MEDYADA ELEŞTİREL YAKLAŞIMLAR - Deneme Sınavı - 5

Burjuva sınıfına yönelik bu kanalize yönteminin, etkileşimle varlığını sürdüren toplumun alt tabakalarına yansımaması gibi bir lüksün olmayışı ise, kapitalizmin hâkimiyetini yaygınlaştırmıştır. Nihayetinde lüks tüketim dışında, herhangi bir vasfa gerek olmaksızın kazanılabilecek olan statü, saygın olma zaafını hisseden tüm kesimlerce, gösterişli tüketim aracılığıyla, kolay yoldan elde edilmeye çalışılmıştır. Doğru cevap D'dir.

Aynı sektörde aynı türde birden fazla kuruluşun, tek bir kişinin yönetimi altında toplanmasına Dikey Tekelleşme denir. Doğru cevap E'dir.

Medya, küresel dönemin en önemli aktörlerinden biri de medyadır. Yurttaşları aydınlatma idealinden vazgeçen, bunun yerine küresel kültürün savunusunu yapan ve endüstriden ciddi ölçüde beslenen medya, küresel bir köye dönüşen dünyamızda tüketim kültürünün yaygınlaşmasında da son derece önemli rol oynamaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yeni medyanın, geleneksel medyadan (gazete, radyo, televizyon, sinema) ayırt edici temel özellikleri etkileşimli ve multimedya biçemine sahip olmasıdır. Doğru cevap B'dir.

Yeni medyanın etkileşimsellik özelliği, iletişim sürecine iletişim uzamında karşılıklılık veya çok katmanlı iletişim olanağını kazandırmıştır. Etkileşimsellik özelliğinin iletişim sürecine ilişkin bir diğer dönüştürücü etkisi de, iletişimin zamanında eş anlı olma derecesine ilişkin yaptığı açılımdır. Yeni medyanın bu özelliği, geleneksel medyaya göre kullanıcının iletişim sürecindeki rolünü ve katılımını da çeşitli şekillerde etkilemektedir. Doğru cevap C'dir.

İçerik oluşturulurken çoğu zaman şablonlardan ve algoritmalardan faydalanılmaktadır. Dolayısıyla insan emeğinin yaratıcılığı kısmen geri plana atılmıştır. Bu yeni medyanın otomasyon özelliğidir. Doğru cevap D'dir.

Yeni medya teknolojilerine ekonomik perspektiften bakan Dan Schiller yeni medya düzenini kapitalizmin dijitalleşmesi olarak açıklamaktadır. Doğru cevap E'dir.

Küreselleşme ile birlikte ulus devletler, hâkimiyetlerini çok uluslu şirketlerle paylaşmak zorunda kalmışlar ve ulusal devletin yerini anonim, gözle görülmeyen düzenleyiciler almıştır. Bu dönemde sermaye, hiç olmadığı kadar hükümetler ve devletler üzerinde etkili olmuştur.

Küreselleşme, genellikle ekonomiyle ilgili bağlantılar şeklinde ‘dünyanın bütünleşmiş tek bir pazar durumuna gelmesi’ olarak algılanmaktadır. Ama sadece ekonomi alanını değil, kavrama yüklenen etkileşimle diğer alanları da kapsamaya başlamış; ‘ülkelerin ekonomik açıdan birbirlerine bağımlılıkları’ anlamını aşarak, zamanın ve mekânın dönüşümüyle ilgili bir kavram haline gelmiştir

Küreselleşme sadece ekonomide değil, sosyal, siyasal, kültürel ve ekonomik alanda da önemli değişimlere neden olmuştur. Bu dönemde küresel şirketler yükselişe geçmiş, etkin üretim ve düzenleme birimleri olarak ulusal girişimler çöküntüye uğramıştır. Kitlesel pazarlama ve kitlesel üretimin yerini alan esnek uzmanlaşma ev merkezli yaşamı yaygınlaştırmıştır. Fabrika düzeninde çalışan insanların yerini, kendi kendinin patronu olarak evinde çalışan insanlar almıştır. Bankacılık, finans, turizm sektörü serpilmiş, hizmet sınıfları çeşitlenerek artmış, buna karşılık kol işçiliği azalmıştır. Bu dönemde ayrıca, bireyci düşünce yükselmiş, girişimcilik teşvik edilmiş ve yaşam tarzları bireysel farklılaşma açısından merkezi bir öneme sahip olmuştur.

