MEMUR HUKUKU - Deneme Sınavı - 5

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi md 11’de ise toplantı ve dernek kurma özgürlüğü düzenlenmiştir. Sözkonusu düzenlemeye göre;

a)Müdahale, meşru bir amaca yönelik olmalıdır. Meşru amaç da ulusal güvenliğin, kamu güvenliğinin korunması, kamu düzeninin sağlanması ve suç işlenmesinin önlenmesi, sağlığın veya ahlakın veya başkalarının
hak ve özgürlüklerinin korunması amaçlarından birine yönelik olmalıdır.

b) Müdahalenin, keyfiliği önler biçimde
ulusal mevzuatça öngörülmüş olması gereklidir.

c) Özgürlüğe müdahale niteliğindeki kısıtlama demokratik toplumda gerekli olmalıdır.

2011 yılında gerçekleştirilen değişiklik sonrasında memurun ikamet ettiği ilin sınırlarını izinsiz terketmesi DMK’da disiplin yaptırımını gerektiren bir fiil olarak da yer almamaktadır. Doğru cevap B'dir.

Bugünkü sistem içinde memurların siyasi partilerin kongrelerini izlemeleri, siyasi parti veya kişileri hedef tutmayan yazıları yazıp yayınlamaları mümkün gözükmektedir. Kamu görevlilerinin yaptıkları işin doğası gereği, bilgilerini kendilerine özgü düşüncelerinden ayrı tutmaları, birbirine karıştırmamaları, özellikle düşüncelerini açıklarken bu ayrıma dikkat etmeleri gerekmektedir. Danıştay, bu konuda “nesnellik” ölçütüne önem vermektedir. Kamu görevlisi açıkladığı düşüncelerde “nesnel” olabiliyorsa, düşünce açıklama özgürlüğünün korunmasından yararlanabilecektir. Doğru cevap C'dir.

2010 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile birlikte Anayasa md. 53 yeniden düzenlenmiş ve “memurlar ve diğer kamu görevlileri, toplu sözleşme yapma hakkına sahiptirler. Doğru cevap C'dir.

Toplu sözleşme; kamu görevlilerinin mali ve sosyal haklarını düzenleyen mevcut mevzuat hükümleri dikkate alınarak kamu görevlilerine uygulanacak katsayı ve göstergeler, aylık ve ücretler, her türlü zam ve tazminatlar, ek ödeme, toplu sözleşme ikramiyesi, fazla çalışma ücreti, harcırah, ikramiye, doğum, ölüm ve aile yardımı ödenekleri, cenaze giderleri, yiyecek ve giyecek yardımları ve diğer mali ve sosyal hakları kapsar. Toplu sözleşme ikramiyesi hariç olmak üzere toplu sözleşme hükümlerinin uygulanmasında sendika üyesi olan ve olmayan kamu görevlileri arasında ayrım yapılmaz. Doğru cevap D'dir.

4688 sayılı Kanuna göre bir hizmet kolunda birden fazla sendika da kurulabilmektedir. Konfederasyonlar ise, değişik hizmet kollarında, 4688 sayılı kanuna tabi olarak kurulmuş en az beş sendikanın serbestçe bir araya gelmesiyle kurulabilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Fransa, İsveç ve Finlandiya’da ise memurlara grev hakkı sınırlı olarak tanınmıştır. Memurlara grev hakkını anayasal hükümle tanıyan ülke İtalya olup İngiltere’de bu hak teamülen kabul edilmiştir. Doğru cevap E'dir.

Kamu görevlilerinin siyasal haklarının düzenlenmesinde “katılımcı demokrasi kuramı” vatandaşlık kavramını öne çıkararak her vatandaşın siyasal sürece tüm araçlarla, sürekli ve düzenli biçimde katılmasını öngörürken; “seçkinci demokrasi kuramı”nın yaklaşımı farklı olup, bu kurama göre, vatandaşların siyasal yaşamla ilişkisi seçimlerle sınırlandırılmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Siyasi Partiler Kanunu md. 11/2a'ya göre hakimler ve savcılar, Sayıştay dahil yüksek yargı organları mensupları, kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri, yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliğini taşımayan diğer kamu görevlileri, Silahlı Kuvvetler mensupları ile yükseköğretim öncesi öğrencileri siyasi partilere üye olamaz. Siyasi Partiler Kanunu md. 11/4'e göre Yükseköğretim elemanları, yasaklamanın dışındadır. Bunlar hakkında Yükseköğretim Kanunu uygulanır. Doğru cevap C'dir.

