MEDYA VE İLETİŞİM - Deneme Sınavı - 5

Peter Golding ve Graham Murdock 1973’de yazdıkları Kitle İletişiminin Ekonomi Politiği adlı çalışmada 1970’li yılların ilk yarısında medya sektöründeki gelişmelerle ilgili olarak şu ana eğilimleri belirlemişlerdir:
1. Birleşme
2. Yoğunlaşma
3. Çeşitlendirme
4. Uluslararasılaşma

Cees J. Hamelink 1994’de yazdığı Dünya İletişiminde Eğilimler adlı kitapta küresel ölçekte iletişim sektöründe dört ana eğilim bulunduğunu saptamıştır:
1. Dijitalleşme
2. Birleşme
3. Kuralların kaldırılması
4. Küreselleşme

Peter Golding ve Graham Murdock 1973’de
yazdıkları Kitle İletişiminin Ekonomi Politiği adlı
çalışmada 1970’li yılların ilk yarısında medya sektöründeki gelişmelerle ilgili olarak şu ana eğilimleri
belirlemişlerdir:
1. Birleşme
2. Yoğunlaşma
3. Çeşitlendirme
4. Uluslararasılaşma

Bir şirketin sadece televizyon kuruluşlarını kendi bünyesinde toplaması veya sadece gazete kuruluşlarını kendi bünyesinde toplaması yatay tekelleşmeye örnek olarak verilebilir.

Operasyonel kontrol düzeyi, gündelik üretime ilişkin rutin kontroldür. Örneğin, haber medyasında içeriğe ilişkin karar alma süreçlerinde söz sahibi olan editoryal kadronun her gün yinelenen standart işlemleri bu düzeyle ilgilidir.

Siyasal sistem, kendi iktidarına hizmet edecek mesajların kitle iletişim araçlarından duyurulmasını ve bu yolla halkın desteğini sağlayarak rejimin güçlenmesini hedefler. Siyasal iktidar, iletişimi yukarıdan yönetmekte, denetim altında tutmakta, yaptığı uygulamanın kamu yararının bir gereği olarak yapıldığını savunmaktadır. Bu modelde iletişim özgürlüğü “güdümlü” dür. Bunun nedeni, siyasal iktidarın kitle iletişim araçları ve içerikleri üzerinde sıkı bir denetim kurması ve bu araçları kendi resmi görüşlerinin yayılmasını sağlamak için kullanmasıdır.

Siyasal iletişimin üç temel unsurundan söz etmek mümkündür:
1. Siyasal aktörler/örgütler: Siyasal iletişim sürecini başlatan taraftır. Siyasal mesajın hedef kitle olarak belirlenen alıcıya gönderilmesini sağlar.
2. Alıcı hedef kitle: Siyasal iletişim sürecinde kaynağın gönderdiği iletilere hedef olan, gönderilen iletileri alması ve etkilenmesi beklenen alıcılardır. Bunlar okuyucu, izleyici, halk, vatandaş, kamuoyu gibi çeşitli şekillerde tanımlanabilir.

3. Medya/kitle iletişim araçları: Siyasal iletişim sürecinde iletilerin siyasal aktörlerden alıcı heder kitleye iletilmesini sağlayan kitle iletişim kanallarının tümüdür. Medya, günümüzde siyasal nitelikli iletilerin kitlelere ulaşmasının en etkili yolu olarak kabul edilmektedir.

Medya düzenlemesinin temel ilkeleri şöyle sıralanabilir;
1. Fırsat eşitliği
2. Hakkaniyet
3. Bireylerin medyayı eşit kullanma hakkının sağlanması
4. Hakkın kötüye kullanılmasının engellenmesi

Propaganda teknikleri genellikle siyasetçiler ve reklamcılar tarafından kullanılır ve yedi başlık altında ele alınabilir : Ad takma, gösterişli genelleme, aktarma, tanıklık, sade vatandaş (içimizden biri), kağıt derme ve herkes yapıyor.

