MEMUR HUKUKU - Deneme Sınavı - 25

Bir insanın çalışabileceği yıllar boyunca, herhangi bir iş alanında adım adım ve sürekli olarak ilerlemesi, deneyim ve yetenek kazanmasına kariyer denir.

Kariyer ilkesine dayanan sistemde personelin
belli bir iş kolunda uzmanlaşması göz önünde tutulur. Bir iş kolunda personelin ilerlemesi ve başarı
kazanması temeldir. Birbirine bağlı iş veya hizmetler topluluğu esas alınmaktadır. Personelin durumu statülerle, yasalarla belirtilir. Uzmanlaşmayı
sağlamak için hizmet öncesi ve hizmet içi eğitime,
kıdeme ve çalışma süresine önem verilir. Yeterlik
ilkesinin göz önünde tutulması, sistemin gelişmesi
için şarttır. Devamlı ilerleme ve yükselmeye paralel
bir ücret sistemi uygulanır.

Ülkemizde memurların kazanılmış hak derecelerinin en çok üç derece altındaki kadrolara atanabilmeleri için yazılı rızaları gerekir.

Kadronun amacı, kamu hizmetlerinin en az personelle gördürülerek istihdam fazlalığının önüne geçmektir.

Merkezî idarenin hiyerarşik yönden en üst (yüksek) makamı Cumhurbaşkanıdır.

Hiyerarşi: Belirli bir örgüt içerisinde bulunanlar arasındaki derecelenmeyi ifade eder.

Hiyerarşi yetkisinin kapsamına şunlar girer: İç düzene ilişkin karar ve tedbirleri almak; önceden emir ve direktif vermek, genelge, tebliğ, açıklama vb. göndermek suretiyle kanunların ve diğer mevzuatın ne yolda uygulanması ve yerine getirilmesi gerektiğini nesnel, soyut ve genel biçimde ya da öznel, somut ve belirli hâllerde astlara bildirmek; memurların yaptığı işlem ve eylemleri sonrada onaylamak, düzeltmek, değiştirmek, yeniden yapmak, kaldırmak ya da iptal etmek, uygulamayı erteletmek veya durdurmak; astlara disiplin yetkisine dayanarak disiplin yaptırımı uygulamak veya astları ödüllendirmek.

Sözleşmeli personel idarenin çok yanlı işlemlerinden olan idari hizmet sözleşmesi ile memurlar ise tek yanlı bir idari tasarruf olan atama işlemi ile istihdam edilmektedirler.

Mükellefler (les requis) kanunun açık hükmüne dayalı olarak idarenin zorla, geçici bir süre ve bir görevin yerine getirilmesi için hizmete aldığı kişilerdir (Onar, C. II, sh. 1082).

Memurluk mesleğinin temel ilkeleri; sınıflandırma, kariyer ve liyakat ilkesidir (DMK md.3).

DMK md.36’da öngörülen sınıflar şunlardır; a) Genel İdare hizmetleri sınıfı. b) Teknik hizmetler sınıfı. c) Sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfı. d) Eğitim ve öğretim sınıfı. e) Avukatlık hizmetleri sınıfı. f ) Din hizmetleri sınıfı. g) Emniyet hizmetleri sınıfı.  h)Jandarma hizmetleri sınıfı. ı)Sahil güvenlik hizmetleri sınıfı. i)Yardımcı hizmetler sınıfı. j) Mülki idare amirliği hizmetleri sınıfı. k) Millî istihbarat hizmetleri sınıfı.

Teknik Hizmetler Sınıfı: Meslekleriyle ilgili görevleri fiilen ifa eden ve yürürlükteki hükümlere göre yüksek mühendis, mühendis, yüksek mimar, mimar, mimarlık ve mühendislik fakültesi veya bölümlerinden mezun şehir plancısı, yüksek şehir plancısı, yüksek bölge plancısı, jeolog, hidrojeolog, hidrolog, jeofizikçi, fizikçi, kimyager, matematikçi, istatistikçi, yöneylemci, matematiksel iktisatçı, ekonomici ve benzeri ile teknik öğretmen okullarından mezun olup da öğretmenlik mesleği dışında teknik hizmetlerde çalışanlar, 3437 ve 9.5.1969 tarih ve 1177 sayılı Kanunlara göre tütün eksperi yetiştirilenler ile müskirat ve çay eksperleri, fen memuru, yüksek tekniker, tekniker, teknisyen ve emsali teknik unvanlara sahip olup, en az orta derecede mesleki tahsil görmüş bulunanlar teknik hizmetler sınıfını oluşturur. (DMK m. 36)

Doğru cevap B'dir.

Genel İdare Esaslarına Tabi Kamu Hizmeti Kriteridir. Doğru cevap A'dır.

Fahri ajanlar ferden idari bir hizmet görmeyip kurul olarak görev yaparlar. Diğer maddeler doğrudur. Doğru cevap C'dir.

Kurumlarda yönetim, icra, büro ve benzeri hizmetleri gören ve 657 sayılı Kanun’la tespit edilen diğer sınıflara girmeyen memurlar genel idare hizmetleri sınıfını oluşturur. Doğru cevap E'dir.

A, B, D, E seçenekleri memurları niteliklerine göre sınıflandırmanın yararlarındandır. Doğru cevap C'dir.

Maddelerin tamamı liyakat sisteminin temel ilkelerindendir. Doğru cevap E'dir.

Doğru cevap D'dir.

Amir emrinde ısrar eder ve bu emrini yazı ile yenilerse, memur bu emri yapmağa mecburdur. Doğru cevap B'dir.

Hizmet süreleri on yıla kadar olan memurlara yirmi gün yıllık izin verilir.