MEDYA SOSYOLOJİSİ

Kendiyle iletişim için kişinin kendi başına olması gerekmez. Doğru cevap C'dir.

Karar verme: “Gereksinim, kafasında bilgi toplama, bu bilgileri süreçten geçirme, karar verme, karar üzerinde düşünme ve bu sırada yeniden düşünme ve karar yenileme, değiştirme veya pekiştirme ve sonunda bir karara varma” bizim sürekli yaptığımızdır. Bu süreç saliselik olabileceği gibi, “uzun uzun düşünmede” olduğu gibi ciddi zaman alacak bir şekilde de olabilir. Doğru cevap D'dir.

Kişiler arası teknolojiyle aracılanmış iletişimde kişilerin yüz yüze olması gereği yoktur. Cep telefonuyla aracılanmış iletişimde, hem teknolojik araç (cep telefonu) hem doğal araç (ses) hem de yapay semboller (yazı ve resim) kullanılır. Doğru cevap C'dir.

Araştırmaların bulgularına göre, gerçi cep telefonu gibi teknolojiyle aracılanmış iletişim giderek yaygınlaşmaktadır fakat yüzyüze iletişim hâlâ en yaygın kişiler arası iletişim biçimi olarak devam etmektedir. Aslında, her tür araç kişinin kendi kendisiyle ve kişiler arası iletişimde, birbirinin tamamlayıcısı olarak veya uzantısı olarak rol oynamaktadır. Fakat günümüzde, sadece yüz yüze iletişim gerçek anlamıyla “birlikte olmayı” sağlayandır, çünkü zaman ve mekânda aynı anda birliktelik getirmektedir. Cep telefonu veya Chat, MSN ve Twitter gibi araçsal iletişimde, kişiler birbirini görseler bile “birliktelik” farklı mekânlarda olan “aracılanmış birlikteliktir”: Dokunamazsınız veya el sıkışamazsınız. Doğru cevap A'dır.

İkili konuşma (Diyalog): Diyalog; karşılıklı konuşma, ilişki kurma ve yürütme biçimidir. Örneğin iki yakın arkadaşın bir restoranda yaptıkları sohbetteki iletişim diyalogdur. Diyalogda konuşmayı, bir tarafın egemenliğini uygulamasına dönüştürecek seviyede güç dengesizliği yoktur. Doğru cevap E'dir.

Sözsüz iletişim, konuşulan sözü içermeyen ifade, enformasyon verme veya davranış olarak tanımlanabilir. Örnek olarak jestler, yüz ifadeleri, giyiniş, duruş ve ses tonu ile anlatım veya bunlardan anlam çıkarmadır. Dolayısıyla, sözsüz iletişim, bir ilişkinin söz kullanmadan başlatılması, kurulması ve yürütülmesidir.Bazılarına göre insanlar ilişkileri sırasında sözsüz olarak milyonlarca sinyaller gönderir. Önemli olan on binlerce sözsüz sinyalin varlığı değildir, bu sinyallerden geçerek ilişkinin ve iletişimin olmasıdır. Vücudun on binlerce sinyal/mesaj yayarak “vücut dili” iletişimini yaptığını söylemek veya iletişimin % 80’inin vücut dili olduğunu iddia etmek geçersiz bir iddiadır. Bir konuşmacının bu iddiayı “vücut diliyle” değil de “sözle” söylemesi, dediğinin geçersiz olduğunun somut kanıtıdır. Vücut diliyle “% 80” diyebilmenin koşulu, işaret dilini (dilsizlerin alfabesini) bilmektir; bilmiyorsa, vücuduyla % 80 diyemez. İletişiminin çoğu sözsüz olsaydı, o zaman söze ve dile gerek kalmazdı. Vücut dili kitaplarında yazılanların hemen hepsi geçersiz uydurudur. Doğru cevap E'dir.

