MEDYA SOSYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 11

A) seçeneğindeki Yeni Weberci yaklaşımlar örgüt, meslek, üretim ve pazar kavramlarına yöneldiler ve kültürü üretenlerin bürokrasi olarak örgütlenmesi ve kültürü yaratmalarını görevselci açıdan incelediler. C)(Yeni) Neo-Marksizm, Marksizmi ve Marksist teoriyi tipik olarak eleştirel teori, psikanaliz veya varoluşçuluk ( Jean-Paul Sartre örneğinde oluğu gibi) gibi diğer entelektüel geleneklerden unsurları birleştirerek değiştiren veya genişleten 20. yüzyıl yaklaşımlarını kapsar. D) ve E) seçeneklerindeki akımların yenisi yoktur. Bu yüzden doğru yanıt  B) Yeni Durkheimcıdır. Yeni-Durkeimciler iletişimde kültürün alınışı (ritüeller, kültür) üzerinde durdular. Medya tecrübesi izleyicilere kolektif bütüne bağlılık duygusunu verdiği üzerine vurgu yaptılar.

B) seçeneğinde  Yeni-Durkeimciler iletişimde kültürün alınışı (ritüeller, kültür) üzerinde durdular. Medya tecrübesi izleyicilere kolektif bütüne bağlılık duygusunu verdiği üzerine vurgu yaptılar.  C)(Yeni) Neo-Marksizm, Marksizmi ve Marksist teoriyi tipik olarak eleştirel teori, psikanaliz veya varoluşçuluk ( Jean-Paul Sartre örneğinde oluğu gibi) gibi diğer entelektüel geleneklerden unsurları birleştirerek değiştiren veya genişleten 20. yüzyıl yaklaşımlarını kapsar.  D) ve  E) seçeneklerindeki akımların yenisi yoktur. Bu yüzden doğru yanıt  Yeni Weberci yaklaşımları örgüt, meslek, üretim ve pazar kavramlarına yöneldiler ve kültürü üretenlerin bürokrasi olarak örgütlenmesi ve kültürü yaratmalarını görevselci açıdan incelediler. Bu yüzden doğru Yanıt A) Yeni Weberci yaklaşımları.

Humanist geleneğin başlangıcını Dewey,Park, Cooley, Blumer ve Mead gibi önemli insanlar oluşturur. Dolayısıyla A) ve B) seçenekleri humanist akım ile ilgilidir. C) seçeneğinde Kierkegard ,1849’da  basının gerçeği çarpıtan yalanlarıyla ve “zehirleyici etkisiyle” Avrupa medeniyetinin sonunu getireceği düşüncesiyle, gazeteciler hakkında şöyle diyen isimdir: Eğer İsa bugün dönseydi, rezil edeceği şüphesiz yüksek papazlar değil, gazeteciler olurdu.” D) seçeneğindeki  John Milton gibi aydınlar sansür ve özgürlük üzerinde yazılar yazmışlardır.  Bu yüzden doğru Yanıt  E)  seçeneğidir  Georg Simmeldir .

A) Merton ve neo-fonksiyonalistlerin krize çözüm arayışı, çözüm olarak Marksist olmayan çatışma kuramının önem kazanması, Kuhn’ın egemen paradigmayı yıkan görüşlerinin yaygınlaşmaya başladığı zamanlar olmuştur. C)Neoliberalizm, öncelikle laissez-faire ekonomik liberalizmi ile ilişkili 19. yüzyıl fikirlerinin 20. yüzyıldaki yeniden doğuşuna atıfta bulunmaktadır. 1929 Büyük Bunalımının ardından Keynesyen İktisat Okulunun "Müdahaleci Devlet" anlayışı bütün dünyada önem kazanmaya başlamıştır. D)(Yeni) Neo-Marksizm, Marksizmi ve Marksist teoriyi tipik olarak eleştirel teori, psikanaliz veya varoluşçuluk ( Jean-Paul Sartre örneğinde oluğu gibi) gibi diğer entelektüel geleneklerden unsurları birleştirerek değiştiren veya genişleten 20. yüzyıl yaklaşımlarını kapsar. E) Bu yöntem  bir diğer aydınlar grubun da Paul Lazarsfeld ve arkadaşlarının önderliğinde geliştirilen niceliksel alan araştırması yapan sosyal bilimciler oluşturur. Lazarsfeld’in iletişime getirdiği “yönetimsel araştırma” yönelimi (= şirketler ve kurumların amaçlarını gerçekleştirmek için araştırma yapma yönelimi). Doğru Yanıt  B) seçeneğindeki liberal-çoğulcudur.

