MEDYA SOSYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 16

Doğru Yanıt D ) Mısır’dır.

Doğru yanıt C) seçeneği olan Amsterdam’dır.

Doğru yanıt C) seçeneğidir.

Doğru Yanıt  B) seçeneğidir

Doğru Yanıt A)  New York’ tur.

Doğru yanıt D ) seçeneğidir.

(ç) İlgili kontrol kuruluşları RTÜK, gazeteci cemiyetleri, etik kurumları, ulusal ve uluslararası yasal yapılar ve sivil toplum örgütleri gibi kitle iletişiminin sosyal kontrolüyle ilgili resmi kuruluşlar.

Reyting sisteminde birbiriyle bağıntılı 5 güç yapısı ve ilişkisi vardır: 

1. Reklamla gelir sağlayan, yaşamı reklama bağlı olan basın, radyo ve televizyon şirketleri. 

2. Reklama ihtiyaç duyan diğer şirketler (örneğin yiyecek, içecek ve giyecek şirketleri). 

3. Birinci ve ikinci grup şirketler arasındaki reklam ve halkla ilişkileri ve reyting ölçümüyle reklam fiyatının belirlenmesini sağlayan şirketler. 

4. Bu üç grubun var oluşlarının ve kalıcı olmalarının ana koşulu olan izleyici, dinleyici ve okuyucu kitleleri. 

5. Bu ilişkinin yasal düzenlenmesini ve yasal kontrolünü yürüten devlet kurumları.

De Fleur’e göre (1970:5) kitle iletişim araçları,

(a) ahlaksızlığı, düzenbazlığı, günahkarlığı teşhir eden,

(b) ifade özgürlüğünün bekçisi olarak çalışan,

(c) milyonlara kültür getiren,

(ç) halka günlük zararsız eğlence sunan,

(d) dünya olayları hakkında bizi aydınlatan,

(e) sunduklarıyla yaşama düzeyimizi daha da geliştiren sadık hizmetkarımız ve kurtarıcımızdır.

Seferber etme ise McQuail'in sıraladığı kitle iletişim araçlarının toplumsal işlevlerindendir. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.

Fotoğrafın kitle iletişiminde kullanılması olasılığını çıkaran ilk örneği, Roger Fenton’un 1854’te Kırım Savaşı’yla ilgili fotoğrafları oldu. Doğru cevap A'dır.

İzleyiciler aslında en güçlü durumda olmalarına rağmen ilişkide ortaya çıkan maddi faydadan hiçbir pay

almayan taraftır. Şirketler maddi faydayı paylaşırken, Devlet gücüne bu faydada alınan vergi düşer. Doğru cevap B'dir.

Televizyonla ilgili teknolojik gelişme 1923’te Westinghouse fizikçisi Vladmir Zworykin’in “iconoscope” denen görüntü aletini (televizyon tüpünü) bulmasıyla başladı. Doğru cevap D'dir.

II.Kitapla bağlantılı olarak ilk kütüphane M.S. 540 yılında Atina'da kurulmuştur. Bu bilgi M.Ö. 540 yazılmadığı için yanlış olup; diğer bilgiler doğrudur. Doğru cevap D'dir.

Kitle üretiminin yapılabilmesi için, o toplumun veya dünyadaki bir toplumun, kitle iletişimini üretecek bilgi ve araç üretimi seviyesinde olması gerekir.

a. Kitle iletişiminin üretiminin yapılmasını sağlayan teknolojik araçlar ve bu araçların üretimi: Örneğin, bir televizyon stüdyosundaki tüm araçlar ve bu araçların üretimi; bir sinema filminin yapılmasında kullanılan tüm araçlar ve bu araçların üretimini yapan teknolojik araçlar (ve elbette bu teknolojik araçları da üreten araçlar ve onları üreten araçlar).

b. Teknolojik araçları üreten teknolojik bilgi ve bilgi üretimi (çoğu kez gizlidir): Örneğin, bir televizyon stüdyosu araçlarını üreten bilgi, bu bilginin üretimi ve aynı zamanda stüdyodaki araçları üretme.

c. Tüm üretimleri tasarlayan ve yapan kalifiye ve kalifiye olmayan insan emeği: Üretimin yapılması, otomasyon sisteminde olsa bile, üretim için insanın olmasına bağlıdır. İnsanın olmadığı bir otomasyon üretiminin, sosyal yaşam bağlamında hiçbir anlamı yoktur.

