MEMUR HUKUKU - Deneme Sınavı - 29

Katsayı, memurların aylık tutarlarının hesaplanmasında, gösterge rakamıyla çarpılmak üzere saptanan bir sayıdır. Aylık gösterge tablosunda yer alan rakamlar ile ek gösterge ve kıdem aylığı gösterge rakamlarının aylık tutarlarına çevrilmesinde uygulanacak aylık katsayısı ile memurluk taban aylığı göstergesine uygulanacak taban aylık katsayısı üçer ve altışar aylık dönemler itibariyle uygulamak için Genel Bütçe
Kanunu ile saptanır.

Mali sorumluluk zammı (tazminatı), Sayıştaya hesap vermekle yükümlü olan saymanlara, vezne açığından sorumlu veznedarlara ödenen paradır (DMK md. 147/G, 152/I).

Memurun kademe ilerlemesinin yapılabilmesi için bulunduğu kademede en az bir yıl çalışmış olması ve bulunduğu derecede ilerleyebileceği bir kademenin bulunması gerekir.

Kamu görevlisinin aynı hizmet örgütü içindeki başka yere veya göreve naklen tayin edilmesinde göz önüne alınacak temel amaç “kamu hizmetinin gereğinden doğan kamu yararı”dır.

Yer değiştirme sureti ile atanmalar her yılın Haziran-Eylül döneminde yapılır. Ancak, iş mevsimi bu dönemi kapsayan hizmetler için Mart ve Ekim ayları esas alınır. Sağlık Bakanlığı kadrolarında istihdam edilen sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfındaki personelin yer değiştirme suretiyle atanmaları her yılın Ocak ayı ile Haziran-Eylül döneminde yapılır.

Sağlık, aile birliği ve can güvenliği mazeretlerinin belgelendirilmesi hâlinde, hizmet bölgelerindeki ve/veya hizmet alanlarındaki zorunlu çalışma süreleri tamamlanmadan memurun isteği üzerine yer değiştirme suretiyle ataması yapılabilir.

Memurun can güvenliği mazeretine dayanarak yer değiştirme talebinde bulunabilmesi için; kendisinin, eşinin veya bakmakla yükümlü olduğu çocuklarından birinin bulunduğu yerde kalmasının can güvenliğini tehdit altında bırakacağının adli veya mülki idare makamlarından alınacak belgeyle belgelendirmesi gerekir.

Memurun kadrosunun bulunduğu yerin bölge hizmetinden sayılacak süreler aşağıda gösterilmiştir. a) 657 sayılı Kanun’ un 102., 103. ve 104. maddelerinde öngörülen izinlerin tamamı ile 105. maddesi gereğince verilen izinlerin toplamının altı ayı geçmeyen kısmı. b) Görevden uzaklaştırılan ve görevleri ile ilgili olsun veya olmasın herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınan memurların 657 sayılı Kanun’ un 143. maddesinde sayılan durumların gerçekleşmesi hâlinde bu sürelerin tamamı. c) Yılda toplam 90 günü geçmeyen geçici görev süreleri. d) Hizmet içi eğitimde başarılı geçen sürelerin tamamı. Yılda toplam 90 günü aşan geçici görev süreleri, aynı unvanda aday memur olarak geçen süreler ile başka yerdeki bir görevin 657 sayılı Kanun’ un 86. maddesi uyarınca memura vekaleten gördürülmesi hâlinde bu sürelerin tamamı geçirildiği yerin bölge hizmetinden sayılır (Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik md. 22).

Aşağıda belirtilen süreler ise bölge hizmetinden sayılmaz:
a. 657 sayılı Kanun veya diğer kanunlar uyarınca aylıksız izin almak suretiyle geçirilen süreler.
b. Yetiştirilmek amacıyla yurtdışına gönderilen memurların yurtdışında geçirdiği süreler.
c. 657 sayılı Kanun’ un 105 . maddesi gereğince verilen izinlerin altı ayı aşan kısmı (Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik md. 23).

Görevli oldukları kurumlarda olağanüstü gayret ve çalışmaları ile emsallerine göre başarılı görev
yapmak suretiyle kamu kaynağında önemli ölçüde tasarruf sağlanmasında, kamu zararının oluşmasının önlenmesinde ve önlenemez kamu zararlarının önemli ölçüde azaltılmasında, kamusal fayda ve
gelirlerin beklenenin üzerinde artırılmasında veya sunulan hizmetlerin etkinlik ve kalitesinin yükseltilmesinde somut olaylara ve verilere dayalı olarak katkı sağladıkları tespit edilen memurlara, merkezde bağlı veya ilgili bakan, illerde valiler, ilçelerde kaymakamlar tarafından başarı belgesi verilebilir.
Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurları için Milli Savunma Bakanı bu yetkisini devredebilir. Üç defa başarı belgesi alanlara üstün başarı belgesi verilir. Üstün başarı belgesi verilenlere, merkezde bağlı veya ilgili bakan ve illerde valiler tarafından uygun görülmesi hâlinde en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dâhil) % 200’üne kadar ödül verilebilir.

