MEMUR HUKUKU

DMK ek madde 20’de, “Devlet memurlarının görev yaptıkları kurum ve hizmet birimlerinin bulunduğu yerleşme merkezlerinde (mücavir alanları dahil belediye ve köy hudutları içerisinde) ikamet etmeleri esastır. Devlet memurlarının görevini aksatmamak kayıt ve şartıyla birinci fıkrada belirlenen hudutlar dışında ikamet etmelerine mensup oldukları kurumun yetkili amirince izin verilebilir. Devlet memurları, ikamet ettikleri il hudutlarını tatillerde ancak yetkili amirin izniyle terkedebilirler.” hükmü yer almaktaydı. 13.02.2011 tarih ve 6111 sayılı Kanun’un 117’nci maddesi ile yapılan değişiklik ile Devlet memurlarının görev mahallinde ikamet etme mecburiyeti bulunmamaktadır. 

Hâkim ve savcı adaylığına atanabilmek için “yabancı ile evli olmamak” gerekiyordu. 2802 sayılı Kanun’un adayların nitelikleri başlıklı 8. maddesinin “yabancı ile evli olmamak” şartını içeren “e” bendi, 2005 yılında 5435 sayılı kanunla kaldırılmıştır. Bu nedenle A seçeneği doğrudur.

Kurul kararları kesindir ve toplu sözleşme hükmündedir. Kurul kararları taraflara üç gün içerisinde yazılı olarak bildirilir ve Resmî Gazetede yayımlanır (4688 s. Kanun md. 34).

Yükseköğretim elemanları açısından ise 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 59. maddesinde düzenleme bulunmaktadır. Düzenlemenin başlığı siyasi partilere üyelik ve görev almadır. Söz konusu düzenlemeye göre, yükseköğretim kurumlarının öğretim elemanları, siyasi partilere üye olabilirler.

Kamu görevlileri sendikası, kamu görevlilerinin ortak ekonomik, sosyal ve meslekî hak ve menfaatlerini korumak ve geliştirmek için oluşturdukları tüzel kişiliğe sahip kuruluşlara denir (4688 s. Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu, md.3/f ).

Bazı ülkelerin mevzuatında memurların grev yapması açıkca yasaklanmıştır. Örneğin, A.B.D. (federal hizmetler), Bangladeş, Bahreyn, Bolivya, Brundi, Çad, Ekvator, Fas, Filipinler, Hindistan, Honduras, Japonya, Kolombiya, Kuveyt, Liberya, Lübnan, Madagaskar, Nikaragua, Paraguay, Suriye, Şili, Uruguay. İsviçre’ de de federal düzeyde çalışan memurlara grev hakkı tanınmamıştır. Alman hukukunda da memurun grev yapması yasaklanmakta; Fransa, İsveç ve Finlandiya’ da ise memurlara grev hakkı sınırlı olarak tanınmıştır. Memurlara grev hakkını anayasal hükümle tanıyan ülke İtalya olup İngiltere’de bu hak teamülen kabul edilmiştir.

Eğitim, öğretim ve bilim hizmetleri alanında sendika kurulabilir ve öğretmenler sendikaya üye olabilir.

Memurların grev hakkını sendika hakkına dayalı olarak açıklayan görüşe göre, sendika kurma hakkı,
toplu pazarlık ve grev hakkını kapsar ve bu üçünden biri olmadığı takdirde diğerinin etkisi ile işlevi büyük ölçüde azalır. Ancak, bu üç hakkın olmazsa olmazı sendika kurma hakkıdır. Bir insan hakkı olan sendika hakkı, diğer sosyal haklardan farklı olarak doğrudan doğruya uygulanabilir nitelik taşıdığından, devletin olumlu edimini gerektirmez.

2010 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile birlikte Anayasa md. 53 yeniden düzenlenmiş ve “memurlar ve diğer kamu görevlileri, toplu sözleşme yapma hakkına sahiptirler. Toplu sözleşme yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması halinde taraflar Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna başvurabilir.