B) C) D) seçneklerindeki isimler Humanist geleneğin başlangıcını oluşturan isimlerdir; Dewey, Park, Cooley, Blumer ve Mead . Bunlar Carl Bücher ve Ferdinand Tönnies gibi radikal medya eleştirisi sunarlar ve aynı zamanda iletişim kurumlarının demokratik toplumun gelişmesinde olumlu görevlere sahip olduğunu belirtirler. E)  Georg Simmel ise çatışma teorisi görüşünü ortaya atan kişidir. Bir diğer aydınlar grubunu da Paul Lazarsfeld ve arkadaşlarının önderliğinde geliştirilen niceliksel alan araştırması yapan sosyal bilimciler oluşturur. Lazarsfeld’in iletişime getirdiği “yönetimsel araştırma” yönelimi (= şirketler ve kurumların amaçlarını gerçekleştirmek için araştırma yapma yönelimi) Doğru Yanıt A) dır.

A, C, D ve  E  seçeneklerindeki isimler Humanist Yaklaşımın savunucularıdır. Bu yüzden doğru Yanıt B) seçeneği olan Carl Hovland' tır.

İlk gazeteler 1795 yılından itibaren Fransızlar tarafından Fransızca olarak yayınlanmış, 19. yüzyıldan itibaren halka ulaşmada büyük umut bağlanan gazetecilik, devletin sıkı denetimi altında gelişememiştir. Bu yüzden doğru yanıt E) Fransızcadır.

Kitle iletişimini üretenler, iletişim örgütünde çalışan herkestir. Fakat ürünün karakterinin nasıl olacağını belirleyenler örgütte çalışan herkes değildir. Örgütün (a) genel politikalarına karar verenler örgütün aktif sahiplerinden oluşan en üst kadrodur; (b) örgütün genel politikalarına bağlı olarak oluşturulan günlük yürütme politikalarının ne ve nasıl olacağına karar verenler, örgütün en üst seviyesindeki yöneticilerdir. Bazen sahipler bu yöneticiler arasına da karışırlar; (c) örgüt politikalarına ve amaçlarına uygun bir şekilde kitle iletişimi ürünü biçimlendirerek gerçekleştirenler ise, günlük işin yürümesinde ve denetlenmesinde sürekli olarak yer alan yöneticiler, yardımcıları, orta ve alt seviyede yöneticiler ve her türlü çalışanlardır. Medya’da üretilen ürünün biçimlenmesini belirleyen profesyoneller (gazeteciler, editörler, program yapımcıları, film yapımcıları, yönetmenler, müzik yapımcıları, senaryo yazarları ve radyo programcıları gibi) kitle iletişimini üreten emeğin uzman kadrosunu oluştururlar.

Profesyonel ideolojiler, sadece profesyonellerin işlerini nasıl yaptıklarını ve kendilerini nasıl görüp değerlendirdiklerini içermez, aynı zamanda, profesyoneller ve işleri hakkında insanlarda olumlu imajlar oluşturmayı içerir

Medya ile temsilde gerçek ve yaşam yeniden kurgulanır. Bir film, film yapımcısının dünya görüşü açısından hayatın kurgulanmasıdır. Bir dizi de öyle. Bir haber programı o gün toplumda olanlar arasından seçilmiş olayların, haberciler tarafından yeniden inşasıdır. Dolayısıyla, medya demek, “kurgulayan ve öyküleyen temsil sistemi” demektir.

