; hazine bonoları, finansman bonoları, repo (geri satın alma anlaşmaları) ve banka bonolarıdır. Orta ve uzun vadeli fon arz ve talep edenlerin karşılaştığı piyasalara ise sermaye piyasaları adı verilmektedir. Bu piyasalarda yapılan işlemler 1 yıldan uzun vadelidir. Dolayısıyla yatırımcıların üstlendikleri risk para piyasalarına oranla daha fazla olmaktadır. Başlıca sermaye piyasası araçları; hisse senetleri, devlet tahvilleri, özel sektör tahvilleri, gayrimenkul sertifikaları, varlığa dayalı menkul kıymetler ve kira sertifikalardır.

Mudaraba temel olarak emek ve sermayenin bir araya gelmesi ile kâr ortaklığını ifade etmektedir.

Ortaklık kurulması olarak ifade edilen muşaraka; iştirak etme, bir işletmenin sermayesine katılarak ortak olunması anlamına gelmektedir. Bu bağlamda ekonomik faaliyet yürütmek üzere meydana gelen bir kâr zarar ortaklığı olarak tanımlanmaktadır ve genel olarak sermaye ortaklığını ifade etmektedir.

Likidite ihtiyacını karşılamak üzere bir malın satıcıdan vadeli olarak alınması ve bu satıcıdan başka bir alıcıya peşin olarak satılmasını ifade etmektedir.

Karz-ı Hasen, ihtiyaç sahibi kişi ya da kurumlara verilen faizsiz borç olarak tanımlanmaktadır.

Ters Repo İşlemleri: Piyasadaki likidite fazlalığının geçici süre için piyasadan çekilmesidir. Merkez Bankası, portföyündeki borçlanma araçlarını işlemin vadesinde geri almak üzere, belirli bir süre için satarak piyasadaki likidite fazlalığını çeker. İşlemin vadesinde ters işlem gerçekleşir.

Teorik olarak dayanışma ya da ortak sorumluluk olarak tanımlanan tekafül, en basit haliyle İslami sigorta ya da faizsiz sigorta olarak ifade edilmektedir.