MEDYADA YAPIM - Deneme Sınavı - 11

Haber Reklamlar (Advertorial): Gazete ya da dergilerin haber sayfaları içerisine yer alan, belirli bir marka ve ürünün tanıtımının haber diliyle hazırlanmış ve ilan köşesinde ‘Advertorial’, “bu bir ilandır” ya da “reklam” ibaresi yer alan ilanlardır. Haber reklam, haber yazısı biçiminde hazırlanan, sayfa düzeni, yazı karakteri ve yazı diliyle kimi zaman içinde yer aldığı süreli yayını andıran, haber yazısı ya da makale olarak anılan ve bedel karşılığında yayımlanan reklam türüdür (Göksel, 2009: 127).

Etiket: Gazetelerin ya da gazete eklerinin 1. sayfa logo yanlarına yapıştırılmış ilanlardır.

Sinema, televizyonun bulunuşuna kadarki süre içinde halkın en büyük eğlence araçlarından biri olmuştur. Bu özellikler, reklamcılar için sinemayı reklam aracı olarak kabul etmede etkili bulunmuş, tarihsel süreç içerisinde sinema halkla ilişkiler, reklam ve pazarlama sektöründe, sürekli yükselen izleyici sayısı ve gösterime giren film sayısının artışı yanında, farklı reklam uygulamaları ve promosyonlar ile yaygın kullanım aracı olarak tercih edilirliğini artırmıştır. Derin Etki: Geniş ekran boyutu ile sinema, izleyiciye kaliteli ses ve görüntü sunumuyla izleyicileri etkileyebilmektedir. Bununla birlikte değişen sinema salonları ve koltuk yapısıyla izleyici ev konforunda film izleyebilmektedir. Son dönemlerde dijital platformlara izleyiciyi kaptırmak istemeyen sinema firmaları, yataklı salonlar hazırlayarak farklılık oluşturmaya başlamıştır. İzleyiciler kendilerine sunulan konforla birlikte daha keyifli film izlemektedirler. Sinemada görsel boyutların büyüklüğü ve ses kalitesiyle birlikte, tutsak izleyici kitlesi dikkatini perdeye vermektedir.

Radyo için yapılan reklamların süresi mesajı verebilecek kısalıkta olmalı, gereksiz uzatmalarla mesajın etkisi azaltılmamalıdır. Radyo reklamlarının süresi mesaja ve yapım biçimine göre 5-60 saniye olmalıdır. Saniyede iki sözcüğün anlaşılır biçimde verilmesi nedeniyle, izleyiciyi en etkileyecek sözcüklerin sayısı buna göre seçilmesi gerekir. Radyo reklamları fiyatlandırması saniye birim ücretine göre hesaplanmakta ve ayın ücretleri radyo kanalı tarafından belirlenmektedir.

Geriye Dönüş Olmaması: Radyoda mesajların sunulduğu an dinleyiciye ulaşması gerekmektedir. Dinleyici o anda mesajı duymadığında veya anlamadığında geriye dönme ihtimali olmamaktadır. Bir gazete, dergi veya internette haberin okunması ve anlaşılması için yeterli süre olmaktadır. Ancak radyo ve benzer şekilde televizyonda dinleyiciye ulaşmak için o anın kullanılması gerekmektedir. Bu sebeple radyoda önemli mesajlar tekrar edilerek dinleyicinin duymama ihtimali azaltılmaya çalışılmaktadır.

