MEDYA VE İLETİŞİM - Deneme Sınavı - 4

Ekonomi politik yaklaşım medya kuruluşlarının ve medya ekonomilerinin politikaları eksenli çalışır. İktidar, zenginlik, mülkiyet ve denetim meseleleri ekonomi-politik çalışmaların temel odağıdır. Ekonomi politik yaklaşım doğrudan klasik Marksizm ile bağlantılıdır. Kültürel üretimin metalaşması da medyaya olan eleştirel ekonomi-politik yaklaşımın bir parçasıdır.

Medyada çalışan kadın sayısı erkeklerle kıyaslandığında çok azdır. Özellikle de kadın yönetici sayısı yok denecek kadar azdır. Seçenekler arasında, kadın medya yöneticilerin artması, kadınların doğru temsili için en doğru yoldur.

Medya tarafından yapılan bu durum tanımları, medyanın anlam üretmesiyle ilgilidir. Ve medya tarafından üretilen anlam ve anlamlandırmalar, Kültürel Çalışmalar Yaklaşımı tarafından sorunsallaştırılmış ve çalışılmıştır. Bu yaklaşımla, anlam ve anlamlandırma, ideoloji ve medyadaki ideolojik yeniden üretim kavramlarıyla ilişkili olarak ele alınır

1890-1930 yılları arası iletişim çalışmalarının ilk dönemi olup bu döneme "Güçlü Etkiler Dönemi" denilmektedir. Doğru cevap, A'dır.

Medya aracılığıyla insanların istenildiği gibi yönlendirilebileceği görüşünden hareketle “sihirli mermi” kuramı geliştirilmiştir. Doğru cevap, B'dir.

Medya etkileri konusunda "aktifleme, güçlendirme ve değiştirme" olmak üzere üç farklı etki tespiti Lazarsfeld öncülüğünde belirlenmiştir. Doğru cevap, E'dir.

Grup dinamiği ve liderlik vasfına sahip insanların etkileme kapasitesine işaret eden iletişim kuramı "İki aşamalı akış kuramı" olarak adlandırılmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Kullanımlar ve doyumlar kuramı "İnsanlar medya ile ne yapar?" sorusu üzerine geliştirilmiş bir kuramdır. Doğru cevap, D'dir.

Toplumda medyanın daha çok önem verdiği olaylar yani daha çok vakit ayrılan ve hakkında geniş tartışmalar yapılan konular veya meseleler insanlar tarafından da daha önemli olarak algılanma eğiliminde olduğuna göre, medyanın gündem belirleyici bir özelliği olduğu görülmektedir. Doğru cevap, A'dır.

Yetiştirme kuramı Amerika’da George Gerbner tarafından geliştirilmiştir. Doğru cevap, B'dir.

Arendt'e göre, “kitle insanının” temel özelliği yalnızlaşma ve toplumsal ilişkilerin eksikliği veya zayıflığıdır. Doğru cevap D'dir.

Hegemonya, toplumda egemen sınıfın, kendi değer ve kültürel olarak egemen kılmasıdır.

1960’larda başlayan ikinci dalga kadın hareketi, 1970’li yıllarda sosyal bilimlerde etkisini göstermeye başlamıştır. Doğru cevap, C'dir.

Yetiştirme (cultivation) kuramı Amerika’da George Gerbner tarafından 1970’li yıllarda geliştirmeye başlamış, düşünür tarafından 1980’li yıllarda daha da genişletilmiştir. Gerbner, medyanın etkilerinin kısa vadeli değil uzun vadede açığa çıktığını belirtir ve bu etkinin de doğrudan değil toplumdaki başka dinamiklerin de etkisi ile dolaylı şekilde oluştuğunu belirtir. Bu kurama göre televizyonun etkileri insanların davranışlarından çok tutumlarına etki etmektedir. Günümüz toplumlarında bireyler var olan bir medya ağı içinde doğmaktadır ve insanların toplumsallaşma yani içinde bulunduğu toplum ve kültürü tanıyıp, ona adapte olma sürecinde televizyon artık çok önemli bir etkendir. Yetiştirme kuramı medyanın toplumdaki rolünü sorgulayarak daha genel/makro bir analiz yapsa da özel olarak televizyondaki şiddetin etkilerini irdeler. 

Toplumun genel uzlaşıdan sapan bireyleri tehdit ettiği varsayımına dayanmaktadır önermesi Suskunlu sarmalı kuramında yer alır. 

Cevap E'dir.

 

Kullanımlar ve Doyumlar Kuramı’nda izleyiciler, medya içeriklerinin yönlendiriciliğinde pasif alıcılar değil; ihtiyaçları ve istekleri doğrultusunda medyayı bilinçli olarak kullanan tüketiciler olarak değerlendirilir. Yaş, cinsiyet, sosyo-ekonomik konum gibi pekçok değişken medyanın kültürel tüketiminde belirleyicidir. Cevap D'dir.

Suskunluk Sarmalı Kuramı, yalnızca üyelerinin birbirlerini tanıdıkları grupların değil, toplumun da genel uzlaşıdan sapan bireyleri tehdit ettiği varsayımına dayanmaktadır. Bu tehdit ise şantaj, gözdağı verme, korkutma gibi somut eyleme dayanmaz; bireyler belki de genetik olarak belirlenen bilinçaltı bir dışlanma korkusu taşımaktadırlar. Cevap C'dir.

Frankfurt okulu, 1923 yılında Frankfurt’ta kurulan Toplumsal Araştırmalar Enstitüsü’ndeki düşünürlerin kapitalizm, kitle iletişim araçları ve modern toplumlarda kültürel/sanatsal üretim konularındaki eleştirel görüşlerini anlatmada kullanılır. Cevap B'dir.

İnsan varlığı iletişim kurmak için gösterge üretir. En önemli ve gelişkin gösterge dizgesi dildir. Ayrıca sözsüz iletişimde kullanılan çeşitli jestler (el, kol, baş hareketleri), sağır-dilsiz alfabesi, trafik işaretleri, flamalar ve bayraklar, reklam afişleri, giyim-kuşam kodları, mimari düzenlemeleri, yazın, resim, müzik gibi çeşitli birimlerden oluşan ve ses, yazı, görüntü, hareket gibi gereçler vasıtasıyla oluşturulan dizgelerin tümü insan iletişiminin anlamlı bütünün birer parçasıdır. Dolayısıyla göstergebilim, sadece dilsel göstergeleri değil, temsilî olan ve anlamlı bir bütün oluşturan her şeyi inceler. Cevap A'dır.

Toplumda egemen sınıfın, kendi değer ve normlarını kültürel olarak egemen kılmasıdır. Hegemonya, zor veya baskı aracılığıyla değil ideoloji (yani bir dünya görüşü veya değerler silsilesine ikna) aracılığıyla gerçekleştirilir. Cevap E'dir.

Medyada insan, kurum, ülke veya bir değere dair kurulan anlamlara temsil denir. Buradaki anlam sadece metin ya da yazılı unsurları içermez görsel öğeler, ses, müzik, ışık veya renk kullanımı gibi anlamın üretiminde etkili olan tüm öğeler temsil olgusuyla ilgilidir. Cevap D'dir.