Devlet memurları kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizlikleri sonucu yönetime verdikleri zararlardan sorumludur. Doğru cevap E'dir.

Memurun kusurundan dolayı yönetimin bireylere ödediği tazminatı, memurdan geri alabilmesi için de memura karşı adliye mahkemelerinde dava açması gerekir. İdare, bu tür alacağını kendiliğinden alamaz, başka bir deyişle memurun aylığından resen kesemez. Bunun için yasalarla açıkça yetkili kılınması gerekir. Doğru cevap A'dır.

İdari işlem denilince idarenin tek yanlı iradesiyle hukuki sonuç doğuran işlemler anlaşılır. Bunlar düzenleyici veya birel işlem niteliğinde olabilir. Düzenleyici idari işlemler; genel, soyut, sürekli, objektif nitelikte olup bir defa uygulanmakla tükenmezler. Örneğin tüzük, yönetmelik gibi. Birel idari işlemler ise koşul işlem ve öznel işlem olarak ikiye ayrılır. Koşul işlem; bir hukuki statüye girme, o statü içinde değişikliğe uğrama veya statüden çıkma sonucunu doğuran işlemlerdir. Örneğin, memuriyete atama, emekliye ayırma gibi. Öznel işlemler ise süjeye göre değişen işlemlerdir; her mükelleften geliri ile orantılı vergi alınması gibi. Doğru cevap E'dir.

Kast, hukuk kurallarını bilerek çiğneme arzusudur.

Söz konusu yönetmeliğe göre memurların zararları tazmin mükellefiyetinin doğması için; zararın mevcut olması, zararın doğrudan doğruya memurun fiilinden doğması ve zararın mücbir sebepten hasıl olmaması gerekir. Doğru cevap E'dir.

Zararın ödenmesinin sulh yolu ile sağlanması hâlinde sulh işleminin kesinleştiği tarihi izleyen aybaşından itibaren anlaşma esaslarına göre memurların aylıklarından kesinti yapılır. Memurların aylıklarından yapılacak kesinti miktarı, kendilerine ödenecek net aylıkların 1/3’ünden fazla ve 1/4’ünden az olamaz. Doğru cevap C'dir.

İdari faaliyet yürütülürken aniden ortaya çıkan, öngörülemeyen, önlenmesi mümkün olmayan durum, beklenmeyen (umulmayan hâl) olarak nitelendirilir. Bu tür hâller idare bakımından kusursuz sorumluluğu ortadan kaldırmaz iken idarenin kusurlu sorumluluğundan söz edilemez. Beklenmeyen hâlin idari hizmet içerisinde idari hizmetin işlemesine ilişkin olması gerekmektedir. Bu durumlara örnek olarak idareye ait bir aracın lastiğinin patlaması ya da nedeni belli olmayan bir patlama gösterilebilir. Doğru cevap A'dır.

Dışsallık, öngörülmezlik, önlenemezlik mücbir sebep kavramının unsurları arasında yer almaktadır.Dışsallık denilince, zararın tamamen idarenin dışındaki olgulardan kaynaklanması anlaşılır. Öngörülmezlik mücbir sebebe konu olayın önceden tahmin edilememesini ifade eder. Önlenemezlik, olayın karşı konulmaz nitelikte olmasını ifade eder. Doğru cevap D'dir.

Çekilmiş sayılanlar ile DMK md. 94/2’e uymadan görevlerinden ayrılanlar 1 yıl geçmeden yeniden memur olmaz. Doğru cevap A'dır.

Memur, izinsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmadan görevini terk ederse ve bu terk eylemi, kesintisiz on gün devam ederse, bu memur, yazılı başvuru koşulu aranmadan, çekilme isteğinde bulunmuş sayılır. Doğru cevap C'dir.

İdari işlem denilince idarenin tek yanlı iradesiyle hukuki sonuç doğuran işlemler anlaşılır. Bunlar düzenleyici veya birel işlem niteliğinde olabilir. Düzenleyici idari işlemler; genel, soyut, sürekli, objektif nitelikte olup bir defa uygulanmakla tükenmezler. Örneğin tüzük, yönetmelik gibi. Birel idari işlemler ise koşul işlem ve öznel işlem olarak ikiye ayrılır. Koşul işlem; bir hukuki statüye girme, o statü içinde değişikliğe uğrama veya statüden çıkma sonucunu doğuran işlemlerdir. Örneğin, memuriyete atama, emekliye ayırma gibi. Öznel işlemler ise süjeye göre değişen işlemlerdir; her mükelleften geliri ile orantılı vergi alınması gibi.