MEDYA VE İLETİŞİM - Deneme Sınavı - 9

Kamuyu oluşturacak grup üyelerinin birbirlerini tanımaları ve ilişkide bulunmaları da gerekmemektedir.

Bir kanaatin kamuoyu görüşü olarak ifade edilebilmesi için şu koşulların bulunması gerekir: 1. Grubu ilgilendiren bir sorunun var olması. 2. Bu gruptaki kişilerin iletişim içinde olması, sorun hakkında düşünüp tartışmaları. 3. Tek tek kişilerin değil grubun ortaklaşa sahip olduğu düşüncenin ifade edilmesi. 4. Dile getirilen düşüncenin bir karar mekanizmasını, bir kuruluşu veya değişik toplumsal kesimleri harekete geçirme arzusu olmalıdır.

Kamuoyu, belirli bir zamanda, belirli bir tartışmalı sorun karşısında, bu sorunla ilgilenen kişiler grubuna veya gruplarına hakim olan kanaattir.

kamuoyunun sağlıklı bir biçimde oluşabilmesi için gerekli toplumsal ortamın şu unsurları içermesi gerektiğini belirtmiştir: 1. Fikirlerin özgürce tartışılabildiği, ifade edilebildiği bir ortam olmalıdır. Bu ancak demokratik yönetimlerde mümkündür. 2. İnsanlar asgari müşterekler etrafında birleşmiş olmalıdır. Birbirlerine taban tabana zıt ve çatışan gruplar arasında kamuoyunun oluşmasını beklemek imkansızdır. 3. İnsanların belli bir sosyal, kültürel ve ekonomik seviyeye ulaşmış olmaları gerekmektedir. Temel gereksinimlerini karşılamakta zorlanan insanlar, sorunlar hakkında bağımsız fikirlere sahip olamazlar. 4. İletişim araçlarına erişim ve onları kullanım yaygın ve sınırsız olmalıdır. Kısaca haberleşme özgürlüğü mevcut olmalıdır. 5. Dışarıdan gelen etkilere açık olmakla beraber, rasyonel fikirler etrafında toplanacak bir insan topluluğu olmalıdır. 6. İnsanların yaşayış biçimleri ve örgütlenme yapıları serbest etkileşime müsait olmalıdır. Aşiret, dini cemaatler gibi kapalı grupların güçlü olması, buna karşılık sosyal gruplaşmaların ve sivil örgütlenmelerin zayıf olması, kamuoyunun serbestçe oluşmasını engeller.

Kamuoyunun yeterince güçlü olamamasının nedenleri şöyle sıralanabilir: 1. Kamuoyunu oluşturan gruplar içinde yer alan bireylerin siyasal olaylara ilişkin ilgi noksanlığı. 2. Sosyal ve siyasal gelişmelere ilişkin bilgilerin doğru, güncel ve tam olarak hazır olmaması ya da kolayca elde edilememesi. 3. İletişim ve haberleşme olanaklarının coğrafi, teknolojik ve ekonomik nedenlerden dolayı toplumun tüm kesimlerine aynı ölçüde ulaşamaması. 4. Kamuoyunu oluşturan bireylerin toplumsal olayları ve sorunları genellikle birinci elden değil de daha çok medya aracılığıyla öğreniyor olmas

Kamuoyunun görüşlerinin özgürce oluşabilmesi ve ifade edilebilmesi bakımından en uygun rejimler demokratik rejimlerdir.

Kamuoyu, iletişim ve ifade özgürlüğüne bağlı olduğundan, bu özgürlük en fazla nerede ise kamuoyunun etkinliği de orada daha büyüktür.

Kamuoyunu oluşturan bireyler toplumsal ve siyasal konularda fikir yürütürken ve tercihlerde bulunurken büyük ölçüde medyanın etkisi altındadırlar.

Sosyolojik model: Kamuoyu akışkan ve karmaşık bir yapıya sahiptir. Kamuoyu bir sorun etrafında ve zaman içinde oluşur. Bu görüşe göre, tartışma ile birlikte sorun değişik boyutlar kazandıkça, sorunla ilgilenen kamuoyunu oluşturan kişilerin sayısında da değişiklikler olur.

Seçim öncesi yayınlanan kamuoyu araştırması sonuçlarının okuyucu üzerine beş tür etkiye sahip olduğu ileri sürülmektedir: Gözde Taraf Etkisi (Bandwagon Etkisi) Yenilmişlik (Kamçılanma) Etkisi Bumerang Etkisi Toparlanma Etkisi Tedbirli Oy Kullanma Etkisi

Kamuyu oluşturacak grup üyelerinin birbirlerini tanımaları ve ilişkide bulunmaları da gerekmemektedir.

Kamuoyunda; bireysel amaç ve faydadan toplumsal amaç ve faydaya geçiş vardır.

Kamuoyunun bireysel düşüncelerin bir yığını olarak tanımlanması ve kamuoyu araştırmalarının ölçüm teknikleri üzerinde yoğunlaşması ifadeleri sosyolojik model değil yığın modeli ile ilgilidir.

Kitle iletişim araçlarının izleyiciler ya da medyayı izleyen kamuoyu üzerinde sırasıyla şu etkilere yol açtığı bilinmektedir: 1. Farkına varma 2. Bilgi edinme 3. Tutum belirleme 4. Davranış değiştirme

İzleyicilerin içinde bulundukları resmi olmayan ilişkilerin, kitle iletişim araçlarından gelen iletilerin etkisini (özellikle iki aşamalı akış kuramında sözü edilen kanaat önderlerinin de etkisiyle) farklılaştırabileceğini vurgulayan kitle iletişim kuramına sosyal ilişkiler kuramı denir.

Bumerang etkisi: Kamuoyu araştırmalarından kendi desteklediği partinin veya adayın büyük bir üstünlükle kazanacağını gören seçmen, seçimi kaybetmekte olan tarafın durumuna üzülüp onu destekleyebilir, mücadeleyi bırakabilir veya seçimde oy kullanma zahmetine girmek istemeyebilir.

Araştırma dernekleri medyanın yaptırdığı veya sonuçlarını yayımladığı kamuoyu araştırmalarıyla ilgili olarak sorumluluğun bir gereği olarak en azından şu bilgilere yer vermesini önermektedirler:Araştırma dernekleri medyanın yaptırdığı veya sonuçlarını yayımladığı kamuoyu araştırmalarıyla ilgili olarak sorumluluğun bir gereği olarak en azından şu bilgilere yer vermesini önermektedirler:• Anketi finansal olarak üstlenen kuruluşun ismi• Soruların tam listesi• Örneklem alınan kitlenin tanımı• Örneklem büyüklüğü• Örneklem hatasının belirtilmesi• Hangi sonuçların tüm örneklemden daha çok örneklemin bazı kesimlerine dayandığı• Araştırma yöntemi• İlgili olaylara ilişkin araştırmanın zamanlaması

Teknolojik ve toplumsal gelişmelere bağlı olarak bu ülkelerde radyo yayıncılığı 1920’li yıllarla birlikte, televizyon yayıncılığı ise ancak İkinci Dünya Savaşı sonrasında yaygınlık kazanmıştır.