Sade Vatandaş: Konuşmacının, dinleyicisinin halktan bir olması nedeniyle kendisinin ve düşüncelerinin iyi olduğuna ikna etmeye çalıştığı bir tekniktir. İzleyicilerin zihninde “işte içimizden biri” düşüncesi uyanır.

Kabaca Genel İfadelerle Anlatma Kuralı: Kitlelere verilmek istenen mesajların, seslenilen gruptaki en düşük anlama seviyesindeki kişilerin anlayacağı hale getirilmesidir. Propagandacı, detaylı anlatımlardan kaçınır, genel ifadelerle mesajlarını iletir.

Günümüzün çağdaş toplumları iletişim sektöründe yaşanan büyük gelişmeler sonucu bilgi toplumu veya enformasyon toplumu olarak adlandırılmaktadır.

Medya, demokratik siyasal sistemi yürüten üç temel güç olan yasama, yürütme ve yargıyı halk adına gözetleyerek dördüncü bir güç olarak işlev görür.

Deregülasyon uygulamalarının ortaya çıkmasının iki temel nedeni vardır:

Bireyler yakın çevrelerinde cereyan etmeyen toplumsal, siyasal, ekonomik vb. gelişmeleri medyanın yaptığı tanımlamalara göre, medyanın gösterdiği kadarıyla ve medyanın bakış açısıyla öğrenirler. Doğru yanıt D şıkkıdır.

Cees J. Hamelink 1994’de yazdığı Dünya İletişiminde Eğilimler adlı kitapta küresel ölçekte iletişim sektöründe dört ana eğilim bulunduğunu saptamıştır: 1. Dijitalleşme 2. Birleşme 3. Kuralların kaldırılması 4. Küreselleşme. Yoğunlaşma, Peter Golding ve Graham Murdock 1973’de yazdıkları Kitle İletişiminin Ekonomi Politiği adlı çalışmada 1970’li yılların ilk yarısında medya sektöründeki gelişmelerle ilgili ana eğilimler arasında yer alır. Doğru yanıt E şıkkıdır.

Yatay Tekelleşme: Değişik basın kuruluşlarının birleşme ya da satın alma yoluyla tek çatı altında bir araya gelmesi demektir. Örneğin, bir şirketin sadece televizyon kuruluşlarını kendi bünyesinde toplaması veya sadece gazete kuruluşlarını kendi bünyesinde toplaması yatay tekelleşmeye örnek olarak verilebilir. Diğer bir deyişle, bu tür tekelleşme yazı işleri kadrolarının tek bir çatı içinde birleşmesi sonucunu doğurmaktadır. Doğru yanıt C şıkkıdır.

Dikey Tekelleşme: Medya sektöründeki ayrı etkinlik dallarının tek bir yapı içinde bütünleşmesi demektir. Örneğin, üretimden dağıtıma kadar bütün aşamaların tek bir medya kuruluşunun denetiminde gerçekleşmesi, dikey tekelleşme tanımına girmektedir. Başka bir deyişle, bir medya kuruluşu hem kağıt üreten bir kağıt işletmesine hem de gazete ve dergilerin dağıtımını gerçekleştiren bir dağıtım işletmesine sahip olabilmektedir. Doğru yanıt B şıkkıdır.

Tahsisatla ilgili olan kontrol düzeyi ise bir bütün olarak medya şirketinin yapısı ve gelişimi; eylemlerinin ölçeği ve kapsamı; kaynakların kullanımı ve tahsisiyle ilgilidir. Bu düzeyde alının kararlar şunları kapsar: 1. Temel politikanın oluşturulması 2. Anahtar personelin işe alınması ve işten çıkarılması 3. Şirketin genişleme ve daralma momentlerinin seçimi 4. Şirketi, eğer gerekiyorsa elden çıkarmak ya da bütünüyle kapatmak.

Gündelik üretime ilişkin rutin kontrollerin yapılması, Operasyonel kontrol düzeyinde gerçekleşir. Doğru yanıt A şıkkıdır.