Ortak kodları olanlar sözsüz iletişim olarak nitelenir: Örneğin, evet ve hayır, tasvip etme veya etmeme anlamlarına gelen baş sallama; belli bağlamda üzüntüyü veya sevinci ifade eden ağlama; tiksintiyi anlatan yüz buruşturma; sıkıntıyı veya uykuyu anlatan esneme, saygı duruşu için başını öne eğme böyledir. Bunlar kodu paylaşan herkes tarafından aynı anlama geldiği için bir dile sahiptir. Ortak kodlar “işaret dili” ile belirlenmiş olabilir; dolayısıyla, bu dili öğrenirsek, işaretlerle konuşabiliriz. Kodlar öğrenilir. Ortak kodları olmayanlar sözsüz iletişim olarak nitelenmezler çünkü onlara toplumda ortak kodlar atanmamıştır. Örneğin kollarını kavuşturma, elini cebine sokma ve konuşurken el hareketi yapma gibi faaliyetlerin toplumca atanmış somut ortak anlamları yoktur. Doğru cevap E'dir.

C seçeneği dışındaki diğer dört çeşit jestin çeşitlerindendir. Buna ek olarak bir de Uyarlayıcılar bulunur. Toplamında beş çeşide ayırmak mümkündür. Doğru cevap C'dir.

İletişimde sözü kullanırken ses tonumuz, sesimizin yüksekliği, konuşmamızın yavaşlığı veya hızlılığı, vurgulamalar, sözsel olmayan sesler ve telaffuz ilişkinin doğasının belirlenmesi ve yürütülmesinde katkıda bulunurlar. Ses ilgiyi veya ilgisizliği, mutluluğu veya mutsuzluğu, öfkeyi veya sevinci, içtenliği veya samimiyetsizliği, şaşkınlığı ve depresyonu anlatıyor olabilir. Sesli olan fakat sözsel olmayan (acı, sürpriz gibi durumlarda çıkartılan) sesler de günlük ilişkilerde kullanılır. Doğru cevap A'dır.

İnsanın ve iletişiminin varoluşunu belirleyen, insan vücudundaki iletişimsel eylemi oluşturan biyolojik doğal yapıdır.

Kişinin kendisi ile olan iletişimi yaşamının her anında sürekli olarak vardır. Kişi kendisi ile iletişiminde düşünür ve kurgular. Kendisiyle ve başkalarıyla konuşur, tartışır, küser, barışır. Hayaller kurar, düşünür, sevinir, üzülür, güler ve ağlar. Kararlar alır ve kararlar değiştirir. Kendi kendine şarkı söyler. Dua ve beddua eder. Sesli veya sessizce kitap ve gazete okur. Problemler çözer, planlar yapar ve yıkar.

Kendiyle İletişimin Temel Aşamaları:

Güçlü insan duygularıyla aklı arasındaki iletişimi istediğinde kesebilendir. Napoleon Bonaparte (1769-1821).

Kişiler arası sistem sosyal sistemin bütünleşik ilişkisel biçimidir. Bu sistem sosyal içinde insanın ikili ilişkilerini içerir. Dolayısıyla, kişiler arası yapı, toplum içinde bireyler arası ilişkilerle inşa edilir.

Kişiler arası iletişimin ilk çevresi evdir ve öncelikle anne, baba ve çocuklar arasındaki ilişkiyle başlar.

Araştırmaların bulgularına göre, gerçi cep telefonu gibi teknolojiyle aracılanmış iletişim giderek yaygınlaşmaktadır fakat yüzyüze iletişim hâlâ en yaygın kişiler arası iletişim biçimi olarak devam etmektedir.

Tekil konuşma (Monolog, Soliloguy): Kişiler arası iletişimin tarzı tekil konuşma, bir tarafın konuşması (monolog) biçiminde olabilir. Monolog en az üç şekilde olabilir.

(1) Kişi bir şeyi (örneğin şiiri veya şarkıyı) kendi başına yüksek sesle okuyor olabilir. Bunu sahnede herhangi bir diğer karaktere hitap etmeksizin yapıyor olabilir. Konuşmacının kendisine sunduğu bu tür konuşmaya “soliloguy (kendi kendisiyle konuşma)” denir. En klasik soliloguy Hamlet’in “olmak veya olmamak” diye başlayan kendi-kendine konuşmasıdır. Kişinin kendi kendisiyle iletişimi bir soliloguydur, kendi kendine konuşmadır.

