MEDYA VE İLETİŞİM

Demokrasinin olmazsa olmaz koşulu, kamuoyu tarafından sisteme gösterilen rızadır. Demokratik rejimlerde rızanın baskıya başvurulmadan kazanılması ancak yönetenler ve yönetilenler arasındaki iletişim kanallarının açık olması ile mümkündür. Demokrasi, toplumsal rızanın dile getirilmesini sağlayan serbest seçimleri kendisine temel alır. Bu sayede yurttaşlar seçimler aracılığıyla kendilerini yönetecek olanları seçerek yönetime katılmış olurlar.

Demokratik rejimlerde kuramsal olarak medya ve kamuoyu bir araya gelerek siyasal iktidarın vatandaşlarına karşı sorumluluklarını yerine getirip getirmediklerini denetlerler.

Yığın modeli bakış açısı, kamuoyunun çoğunluk görüşü olduğu şeklindeki görüşle ve popülist demokratik ideallerle tutarlıdır. Kamuoyu araştırmalarında yığın modeline dayanmak büyük kolaylıklar sağlar. Bu model sayesinde araştırmacılar örneklem üzerinde çalışarak çeşitli konularda kamuoyu araştırmaları yapabilmişlerdir. Kamuoyu daha çok “bireysel düşüncelerin bir yığını” veya “kamuoyu araştırmacılarının ölçmeye çalıştığı şey” olarak algılanmaktadır. Bu modele göre “bir kişi bir oy” demektir ve bu yaklaşımı temel alan kamuoyu araştırmaları sayesinde toplumda çeşitli sorunlara ilişkin kamuoyu görüşleri ortaya çıkarılabilir.

Kamuoyu araştırmalarından kendi desteklediği partinin veya adayın büyük bir üstünlükle kazanacağını gören seçmen, seçimi kaybetmekte olan tarafın durumuna üzülüp onu destekleyebilir, mücadeleyi bırakabilir veya seçimde oy kullanma zahmetine girmek istemeyebilir. Bu durum bumerang etkisi olarak tanımlanmaktadır.

Sessizlik sarmalı kuramının dayandığı en önem- li varsayım, bir toplumda egemen değerlere bağlılığın ve temel sorunlar karşısında sağlanan fikir birliğinin yaşamsal öneme sahip olduğu şeklinde- dir. Sessizlik sarmalı kuramı dört varsayım üzerine kuruludur (Noelle-Neuman, 1998):

1. Toplum sapkın bireyleri dışlamakla tehdit eder.

2. Bireyler sürekli olarak dışlanma korkusu duyarlar.

3. Bu dışlanma korkusu, bireylerin her an fikir iklimini değerlendirmeye çabalamalarına neden olur.

4. Bu değerlendirmelerin sonuçları, kamu önündeki davranışları ve özellikle de fikirlerin açıkça ifade edilmesini ya da gizlenmesini etkiler.

Kitle iletişim araçlarının izleyiciler ya da medya- yı izleyen kamuoyu üzerinde sırasıyla şu etkilere yol açtığı bilinmektedir (Shaw ve McCombs, 1977):

Farkına varma

Bilgi edinme

Tutum belirleme

Davranış değiştirme

Baskı altında olduğu bilinen bir toplum adına birinin o topluluğun görüşü olarak açıklama yapması.

Kamuoyu

İletişim araçlarına erişim ve onları kullanım yaygın ve sınırsız olmamalıdır. Kısaca haberleşme özgürlüğü denetime tabi olmalıdır.

Baskı grubu

Kamuoyunu oluşturan bireylerin toplumsal olayları ve sorunları genellikle birinci elden öğreniyor olması

Rıza

Örtülü Kamuoyu

Sosyolojik Model

Samimi olması

Toplumda sevilen ve saygı duyulan bireyler yaratılır

Kamu

Kamuoyu kısaca ‘halkın isteği’ olarak açıklanabilir.

Bireyin, bir kısmının da kalıtımla edinilen, kişilik özellikleriyle başlaması

Kamuoyunu oluşturan bireylerin, siyasal iktidarlar hem de toplumda iyi bir imaj edinmek isteyen çeşitli kuruluşlar ve örgütlerin toplumsal olayları ve sorunları genellikle birinci elden öğrenmek istemesi.