MEMUR HUKUKU - Deneme Sınavı - 8

“Uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezaları disiplin amirleri tarafından; kademe ilerlemesinin durdurulması cezası, memurun bağlı olduğu kurumdaki disiplin kurulunun kararı alındıktan sonra, atamaya yetkili amirler, il disiplin kurullarının kararlarına  dayanan hallerde Valiler tarafından verilir. Devlet memurluğundan çıkarma cezası, amirlerin bu yoldaki isteği üzerine, memurun bağlı bulunduğu kurumun yüksek disiplin kurulu kararı ile verilir.

Uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezaları
disiplin amirleri tarafından verilir.

Kınama cezasını
gerektiren fiil ve haller şunlardır; ...Yetkili
olmadığı hâlde basına, haber ajanslarına veya
radyo ve televizyon kurumlarına bilgi veya demeç
vermek (DMK md. 125/B)

Özürsüz olarak bir yılda toplam 20 gün göreve gelmemek DMK 125/E gereğince devlet memurluğundan çıkarmayı gerektirir.

Borçlarını kasten ödemeyerek hakkında yasal yollara başvurulmasına neden olan memura kınama cezası verilir. Diğer seçeneklerdeki eylemler için ise uyarma cezası öngörülmüştür. Doğru cevap D şıkkıdır.

I. Geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu
olan ve ödül veya başarı belgesi alan memurlar
için verilecek yaptırım kararlarında bir derece hafif
olanı uygulanabilir.

II. Haksız tahrik hâlinde bir alt disiplin yaptırımının
uygulanması mümkün olabilmelidir. 

III. Memurun işlediği fiilin hukuka aykırı bir fiil olması
gerekir.

Kurumca belirlenen tasarruf tedbirlerine riayet etmemek bir memur için uyrama cezasını gerektiren bir eylemdir. Diğer çıklarda belirtilen eylemler için ise kınama cezası öngörülmüştür. Doğru cevap E şıkkıdır.

Disiplin amirleri uyarma, kınama ve aylıktan
kesme cezalarını soruşturmanın
tamamlandığı günden itibaren 15 gün
içinde vermek zorundadır

Aylıktan kesme cezası memurun, brüt aylığından 1/30-1/8 arasında kesinti yapılmasıdır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Verilen emir ve görevleri kasıtlı olarak tam ve zamanında yapmayan memura aylıktan kesme cezası öngörülmüştür. Diğer şıklarda belirtilen eylemler için öngörülen ceza ise kademe ilerlemesinin durdurulmasıdır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Görev yeri sınırları içinde herhangi bir yeri toplantı tören ve benzeri amaçlarla izinsiz kullanan veya kullandıran devlet memuru için öngörülen ceza kademe ilerlemesinin durdurulmasıdır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Disiplin yaptırımını gerektiren fiil ve hâllerin işlendiği tarihten itibaren iki yıl içinde
disiplin yaptırımı uygulamasına karar verilmediği takdirde yaptırım uygulama yetkisi zamanaşımına uğrar (DMK md.127). Buna yaptırım zamanaşımı denilebilir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Devlet Memurları Kanunu’na göre; manevi nitelikli disiplin yaptırımları uyarma ve kınamadır. Mali nitelikteki disiplin yaptırımları devlet memurları bakımından aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulmasıdır. Tasfiye edici, memurun memuriyet sıfatını sona erdirici yaptırım ise devlet memurluğundan çıkarmadır.

Savunma hakkına saygı ilkesi, oranlılık ilkesi, çift disiplin yaptırımı uygulama yasağı disiplin hukukuna hakim başlıca ilkeler arasında yer almaktadır. Disiplin yaptırımları bakımından da kanunilik ilkesi geçerlidir. Disiplin yaptırımını gerektiren fiiller bakımından DMK kıyasa imkan vermektedir. Bu çerçevede DMK açısından disiplin yaptırımını gerektiren fiiller bakımından kanunilik ilkesinin geçerli olmadığı belirtilebilir.

Aylıktan kesme cezası memurun, brüt aylığından 1/30-1/8 arasında kesinti yapılmasıdır. Aylıktan kesme cezasını gerektiren fiil ve hâller arasında memurun özürsüz olarak bir veya iki gün göreve gelmemesi vardır.

A seneğindeki davranışa aylıktan kesme, B kademe ilerlemesinin durdurulması, C de memurluktan çıkarma, E seçeneğinde uyarma, D seçeneği de kınama yaptırımı gerektiren davranışlardır

DMK md. 135’e göre “Disiplin amirleri tarafından verilen uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarına karşı disiplin kuruluna, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasına karşı yüksek disiplin kuruluna itiraz edilebilir. İtirazda süre, kararın ilgiliye tebliği tarihinden itibaren yedi gündür. Süresi içinde itiraz edilmeyen disiplin cezaları kesinleşir.

Soruşturma izni verilmemesine ilişkin karara Cumhuriyet Başsavcılığı veya şikâyetçi tarafından bildirimden itibaren 10 gün içinde itiraz edilebilir.

4483 sayılı Kanun ile getirilen en önemli yenilik, memur yargılaması bakımından “izin sistemi”nin kabul edilmiş olmasıdır. Suçun niteliği nedeniyle özel soru ve kovuşturma usullerine tabi olanlar ve ağır cezayı gerektiren suçüstü hâlleri bu kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Savcı, söz konusu kanun kapsamına giren bir suçun işlendiği haberini
alması üzerine, sadece ivedilikle toplanması gereken ve kaybolma ihtimali bulunan delilleri toplamak hak ve yetkisine sahiptir. İfade alma yetkisi dahi yoktur. Yetkili makamın, soruşturma izni konusundaki kararını suçun işlenildiğinin öğrenilmesinden itibaren 30 gün içinde vermesi gereklidir.

Görevden uzaklaştırma hizmet gerekleri bakımından görevi başında kalması sakıncalı olan bir devlet memuru hakkında uygulanan geçici bir tedbirdir. Uyarma, kınama, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması ise bir disiplin yaptırım türü yani cezadır.