(2) Kişi bir şeyi (şiiri, şarkıyı, bildiriyi, komutu, metni veya düşüncesini) bir veya birden fazla kişiye, dinleyiciye veya izleyiciye okuyor olabilir. Bir diğer kişiye veya gruba sunulan konuşmaya monolog denir. Monologda, monologu söyleyen kişi, iletişimin yerini, mekânını, içeriğini ve sunumunu belirler; söyleyenden söylenen tarafa doğru tek yönlü bir akış egemendir. Bu iki kavram da özellikle tiyatro türü iletişimde kullanılır ve dramatik monolog, güldürü monologu ve klasik monolog gibi oldukça ayrıntılı türlere sahiptir.

(3) Üçüncüsünde, söyleyen kişi iletişimin doğasını belirleyendir; söylenilen kişiler bu belirlenmiş doğaya uygun bir şekilde karşılık verirler. Örneğin, bir komutan ile asker arasındaki iletişim bu tür (konuşulana belirlenmiş çerçeveler (ritüeller, gelenekler, kurallar, davranış kalıpları) içinde konuşma izni verilen bir monologdur. Bir işyerinde hata yapan işçiyi “azarlamak” için çağıran müdür arasındaki iletişim tarzı “monologdur” çünkü; müdür azarlar, öbürü boynunu büküp durur

Berger ve Calabrese’ye (1975) göre ilk etkileşim yedi faaliyetten oluşur.

Burr’e (1976) göre, duygu yoğunluğu arttıkça insanlar davranışlarında daha az rasyonel/akılcı olurlar.

Vücuttaki iletişim, sinir sistemi ve endokrin/salgı sistemi ile gerçekleştirilir. Sinir sisteminde enformasyon (uyaran) kimyasal-ileticiler ile ve endokrin sisteminde ise hormon salgılarıyla (nöron denen sinir hücreleri içinde ve arasında) taşınır. Sinir sistemi vücuttaki içsel ve dışsal çevreyi sürekli kontrol eder; tüm diğer sistemler ve alt-sistemlerle sürekli iki-yönlü iletişimdedir: Merkezî sinir sistemi (beyin ve omurilik) duyusal data analizi yapar, sinir uyaranları üretir ve dağıtır (yani, data/enformasyon süreçten geçirir ve bilgi yayar). Yan/periferal sinir sistemi sinir uyaranlarını vücut içinde ilgili yerlere taşırlar. Bu yan sistemin parçaları olan (a) otonom (irade-dışı, iradeden bağımsız) sinir sistemi vücuttaki hayati organların düzenlenmesini ve koordinasyonunu sağlar; beyne sistemin durumu hakkında bilgi verir; (b) somatik (bedensel) sinir sistemi ise duyusal ve motor fonksiyonları ile ilgilidir ve deri ve iskelet kaslarının çalışmasının yürütülmesi ve düzenlenmesi işlevlerini görür.

Dikkat edilirse, sinir sistemi enformasyon toplayarak/alarak, süreçten geçirerek ve yayarak, tüm vücut organlarının çalışmasını, durumunu ve organlar arası ilişkileri kontrol eder ve düzenler. Örneğin, hızlı koşma sonucu oksijen azlığına neden olunca, nefes alma derinliği ve sıklığı artar; bu kalp faaliyetini artırır ve kana daha fazla oksijen sağlar. Bir arabanın fren sesini duyduğumuzda, sympathetic sinir sistemi hemen devreye girer ve sunduğu enformasyon sonucunda, aynı anda, kalp atışımız artar, bazı damarların çevresi açılır ve kalbe kan akışının fazlalaşması sağlanır; terlemeyi artırır; bu ve diğer değişimler, bizim, fren sesiyle algıladığımız o anki duygusal durumumuzla birlikte çalışarak, reaksiyon göstermemizi sağlar. Örneğin, yana sıçrarız; kendimizi kenara atarız; hızla dönüp bakarız. Parasympathetic sinir sistemi ise rahatlama, paniğe son vererek normale dönme gibi normal vücut durumuna dönmeyi; yediğimizi hazmetme ile ilgili mesajlarla hazmetme sürecindeki her aşamayı kontrol eder.