Hukuka aykırı olarak ve toplu biçimde, görevlerini terk eden, görevlerine gelmeyen, görevlerini geçici de olsa kısmen veya tamamen yapmayan veya yavaşlatan kamu görevlilerinin her biri hakkında üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir. Kamu görevlisi sayısının üçten fazla olmaması halinde cezaya hükmolunmaz. Doğru cevap D'dir.

Fransız Hukukunda , devlet memurlarının görev yerinde ikamet etme zorunluluğu tüm memurlar için değil, büyükelçi, vali, asker ve
yargıçlar için öngörülmüştür. Buna göre doğru cevap A seçeneğidir.

Sosyal Yaşam: Memur vakarı denilen anlayış ve kurallar bütünü, memuriyet statüsünde olanları giyinişinden davranışlarına kadar birtakım sosyal sınırlamalara tabi tutar. Memuriyet vakar ve prestijini koruma her memurun temel ödevlerindendir. Memurlar,
resmi sıfatlarının gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını davranışlarıyla göstermekle, iş birliği içinde çalışmakla, yurt dışında devletin itibarını veya görev haysiyetini zedelememekle ödevlidirler. Memurlar özel hayatlarında vakur olmalıdırlar ve kamu görevinde çalışanların, vatandaşlar üzerinde sahip olduğu iyi izlenime zarar vermemelidirler. Buna göre doğru cevap C seçeneğidir.

2010 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile birlikte Anayasa md. 53 yeniden düzenlenmiş ve “memurlar ve diğer kamu görevlileri, toplu sözleşme yapma hakkına sahiptirler. Toplu sözleşme yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması halinde taraflar Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna başvurabilir. Buna göre doğru cevap E seçeneğidir.

Kamu Görevlileri Hakem Kurulu 11 üyeden oluşur. Buna göre doğru cevap C seçeneğidir.

Kamu Görevlileri Hakem Kurulu 11 üyeden oluşur. Kamu Görevlileri Hakem Kurulu, toplantıya katılanların çoğunluğu ile karar alır. Kurul üyeleri çekimser oy kullanamazlar. Oyların eşitliği halinde Başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır. Karara katılmayan üyeler, ayrı ayrı veya birlikte, karşı oy şerhini ve gerekçesini tutanağa yazdırır. Kurul kararları kesindir ve toplu sözleşme hükmündedir.
Kurul kararları taraflara üç gün içerisinde yazılı olarak bildirilir ve Resmî Gazetede yayımlanır. Buna göre doğru cevap D seçeneğidir.

Konfederasyonlar, değişik hizmet kollarında, 4688 sayılı kanuna tabi olarak kurulmuş en az beş sendikanın serbestçe bir araya gelmesiyle kurulabilmektedir. Buna göre doğru cevap B seçeneğidir.

Grev: Toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması durumunda, işçilerin topluca çalışmayarak iş yerinde faaliyeti durdurmak veya işin niteliğine göre önemli ölçüde aksatmak amacı ile aralarında anlaşarak ya da bir kuruluşun aynı amaçla çalışmamaları için verdiği karara uyarak işi bırakmalarıdır. Buna göre doğru cevap D seçeneğidir.

İsveç’te kamu kesimi sözleşmeleri, hükûmet onayı saklı kalmak üzere sendikalar ile kamu kesimi işverenleri ulusal ofisince yapılır ve uygulanması için harcama gerektiren sözleşmelerin Parlamento adına hareket eden “Parlamento ücretler delegasyonu”nca onaylanması
gerekir. Buna göre doğru cevap A seçeneğidir.

Bazı ülkelerin mevzuatında memurların grev yapması açıkca yasaklanmıştır. Örneğin, A.B.D. (federal hizmetler), Bangladeş, Bahreyn, Bolivya, Brundi, Çad, Ekvator, Fas, Filipinler, Hindistan, Honduras, Japonya, Kolombiya, Kuveyt, Liberya, Lübnan, Madagaskar, Nikaragua, Paraguay, Suriye, Şili, Uruguay. Alman Anayasa Mahkemesi de memurların grev hakkı bulunmadığını vurgulamaktadır. Fransa, İsveç ve Finlandiya’ da ise memurlara grev hakkı sınırlı olarak tanınmıştır. Buna göre doğru cevap E seçeneğidir.

Siyasi Partiler Kanunu md. 11/2a uyarınca, hakimler ve savcılar, Sayıştay dahil yüksek yargı organları mensupları, kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri, yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliğini taşımayan diğer kamu görevlileri, Silahlı Kuvvetler mensupları ile yükseköğretim öncesi öğrencileri siyasi partilere üye olamaz. Yükseköğretim elemanları, yasaklamanın
dışındadır. Bunlar hakkında Yükseköğretim Kanunu uygulanır. Buna göre doğru cevap C seçeneğidir.