Ürün Yerleştirme: “Ürün yerleştirme uygulaması, bir bedel karşılığında bir eğlence medyası içeriğine bir markanın/kurumun gösterenlerinin fark edilecek bi[1]çimde, bedeli ödenmek şartıyla görsel işitsel ya da hem görsel hem işitsel olarak yerleştirilmesini ifade eden bir ticari iletişim türüdür” (Çakır ve Kınıt, 2014: 21). Ürün yerleştirme, bir ürün, hizmet veya ticari markanın, ücret veya benzeri bir karşılıkla program içine dahil edilerek veya bunlara atıf yapılarak, program içinde verildiği her tür ticari iletişim olarak tanımlanmaktadır (Resmî Gazete, 2011). 1980’lerden itibaren yoğun olarak kullanılmaya başlayan ürün yerleştirme, marka farkındalığının yaratılıp artırılmasında ve marka imajının şekillenmesinde yardımcı olmaktadır (Peltekoğlu, 2014: 417). Ürün yerleştirme uygulamaları, diziler başta olmak üzere, televizyon programları ve filmlerde yaygın olarak yer almaktadır. İzleyici, ürünü ve dolayısıyla markayı, doğal kullanım alanına uygun şekilde görmekte, ürün kullanım şekliyle ve ortamında gösterilmektedir. İzleyici hem ürünün özelliklerini görmekte hem de marka farkındalığı oluşmaktadır.

Advergame: Advergamelerin en bilinen şekli, reklamın oyun içinde sanal nesneler üzerinde yer almasıdır. Örneğin posterler, otobüs durakları gibi oyun içindeki mekâna uygun yerlere reklamlar yerleştirilmektedir. Bu reklamların doğal görünmesi için gerçek hayatta reklamların bulunduğu mekânlar, oyun içinde de reklam yeri olarak seçilmektedir. Dinamik oyun içi reklamlar olarak adlandırılan bu yöntemde, kampanyanın başlama ve bitiş tarihlerine göre oyuna yerleştirme yapmak mümkün olabilmektedir. Bir diğer oyun içi reklam türü statik oyun içi reklamlardır. Konsol, PC ve mobil video oyunlarının içine ürün yerleştirme biçimini almaktadır. Reklamlar, oyunun tasarım ve geliştirme aşamasında planlanmakta ve video oyununa entegre edilmektedir. Örneğin, reklamlar tipik olarak bir oyunun hikâyesine entegre edilmekte ve oyuncuların marka ile etkileşime girmesine izin vermektedir. Ancak statik oyun içi reklamlar, uzun süre bir video oyununun içinde kaldığından, zamana duyarlı bir kampanyayı tanıtmak isteyen markalar için ideal olmamaktadır (https://www.rapidfire.com). Advergame, pazarlama içeriğine sahip çevrimiçi oyunlar olarak tanımlanabilmektedir. Başlangıçta birçok şirket, markalarını veya logolarını, bilgisayar oyunlarının sanal ortamına yerleştirmişti ancak oyuncu, oyunun gerektirdiği göreve konsantre olduğundan ve arka planda yer alan marka görsellerini kabul etmeyeceğinden, bu reklam biçimi yerini farklı arayışlara itmiştir. Bu sınırlama, firmaları doğrudan ürünleri veya markaları ile ilgili bir tema veya karakter etrafında geliştirilen kendi advergamelerini yaratmaya teşvik etmiştir. Ayrıca bu oyunların geniş yayılımını sağlamak için internette ücretsiz erişim kolaylığı sağlanmaktadır. İnternetin sağladığı imkânlarla oyunun interaktifliği artırılarak viral pazarlama boyutu eklenmiştir (Calin, 2010: 726). Advergamelerin önemli yararlarından biri, bir markanın tüketicilerle eğlenceli bir ortamda buluşmasıdır. Genellikle uluslararası markaların fark yaratmak için kullandığı uygulamalardır.

Yöndeşme/yakınsama (convergence): Sayısallaşma ile bilişim, telekomünikasyon ve geleneksel medya alanlarının, ekonomik, teknik ve sektörel düzeyde yeni medya ile iç içe geçmesi, televizyon, bilgisayar, telefon gibi araçların bir araya gelerek yeni ürünler ve hizmetler meydana getirmesini ifade eder.

