MENKUL KIYMET YATIRIMLARI - Deneme Sınavı - 5

Doğrudan Satım İşlemleri: Piyasada kalıcı olarak likidite fazlası varsa Merkez Bankası fazla olan likidite tutarınca borçlanma aracı satarak piyasadaki likidite fazlasını çeker. Bu işlem sonucunda, bankalardaki fazla likidite kalıcı olarak azaltılmış, faizlerin enflasyon hedefi ile tutarlı düzeylerde kalması sağlanmış olur.

Doğrudan Alım İşlemleri: Piyasada kalıcı bir likidite sıkışıklığı varsa Merkez Bankası eksik olan likidite tutarınca borçlanma aracı satın alarak piyasaya likidite sağlar. Hazineye kredi verilmesi anlamında değerlendirildiği için, çağdaş merkez bankacılığı ilkeleri Merkez Bankalarının birincil piyasadan menkul kıymet almasına imkan vermemektedir. Doğrudan alım işlemi sonucunda, piyasalar kalıcı olarak ekonominin ihtiyaç duyduğu likiditeye kavuşurken faizlerin enflasyon hedefi ile tutarlı düzeylerde kalması sağlanmış olur.

Sınırlar arası kotasyon: Bir sermaye piyasası aracının birden fazla ülkedeki borsalarda kote olmasıdır.

Cuala, belirlenen bir işin yapılması karşılığında alıcının belirli bir ücret vermeyi beyan ettiği bir sözleşmedir.

Çapraz kotasyon: Bir sermaye piyasası aracının faaliyet gösterdiği ülkede birden fazla borsada kote olmasıdır.

Çifte kotasyon: Bir sermaye piyasası aracının bir borsada işlem görürken ikinci bir borsada daha işlem görmesidir.

Sukuk, en basit hâliyle İslami bono olarak ifade edilmektedir. Aynı zamanda finansal sertifika anlamına gelen sukuk, varlık senedi ya da menkul kıymetleştirilmiş bir varlık olarak da tanımlanmaktadır.

Muşaraka sukuk planlanan bir projenin yapılması, var olan bir projenin geliştirilmesi ya
da ortaklık yoluyla belirli bir faaliyetin finansmanı amacıyla ihraç edilen sukuklardır.

Selem sukuk, özellikleri belirli bir malın bedelinin önceden ödenmesi ve ileri bir tarihte teslim alınmasına dayanmaktadır.

Türev ürünlerin İslam hukuku açısından uygun olabilmesi aşağıdaki koşulları sağlaması gerekmektedir;
1- Tanımlanabilir bir varlık veya girişim üzerinde taraflarca planlanmış etkin sahipliğe
ilişkin gerçek bir korunma talebine işaret etmelidir.
2- Özellikleri açıkça tanımlanmış olan varlıklar üzerindeki koşullu alacaklardan doğan
ödeme yükümlülüklerinin kesinliğini garanti etmelidir.
3- Olağanüstü durumlar dışında, fiziki bir varlığın fiilî ve doğrudan transferine ilişkin
sözleşmeden doğan yükümlülüklerin ertelenmesini reddetmelidir.
4- Sözleşme riskten korunmanın kullanımı için teminatlandırılmış ödeme içermelidir,
5- İslam hukukunda yasaklanmış olan faaliyetleri içermemelidir.Dayanak varlığın özellikleri ve
teslim koşulları açıkça belirlenmeli ve bilgisizlikten kaynaklanan istismarı önlemelidir.

Doğrudan Alım İşlemleri: Piyasada kalıcı bir likidite sıkışıklığı varsa Merkez Bankası eksik olan likidite tutarınca borçlanma aracı satın alarak piyasaya likidite sağlar.

Repo İşlemleri: Likidite sıkışıklığında piyasanın kısa vadede, geçici süre için fonlanmasıdır. Merkez Bankası, repoya konu olan borçlanma araçlarını işlemin vadesinde geri
satmak üzere, belirli bir süre için satın alır, piyasaya likidite enjekte eder. İşlemin vadesinde ters işlem gerçekleşir.

Yabancı bir piyasada satılmak üzere satışı yapılacak ülkenin para birimi cinsinden ihraç edilen tahvillere yabancı tahvil denir.

Derecelendirme: Borçlunun anapara ve faiz yükümlülüklerini zamanında ve tam olarak yerine getirip getirememe durumunu ölçen yöntemdir.

Derecelendirme şirketleri en yüksek kredi kalitesini AAA veya Aaa gibi sembollerle yansıtırken, görece olarak daha düşük kredi kalitesini AA, A, BBB veya Aa, A, Bbb şeklinde
belirtir. Bununla birlikte notlara “+,-” veya “1, 2, 3” gibi semboller getirilerek alt kırılımlara gidilir.

Finansal risk, işletmelerin finansal yükümlülüklerini yerine getirmemesi, tasfiyeye girmesi veya iflas etmesi riskidir. Bir işletmenin finansal yükümlülüklerini yerine getirememesi, o firmanın yatırımcılarını zarara uğratır.

Sistematik Risk: Bir işletmenin denetimi dışında olan güçlerden etkilenen ve bu nedenle yalnızca o şirkete özgü olmayan risklerdir. Enflasyon riski, Faiz Oranı riski, Politik risk, Piyasa riski ve Döviz Kuru riski bu gruba giren risklerdir.

Enflasyon riski, fiyatlar genel seviyesindeki artış nedeniyle paranın satın alma gücünde meydana gelen düşüşün, finansal varlık yatırımlarının verimliliğini negatif yönde etkilemesidir.

Faiz oranı riski, gelecekte piyasa faiz oranlarında meydana gelebilecek değişmelerin finansal varlık fiyatlarını ve getirilerini olumsuz yönde etkilemesidir. Faiz oranı riski, piyasada genel faiz haddinin yükselme ihtimali olarak da ifade edilebilir.

Temel Analiz: Menkul kıymet fiyatlarının gerçek değerlerini belirlemek için o menkul kıymetin piyasa fiyatını etkileyen faktörlerin neler olduğunu belirlemeye çalışan bir analiz tekniğidir.