MEMUR HUKUKU - Deneme Sınavı - 18

Verilen maddelerin tamamı Yasama organının göz önünde tutacağı memur güvenliğini ilgilendiren ilkelerdendir.Doğru cevap E' dir.

Acele hallerde kamu düzeninin ve kamu güvenliğinin korunması için kanunla gösterilen istisnalar saklıdır. Doğru cevap E' dir.

Sınıflandırma, hiyerarşik gruplar içinde nitelikleri birbirine uygun ünitelerin bir araya getirilmesidir. Doğru cevap B' dir.

1961 Anayasasının yürürlükte olduğu dönemde yürürlüğe giren 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu (DMK) md. 4/A, “Mevcut kuruluş biçimine bakılmaksızın, Devlet ve diğer kamu tüzel kişiliklerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini ifa ile görevlendirilenler, bu Kanu- nun uygulanmasında memur sayılır...”

TCK memur değil, kamu görevlisi kavramı üzerinde durmuştur (Bkz. md. 6/1 c, 247 vd.). TCK md.6/1 c’ye göre kamu görevlisi, kamusal faaliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da herhangi bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katılan kişidir.

Genel idare esaslarının ne oldu- ğu 1961 Anayasası döneminde işçi-memur ayrımı sorununun çözümlenmesinde gündeme gelmiştir. Anılan kavramın hukukî niteliğine ilişkin hakim görüşe göre, genel idare esasları kavramı “... kamu yetkisi (otoritesi) kullanılarak hizmet görmeyi ...”, “... kamu kudretinin kullanılması...”nı ifade eder.

Memur kavramını belirleyen kriterlerden birisi de atama işlemidir. Hiyerarşik anlamda en üst devlet memurundan en alt derecedekine kadar bütün memurlar atama işlemi ile işbaşına gelir. Atamaidarenin tek yanlı iradesi ile hukuki sonuç doğuran, kurucu, yenilik doğurucu, icrai-idari işlemdir.

Hukuk düzeninde hiyerarşi belirli bir örgüt içerisinde bulunanlar arasındaki derecelenmeyi ifade eder. Bu anlamıyla da hukuksal bir kavram ve kurumdur. Merkezî sistemde hiyerarşi, devlet idare teşkilatında yer alan makam ve memurların aşağıdan yukarıya doğru birbirlerine basamak basamak ve derece derece bağlanarak baştaki yetkiliye idari bakım- dan tabi olması durumudur.

Sözleşmeli personel idarenin çok yanlı işlemle- rinden olan idari hizmet sözleşmesi ile memurlar ise tek yanlı bir idari tasarruf olan atama işlemi ile istihdam edilmektedirler. Ülkemizde sözleşmeli personelin tanımı temel olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/B maddesinde şu şekilde yapılmaktadır:

Kurumlarda yönetim, icra, büro ve benzeri hizmetleri gören ve DMK ile tespit edilen diğer sınıflara girmeyen memurlar genel idare hizmetleri sınıfını teşkil eder. Danıştaya göre genel idare hizmetleri sınıfında görev yapmakta iken yardımcı hizmetler sınıfına yapılan naklen atama hukuka aykırıdır.

Mükellefler (les requis) kanunun açık hükmüne dayalı olarak idarenin zorla, geçici bir süre ve bir görevin yerine getirilmesi için hizmete aldığı kişilerdir (Onar, C. II, sh. 1082). Devlet, kural olarak bunlara aylık vermez. Oysa memurlar zorla değil rıza ile memuriyet statüsüne girmekte ve mükelleflerden farklı olarak geçici değil, sürekli görev ifa edip aylık almaktadır.

Anayasamızın 8. maddesinde, “Yürütme yetkisi ve görevi, Cumhurbaşkanı tarafından, Anayasaya ve kanunlara uygun olarak kullanılır ve yerine getirilir.” hükmü yer almaktadır. Yürütme siyasi bir kimliğe sahiptir. Ancak üst düzey kimi bürokratlar hariç memurlar tarafsızdır.

Yasama organının göz önünde tutacağı memur güvenliğini ilgilendiren ilkeler Anayasa’nın çeşitli maddelerinde yer almıştır. Örneğin, hizmete alınmada görevin gerektirdiği niteliklerden başka hiçbir ayrım gözetilmemesi, devlet memurluğunun sürekli ve kanuni bir statüye sahip olması, devlet memurları hakkında yapılacak disiplin kovuşturmalarında isnat olunan hususun ilgiliye açıkça ve yazılı olarak bildirilmesi gibi.

Hepsi

Hiyerarşi:Belirli bir örgüt içerisinde bulunanlar arasındaki derecelenmeyi ifade eder.

Mükellef:Kanunun açık hükmüne dayalı olarak idarenin zorla, geçici bir süre ve bir görevin yerine getirilmesi için hizmete aldığı kişilerdir.

Fahri Ajan
İl genel meclisi, belediye meclisi üyeleri
gibi seçimle ve belirli bir süre için kamu
hizmetine katılan kimselerdir.

Hepsi

Emniyet Hizmetleri Sınıfı: Bu sınıf, özel kanunlarına göre çarşı ve mahalle bekçisi, polis,
komiser muavini, komiser, başkomiser, emniyet
müfettişi, polis müfettişi, emniyet amiri ve emniyet müdürü ve emniyet müdürü sıfatını kazanmış
emniyet mensubu memurları kapsar.

Sahil Güvenlik Hizmetleri Sınıfı: Sahil Güvenlik Komutanlığı kadrolarında bulunan subay ve
astsubayları kapsar.