Manovich yeni medyanın özelliklerini özelliklerini sıralarken dijital temsil (numerical representation) özelliğine değinmektedir. Bu özellik içeriğin matematiksel bir fonksiyon
olarak tanımlanabilmesi anlamına gelir ve yeni medyanın kodsal altyapısı tamamen matematik odaklıdır.

Blog, teknik bilgi gerektirmeden, kendi istedikleri şeyleri, kendi istedikleri şekilde yazan insanların oluşturabildikleri, günlüğe benzeyen web siteleridir.

Yeni medya teknolojilerine ekonomik perspektiften bakan Dan Schiller yeni medya düzenini kapitalizmin dijitalleşmesi olarak açıklamaktadır. Schiller internet ve ona bağlı telekominikasyon sistemlerini, globalleşmenin getirdiği finans ve ekonomik akışların uluslararasılaştırılmasını, ekonomik eylemlerin ulusötesileştirilmesinin önemli bir dönüm noktası olarak değerlendirmektedir.

Dijital temsil,modülerlik, otomasyon, değişkenlik ve kod çevrimi Lev Manovich'in belirlediği yeni medyaya ait özelliklerdir. Etkileşim bu özellikler arasında yer almaz.

Manuel Castells yeni medyanın kültürel etkisiyle dünyanın bir “ağ toplumu”na dönüştüğünü ifade etmiş ve yeni bir toplumsal dönüşümün başladığını eserlerinde dile getirmiştir. Castells’e göre enformasyonu ön plana çıkaran ağ toplumu bilişim teknolojileri tarafından harekete geçirilen, bilişim ağlarında oluşan ve tüm küreye yayılmış yeni bir toplumsal organizasyon yapısıdır.

Yeni medyada içerik oluşturulurken çoğu zaman şablonlardan ve algoritmalardan faydalanılması, bu sebeple insan emeğinin yaratıcılığı kısmen geri plana atılması yeni medyanın otomasyon özelliğini ifade etmektedir.

Küreselleşmenin etkisinin en fazla hissedildiği 90'lı yıllarla birlikte yakın zamana kadar Avrupa’nın ve dünyanın pek çok noktasına hâkim olan kamusal yayıncılıkta ciddi bir düşüş yaşanmıştır. küreselleşmenin etkisiyle iletişim alanında yaşanan değişimlerle birlikte vatandaş merkezli bir iletişim ortamından, müşteri merkezli bir iletişim ortamına geçilmiştir. Dolayısıyla küreselleşme kamusal yayıncılıkta artışa değil düşüşe neden olmaktadır.

Kitle kültürü belli toplumsal gruplar tarafından halk için geliştirilen, uyuşturucu ve tüketime yönelik bir kültürdür. Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.

Marx, ideolojiyi temelde yönetici sınıfın fikirlerinin toplumda doğal ve normal görünmesini sağlayan bir araç olarak değerlendirmiştir. Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.

Kültürel incelemeler kısa sürede hem Avrupa’da hem de Amerika kıtasında yaygınlık kazanmıştır. Bu arada ilk dört öncüle yeni isimler eklenmiş, genellikle aynı merkezde çalışan akademisyenler daha yeni ve daha farklı konularla okulun gelişimine katkı sağlamışlardır. Bu isimlerin başlıcaları İngiltere’den Angela McRobbie, David Morley, Dick Hebdige ve Lawrence Grossberg’dir. Dolayısıyla cevap E şıkkıdır.