ç. Tüm bu üretimlerin örgütlenmesi ve koordinasyonu: Hangi seviyede olursa olsun, üretimin yapılabilmesi, ancak emeğin, bilginin, tüm diğer kaynakların örgütlenmesi, işbirliği içinde harekete geçirilmesi gerekir. Makinelere sahip olunabilir, emeğe ve hammaddelere sahip olunabilir, ama üretim ancak örgütlü faaliyetler ile gerçekleşebilir.

Tüketici, bir iletşim ürünü değil, iletişim ürününün ulaştığı ve ürünü kullanan kesimdir.

Kitle iletişiminin ürünleri birçok gruplara ve alt gruplara ayrılırlar. Gözle görünen ürünlere gazete, dergi, film, müzik ve tv programları gibi isimler verilir. Bu ürünler tüketim için üretilir ve üretileni tüketiciye ulaştıran dağıtım yapısıyla dağıtılır. Aynı zamanda, tüketiciler, kitle iletişiminde, “izleyici, dinleyici, okuyucu” gibi isimlerle üretilir. İzleyicinin üretimi tüketimden geçerek sağlanır. İzleyici tüketmeyle (izleyerek, okuyarak, dinleyerek) sadece kendini yeniden üretmez, aynı zamanda tüm diğer ilgili üretimleri de yeniden üretir.

Profesyonel ideolojiler, sadece profesyonellerin işlerini nasıl yaptıklarını ve kendilerini nasıl görüp değerlendirdiklerini içermez, aynı zamanda, profesyoneller ve işleri hakkında insanlarda olumlu imajlar oluşturmayı içerir. Örneğin yaygın görüşe göre medya profesyonellerinin nesnel olması ve olayları olduğu gibi aktarması gerekmektedir. Ayrıca, medya profesyonelleri, halk için haber ve eğlence değerinde olanları seçerler, çünkü medya kamu bilincinin, isteğinin, vicdanının temsilcisi, halka istediğini veren ve halk için diğer üç gücü denetleyen dördüncü güçtür. Son olarak, yaygın profesyonel pratikte ürün biçimlendirme kuralı şudur: Medya “alışılagelmişi, olağanı” sunmaz. 

Bu yaygın görüşlere karşıt görüşler de mevcuttur. Kitabın ilgili sayfasında bu görüşlere ulaşılabilir.

Medya profesyonellerinin çoğu “iyi, doğru ve dürüst” ideallerle gelirler. Dolayısıyla, bu kişilerin öyle bir profesyonel pratik kalıbına sokulması gerekir ki, “istenen amaca” uygun bir şekilde insanların düşünmesini, hissetmesini, inanca sahip olmasını ve davranmasını sağlama yönünde çalışsınlar. Bu bağlamdaki çabalar, profesyonellerin nasıl yetiştirileceğini de içeren biliş ve davranış yönetimindeki gelişmeyi sağlamak yönünde olmuştur. Bu, belli karakterde, bilişte ve davranış kalıbındaki profesyonel yaratma işinde, elbette en etkili “ikna ve biçimlendirme araçlarının başında” az ücretle çalıştırma, sendikasız çalıştırma, iş güvencesinden yoksun bırakma, kolayca işten atma, işsiz bırakma ve başka yerde iş bulmasını engelleme gelir. Buna, iletişim fakültelerindeki eğitimi “meslek okulu eğitimine dönüştürme çabasını ekleyebiliriz: Toplumu, toplum yapısını, tarihi, sosyal örgütlenmelerin işlevlerini bilen ve daha kötüsü sosyal sorumluluğa dayanarak düşünen insan tehlikeli insandır; onun için, çiviyi neden çaktığını, neden öyle çaktığını ve yaptığının öznel çıkarlar ötesindeki sonuçları üzerinde düşünmek, çiviyi çaktırana “sana düşünesin diye para vermiyorum, çak o çiviyi! Çakmazsan, çakacak çok kişi var!” dedirtir. En iyi profesyonel de “çiviyi çıkara uygun şekilde istendiği gibi çakmayı öğrenen ve çakandır;” Böylece egemen çivi çakma pratiği ve düşünsel yapısı sürdürülür.