Çapraz tekelleşme olarak adlandırılan birleşme türünde ise medyanın bir türünde faaliyet gösteren bir kuruluşun diğer medya alanlarında da faaliyete başlamasıdır. Örneğin televizyon kanalının hem yapımcı şirket kurması, hem kitap yayıncılığına girmesi gibi farklı alanlarda faaliyet göstermesi çapraz tekelleşmeye işaret etmektedir. Medyanın medya dışı alanlarda faaliyet göstermesi örneğin bir medya kuruluşunun aynı zamanda banka sahibi olması, kamu ihalelerine girmek üzere şirketler kurması gibi bütünleşmelere dünyada olduğu gibi Türkiye’de de rastlanmaktadır.

Televizyon programları drama türü ve drama dışı olmak üzere iki farklı türde hazırlanır. Drama türü televizyon dizileri ya da kurmaca özelliği olan belgeseller; drama dışı olgusal programlar ise her türlü gerçeğe dayalı eğitim, kültür programları, bilim programları, dinî içerikli programlar, haber ve haber programları gibi türlerdir.

Rolodeks Ajans, işin niteliğine göre değişik alanlardaki serbest çalışan (freelance) uzmanlarla çalışma yöntemiyle üretimde bulunur. Rolodeks ajanslar, işe göre iş gücünü bir araya getirerek hizmet üretir. Reklama ayrılan bütçeye göre bir alandaki en yetkin uzmanları sözleşme ile çağırmak mümkünken, o yetkin kişilerin o sırada başka bir işle meşgul olma olasılığı da dezavantaj olarak görülebilir.

1992 yılında Reklam Verenler Derneği, Reklamcılar Derneği ve televizyon kuruluşları bir araya gelerek TİAK (Televizyon İzleme Araştırmaları Komitesi) adlı bir örgüt kurmuş ve izleyici ölçümleri yaptırmaya başlamıştır. 2010 yılında şirket olarak yapılanan TİAK’ın kuruluş amacı, objektif kriterlerle izleyici ölçümleri yaptırmaktır. Ölçüm işi de ihale ile izleyici ölçüm işini yapan uluslararası şirketlere verilmektedir.

Bilgisayarların hard disklerinin yerine geçen “Bulut Bilişim Sistemi” ise bilişim aygıtları arasında ortak bilgi paylaşımını sağlayan hizmetlere verilen genel isimdir. Şu andaki uygulamalarda veriler sanal bir depoda toplanmakta, internet
ortamında herhangi bir cihaz aracılığıyla bu verilere kolayca ulaşılabilmektedir.

Dilimize İngilizce “media” sözcüğünden geçen medya kavramı “araç”, “ortam” anlamına gelen “medium” sözcüğünün çoğuludur. Günümüzde medya kavramı; gazete, dergi, sinema, radyo ve televizyon gibi geleneksel kitle iletişim araçları ile internetin ortaya çıkmasıyla yaygınlaşan web siteleri, mobil uygulamalar, sosyal medya ağları gibi çok geniş dijital medya araçlarını kapsamaktadır.

Medya sektöründe “yöndeşme/yakınsama” (convergence)
kavramı, dijital medya ile geleneksel medyanın,
ekonomik, teknik, içerik üretimi ve yayınlarının iç
içe geçmesi olarak tanımlanabilir.

İzlenme oranı (reyting): Bir zaman diliminde her dakikaya düşen ortalama izleyici yüzdesidir.

Türkiye’de 1990’larda özel yayıncılığın başlaması ve televizyon kanallarında eğlence içeriklerinin artmasıyla birlikte yeni program formatları
ve türleri ortaya çıkmıştır.

1997 yılında Netflix’in abonelik sistemine göre kurulması ile başlayan dijital platformlar günümüzde giderek televizyon kanallarına alternatif içerikler sunmaya başlamıştır.

“Advergaming” adı verilen reklam oyun
bir ürünün ya da kuruluşun tanıtımı için
tasarlanan bilgisayar oyunlarıdır.

Modüler Hizmet Ajansı, farklı hizmetleri ayrı ayrı sunabilen ajans türüdür.