MEMUR HUKUKU - Deneme Sınavı - 3

DMK’ya göre görevinden çekilmiş sayılan bir memur, çekilmiş sayıldığı tarihten itibaren bir yıl geçmeden yeniden devlet memurluğuna alınamaz.

3201 sayılı Emniyet Teşkilat Kanununun 59. maddesinde, “Her ne suretle olursa olsun istifa eden polis ve komiserlerden istifasının kabulü tarihinden itibaren üç sene içinde mesleğe dönmeyenler bir daha mesleğe alınmazlar.

Doğru cevap C seçeneğidir.

A, B, C ve D seçenekleri memurların mali sorumlulukları hakkında doğru bilgi verirken E seçeneğinde verilen ifade yanlıştır. Danıştay İçtihadı Birleştirme Kararına göre, idarenin memurun maaşından resen kesinti yapması mümkün değildir. Bu yüzden doğru cevap E’dir.

Resen deyimi Türk Dil Kurumu sözlüğüne göre Kendi başına, kendiliğinden, Bağımsız olarak anlamında gelmektedir. Bu nedenle doğru cevap A’dır.

İdari işlem denilince idarenin tek yanlı iradesiyle hukuki sonuç doğuran işlemler anlaşılır. Bunlar düzenleyici veya birel işlem niteliğinde olabilir. Düzenleyici idari işlemler; genel, soyut, sürekli, objektif nitelikte olup bir defa uygulanmakla tükenmezler. Doğru cevap C’dir.

Bazı durumlarda kusur olmasa da idarenin sorumluluğu doğabilmektedir. Buna kusursuz sorumluluk denmektedir. İdare hukuku açısından kusursuz sorumluluk geniş bir uygulama alanı bulmaktadır. Kusursuz sorumluluk, idarenin kusuru olmasa bile bazı kayıt ve şartlar altında verdiği zararları gidermesi anlayışına dayanır. Doğru cevap B’dir.

Anayasamızda, “Devletin sorumlu olan ilgili görevliye rücu hakkı saklıdır” hükmü yer almaktadır. Buna göre rücu hakkı “bir kimsenin alacaklısına ödediği şeyi diğer birinden istemeye hakkı olması durumu”’dur. Doğru cevap D’dir.

Devlet Memurları Kanununa göre Devlet memurları kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizlikleri sonucu yönetime verdikleri zararlardan sorumludur. Doğru cevap E’dir.

Memurun isteği ile memurluktan ayrılmasına çekilme (istifa) denilir. Doğru cevap A’dır.

Memurun kınama cezası alması memuriyetini sonlandıran sebepler arasında yer almaz. Doğru cevap B’dir.

Bağdaşmazlık: Memurun memurlukla bağdaşmayan bir görevi kabul etmesi hâlinde memurluğun sona ermesidir. Doğru cevap D’dir.

Memurun ölümü hâlinde sağlığında bildiri ile gösterdiği kimseye, eğer bildiri vermemiş ise eşine ve çocuklarına, bunlar yoksa ana ve babasına, bunlar da yoksa kardeşlerine en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) iki katı tutarında “ölüm yardımı ödeneği” verilir.Ölüm yardımı ödeneği, hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ve ödeme emri aranmaksızın saymanlarca derhal ödenir. Bu yardım borç için haczedilemez. Doğru cevap C’dir.

B, C, D ve E seçenekleri, Devlet Memurları Kanununun 12. maddesine göre, memurların idareye karşı mali sorumlulukları olarak kabul edilmektedir. Danıştay İçtihadı Birleştirme Kararına göre,
idarenin memurun maaşından resen kesinti yapması mümkün değildir. İdarenin memurdan elde
edemediği tazminat istekleri için adliye mahkemesine başvurması ve memura karşı tazminat davası
açması gerekir. Doğru cevap A'dır.

DMK’ye göre; kişiler, kamu hukukuna tabi görevlerle ilgili olarak uğradıkları zararlardan ötürü, bu görevleri yerine getiren personel aleyhine değil, ilgili kurum aleyhine dava açarlar. Kurumun genel
hükümlere göre sorumlu personele rücu hakkı saklıdır. Doğru cevap B'dir.

Memurların, idareye karşı mali sorumlulukları Devlet Memurları Kanununun 12. maddesine göre  özetlenebilir.

Memurların, idareye karşı mali sorumlulukları Devlet Memurları Kanununun 12. maddesine göre aşağıdaki gibi özetlenebilir;

a. Devlet memurları kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizlikleri sonucu yönetime verdikleri zararlardan sorumludur.

b. Memurun yönetime verdiği zarar “rayiç bedel” üzerinden hesap edilir.

c. Zararın ödettirilmesi için genel kurallara göre memura karşı dava açılır.

d. En alt derecedeki memurun brüt aylığının yarısını geçmeyen zarar, memurun kabul etmesi hâlinde disiplin amiri veya disiplin kurulunun kararına göre ilgili memurca ödenir.

Memurların, idareye karşı mali sorumlulukları Devlet Memurları Kanununun 12. maddesine göre aşağıdaki gibi özetlenebilir;

Doğru cevap B'dir çünkü bu madde "hizmetten yararlananlara karşı mali sorumluluk" kapsamındadır.

Kamu personelinin “kişisel kusur”a dayanan davranışları iki kümede toplanabilir. İlki, kamu personelinin “görevinden”, “yetkilerinden”, “hizmet araç ve gereçlerinden”, “resmî sıfatından” kesin bir biçimde ayrılmış olanlardır. Bu nitelikteki davranışlar, kamu personelinin “herhangi bir kimse” olarak kusurlu davranışlarıdır. Örneğin,  sağlık memurunun “kendi araç ve gereçleri” ile çalışma saatleri dışında iğne yaparken zarar vermesi olaylarında “herhangi bir kimse” olarak kişisel kusurlu davranış söz konusudur. Bu durumda sorumlu, kamu personelinin kendisidir. Doğru cevap C'dir.

Danıştay İçtihadı Birleştirme Kararına göre, idarenin memurun maaşından resen kesinti yapması mümkün değildir. İdarenin memurdan elde edemediği tazminat istekleri için adliye mahkemesine başvurması ve memura karşı tazminat davası açması gerekir. Adliye mahkemeleri bu gibi hâllerde haksız fiil esaslarını uygulamaktadır. Kamu görevlisinin işlediği haksız fiil nedeniyle zarara uğrayan idare tarafından açılan tazminat davasının adli yargı yerinde görülmesi gerekir. İdare uğradığı zararı resen tahsil edemez. Bu yönde bir uygulama yapılmışsa idari yargı yolu ile resen tahsil işleminin iptali gerekir. 

Doğru cevap C'dir çünkü madde IV'teki ifadenin doğrusu "İdare uğradığı zararı resen tahsil edemez" olmalıdır.

İdari işlem denilince idarenin tek yanlı iradesiyle hukuki sonuç doğuran işlemler anlaşılır. Bunlar düzenleyici veya birel işlem niteliğinde olabilir.