MEMUR HUKUKU

Devlet memurları, ikamet ettikleri il hudutlarını tatillerde ancak yetkili amirin izniyle terkedebilirler.”
hükmü 13.02.2011 tarih ve 6111 sayılı Kanun’un 117’nci maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.

Yüksek öğretim kurumlarının
öğretim elemanları, siyasi partilere üye olabilirler

Devlet memurları, genel yararı temsil eder. Memur sendikaları ise özel yararın peşinde olup her iki yarar çoğu kez birbiriyle çelişebilir.

Ülkemizde kamu görevlilerinin kurabilecekleri
Sendikalar hâlen 11 hizmet kolunda toplanmıştır.
Hizmet kolları:
1. Büro, bankacılık ve sigortacılık hizmetleri,
2. Eğitim, öğretim ve bilim hizmetleri,
3. Sağlık ve sosyal hizmetler,
4. Yerel yönetim hizmetleri,
5. Basın, yayın ve iletişim hizmetleri,
6. Kültür ve sanat hizmetleri,
7. Bayındırlık, inşaat ve köy hizmetleri,
8. Ulaştırma hizmetleri,
9. Tarım ve ormancılık hizmetleri,
10. Enerji, sanayi ve madencilik hizmetleri,
11. Diyanet ve vakıf hizmetleridir (4688 s. Kanun
md. 5).

Toplu sözleşme görüşmelerine kamu idaresi adına “Kamu İşveren
Heyeti'' katılır.

Toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması durumunda, işçilerin
topluca çalışmayarak iş yerinde faaliyeti durdurmak veya işin niteliğine göre
önemli ölçüde aksatmak amacı ile aralarında anlaşarak ya da bir kuruluşun aynı
amaçla çalışmamaları için verdiği karara uyarak işi bırakmalarına grev denir.

Memurun görevini yaparken bütün dikkatini göstererek, mesleki bilgisini, fikri
ve bedeni yeteneklerini gerektiği şekilde kullanmasına özen yükümlülüğü denir.

Fransa, İsveç ve Finlandiya’ da ise memurlara grev hakkı sınırlı olarak tanınmıştır.

İç hukukumuzda grev yapmak DMK md. 125 uyarınca disiplin yaptırımı yoluyla devlet memuriyetinden
çıkarmayı gerektiren bir fiildir.

2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu’nun 18.
maddesinde, Hakimler ve Savcılar, yüksek yargı
organları mensupları, yüksek öğretim kurumlarındaki
öğretim elemanları, Yükseköğretim Kurulu,
Radyo Televizyon Üst Kurulu üyeleri, kamu kurumu
ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri
ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan
diğer kamu görevlileri, aday olmak isteyen
belediye başkanları ve subaylar ile astsubaylar, aday
olmak isteyen siyasi partilerin il ve ilçe yönetim kurulu
başkan ve üyeleri ile belediye meclisi üyeleri, il
genel meclisi üyeleri, kamu kurumu niteliğindeki
meslek kuruluşları ile sendikalar, kamu bankaları
ile üst birliklerin ve bunların üst kuruluşlarının
ve katıldıkları teşebbüs veya ortaklıkların yönetim
ve denetim kurullarında görev alanlar genel ve
ara seçimlerin başlangıcından bir ay önce, seçimin
yenilenmesine karar verilmesi hâlinde yenileme
kararının ilanından başlayarak yedi gün içinde görevlerinden
ayrılma isteğinde bulunmadıkça adaylıklarını
koyamazlar ve aday gösterilemezler, hükmü
yer almaktadır. Dernek başkanları için böyle bir durum söz konusu değildir.

Fransız Hukukunda  devlet me­murlarının görev yerinde ikamet etme zorunluluğu,  büyükelçi, vali, asker ve yargıçlar için öngörülmüştür.

2011 yılında gerçekleştirilen değişiklik sonrasında memurun ikamet ettiği ilin sınırları­nı izinsiz terketmesi DMK’da disiplin yaptırımı­nı gerektiren bir fiil olarak  yer almamaktadır.

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 59. maddesindeki düzenlemeye göre, yükseköğretim kurumlarının öğretim elemanları, siyasi partilere üye olabilirler. Yükseköğretim kurumlarındaki görevlerini aksat­mamak ve bir ay içinde kurumlarına bildirmek kaydıyla, siyasi partilerin merkez organları ile on­lara bağlı araştırma ve danışma birimlerinde görev alabilirler. Bu durumdaki öğretim elemanları Yük­seköğretim Kurulu ve Yükseköğretim Denetleme Kurulu üyesi, rektör, dekan, enstitü ve yükseko­kul müdürü ve bölüm başkanı olamazlar, onların yardımcılıklarına seçilemezler. Siyasi partilere üye olan öğretim elemanları ve öğrenciler, yükseköğre­tim kurumları içinde parti faaliyetinde bulunamaz ve parti propagandası yapamazlar.

Örgütlenme hakkına karşı çıkanlar genelde benzeri görüşleri ileri sürmüşler­dir. Bunları kısaca belirtecek olursak; a-Memur, devlet tüzel kişiliğini temsil eder. Memurların ör­gütlenme hakkına dayanarak kamu otoritesi kar­şısına dikilmeleri, bir bakıma devletin kendi ken­disinin karşısına dikilmesi gibi bir sonuç doğurur. b-Memuriyet mesleğinin temelinde hiyerarşi ilişkisi vardır. Örgütlenme hakkının kabul edildiği bir dü­zende memur, bir kamu görevlisi olarak yapmaktan çekindiği hareketleri, memur örgütünün bir üyesi olarak yapmak olanağı bulur. c- Devlet memurları, genel yararı temsil eder. Memur sendikaları ise özel yararın peşinde olup her iki yarar çoğu kez birbi­riyle çelişebilir. d-Bir diğer gerekçe de, memurların zaten işçilere oranla ayrıcalıklı bir konumda olduk­ları iddiasıdır.

Yüksek mahkeme üyeleri, hâkimler, savcılar ve bu meslekten sayılanlar ile Subay ve Astsubaylar hariç olmak üzere; milletvekili ve mahalli idareler genel ve ara seçimlerinde aday ve aday adayı olan Devlet memurları ve diğer kamu görevlileri, adaylı­ğı veya seçimi kaybetmeleri halinde, Yüksek Seçim Kurulunca seçim sonuçlarının ilanını takip eden bir ay içinde müracaat etmeleri kaydıyla eski gö­revlerine veya kazanılmış hak aylık derecelerindeki başka bir göreve dönebilirler.

Kadrolaşma ve partizanlık çeşitli biçimlerde gerçekleşmektedir:

Anayasa md. 67/5’e göre , silah altında bulunan er ve erbaşlar ile askerî öğrenciler, taksirli suçlardan hüküm giyenler hariç ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler oy kullana­mazlar.

Vatandaşlık kavramını öne çıkararak her vatandaşın siyasal sürece tüm araçlarla, sürekli ve düzenli biçimde katılmasını ön­gören demokrasi kuramı; katılımcı demokrasi kuramıdır.

İç hukukumuzda grev yapmak DMK md. 125 uyarınca disiplin yaptırımı yoluyla devlet memuri­yetinden çıkarmayı gerektiren bir fiildir.

Özen yükümlülü­ğünde memurun işi özenle yapması anlaşılır. Yani memur görevini yaparken bütün dikkatini göste­recek, mesleki bilgisini, fikri ve bedeni yetenekleri­ni gerektiği şekilde kullanacaktır.