Toplu sözleşme görüşmelerine kamu idaresi adına Kamu İşveren Heyeti, kamu görevlileri adına Kamu Görevlileri Sendikaları Heyeti katılır. Toplu sözleşmeyi imzalamaya kamu idaresi adına Kamu İşveren Heyeti Başkanı, kamu görevlileri adına sözleşmenin kamu görevlilerinin geneline yönelik bölümü için Kamu Görevlileri Sendikaları Heyeti Başkanı ve hizmet kollarına yönelik bölümleri için ilgili sendika temsilcisi yetkilidir.

DMK ek madde 20’de, “Devlet memurlarının görev yaptıkları kurum ve hizmet birimlerinin bulunduğu yerleşme merkezlerinde (mücavir alanları
dahil belediye ve köy hudutları içerisinde) ikamet etmeleri esastır. Doğru cevap C'dir.

Memur vakarı denilen anlayış ve kurallar bütünü, memuriyet statüsünde olanları giyinişinden davranışlarına kadar birtakım sosyal sınırlamalara tabi tutar. Doğru cevap E'dir.

DMK ek madde 20’de, “Devlet memurlarının görev yaptıkları kurum ve hizmet birimlerinin bulunduğu yerleşme merkezlerinde (mücavir alanları dahil belediye ve köy hudutları içerisinde) ikamet etmeleri esastır. Devlet memurlarının görevini aksatmamak kayıt ve şartıyla birinci fıkrada belirlenen hudutlar dışında ikamet etmelerine mensup oldukları kurumun yetkili amirince izin verilebilir. Devlet memurları, ikamet ettikleri il hudutlarını tatillerde ancak yetkili amirin izniyle terkedebilirler.” hükmü yer almaktaydı.
Bu hüküm, 13.02.2011 tarih ve 6111 sayılı Kanun’un 117’nci maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır. Dolayısı ile Devlet memurları açısından görev mahallinde ikamet etme mecburiyeti bulunmamaktadır.

Memurun görevini yaparken bütün dikkatini göstererek, mesleki bilgisini, fikri ve bedeni yeteneklerini gerektiği şekilde kullanması memurun özen yükümlülüğüne ilişkindir

Siyasal iktidarın kullanılmasına ve yönetsel işlevlerin yerine getirilmesine katılmayı sağlayan haklar “siyasal haklar” olarak adlandırılmaktadır.

Katılımcı demokrasi kuramı, Vatandaşlık kavramını öne çıkararak her
vatandaşın siyasal sürece tüm araçlarla, sürekli ve düzenli biçimde katılmasını öngören demokrasi kuramıdır.

Bir çok ülkede memurun, düşünce ve ifade özgürlüğü tarafsızlık ve sadakat ödeviyle sınırlandırılmıştır. Devlet memurunun çalışmalarında esas
olması gereken temel ilkelerden birisi, tarafsızlık ilkesidir. Bu ilkenin özü memurun siyasi tarafsızlığında belirmektedir. Doğru cevap A'dır.

Seçkinci demokrasi kuramı vatandaşların siyasal yaşamla ilişkisini seçimlerle sınırlandıran demokrasi kuramıdır.

2010 Eylül ayında yapılan düzenleme ile memur sendikalarına ilişkin önemli düzenlemeler de getirilmiştir. Memurlara ve diğer kamu görevlilerine, toplu sözleşme yapma hakkı tanınmıştır. Doğru cevap B'dir.

Siyasi Partiler Kanunu md. 11/2 gereği Hakimler ve savcılar, Sayıştay dahil yüksek yargı organları mensupları, kamu kurum
ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri, yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliğini taşımayan diğer kamu görevlileri, Silahlı Kuvvetler mensupları ile yükseköğretim öncesi öğrencileri siyasi
partilere üye olamaz.
Siyasi Partiler Kanunu md. 11/4 gereği Yükseköğretim elemanları, yasaklamanın dışındadır. Bunlar hakkında Yükseköğretim Kanunu uygulanır.

Siyasi hakların 1789 Bildirgesi uyarınca iki temeli bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, toplumsal sözleşme kuramı, ikincisi, siyasi hakların ancak siyasal toplumun oluşması yani devletin
kurulması ile kullanılabileceği olgusudur.