Kitle iletişimiyle ilgili olarak, medya faaliyetleri sonucunda (a) sosyal sorumluluk konularının çıkması, (b) devleti yöneten güç yapısının çıkarını gerçekleştirme yerine yanlış yapılanları açığa vurma ve eleştirinin ortaya çıkması, (c) farklı çıkar grupları arasındaki çatışma ve çekişmeler, (d) medya pratiğinin doğasının gerçek ve potansiyel sonuçları ile ilgili kaygılar ile “sosyal sorumluluk” için sosyal denetim düşüncesini ve faaliyetlerini de beraberinde getirdi.

… sosyal denetim, toplum adına devlet tarafından yapılan kontrol olmaktadır.

Filozof Schopenhauer gazeteciliğin sentezi yapılmamış gerçeğin küçük parçalarını sunduğunu belirtir ve gazeteciliği zaman saatinin kötü çalışan akrebi olarak niteler.

1940 ve 1950’lerde hızla artan ve özellikle propaganda ve ikna üzerinde deneysel araştırmalar yapıldı. Fakat ampirik alan araştırmalarının (= anket sorusuyla yapılan araştırmaların) yoğun destek görmesinin yanında, azalan bir seyir izledi.

Bir diğer aydınlar grubunu da Paul Lazarsfeld ve arkadaşlarının önderliğinde geliştirilen niceliksel alan araştırması yapan sosyal bilimciler oluşturur. Lazarsfeld’in iletişime getirdiği “yönetimsel araştırma” yönelimi (= şirketler ve kurumların amaçlarını gerçekleştirmek için araştırma yapma yönelimi) Amerika’da iletişime yaklaşımın ana karakterini çizdi ve günümüzde bu karakter küresel egemenlik kazandı

Yeni teknolojiler denildiğinde aslında, teknolojiden bahsedilmemektedir, teknolojinin ürünlerinden, yani teknolojik araçlardan bahsedilmektedir. Bilgisayar bir teknolojik araçtır. E-posta, sohbet, Facebook gibi sosyal ağ ve blog gibi şeyler teknolojik araç değildir; bunlar teknolojik araçların sağladığı ilişki ve iletişim kurma ve yürütmeyi anlatır. Doğru cevap B’dir.

Kişilerarası iletişim nicel olarak azaldı. 1970 ve 1980’lerdeki bir öğrencinin gerçek sosyal ilişkilerinin niceliği ve niteliği ile şimdiki gençlerinki arasında ciddi farklar oluştu. Gençler giderek ilişkilerini internetten geçerek kurdukları için, aracılanmamış iletişimde ve ilişkide zorluk çekme olasılıkları artar. Cep telefonunu kullanarak para kazanan olabilir, ama birkaç kişinin para kazanması cep telefonunun veya yeni teknolojilerin yoksulluğu azalttığını göstermez. Tam aksine, yeni teknolojiler insanların ekstra para harcamalarını beraberinde getirir. Yeni teknolojiler e-öğrenme olasılıklarını getirmiştir. Bu iddia ancak öğrenmek isteyenler için geçerlidir. E-öğrenme, örneğin, örgütlü yapılar tarafından örgütlendiğinde ve bu öğrenmeye insanların öğrenci olarak katıldığında olabilir. Elbette, bu öğrenmenin yaşamı daha iyileştiren işlevsel öğrenme olması gerekir. Ama internetteki öğrenmenin büyük çoğunluğu interneti, facebook’u, sohbet etmeyi, oyun oynamayı, müzik dinlemeyi, MP3 indirmeyi ve alışveriş yapmayı öğrenmeyi içermektedir. Blogların demokrasi aracı olduğu geçersiz bir iddiadır, çünkü demokrasi aracı olması ve katılmanın demokrasi getirebilmesi için, bu blogların ve katılanların devlet, hükümet, kurum ve şirket kararlarına ve uygulamalarına etki etmesi gerekir ki böyle bir şeyin de olasılığı sıfıra yakındır. Görüldüğü üzere tek doğru seçenek C’dir.

İnternetin gelişmesi mekaniksel hesap makinesinden başlayarak kablo ve uydu ağlarının kurulmasına kadar gelen uzun bir tarihi geçmişe sahiptir. İnternet 1969’da Amerikan Savunma Bakanlığı’nda savaş iletişiminde gelişmeyi sağlama amacıyla Advanced Research Projects Agency Network (ARPANET) adıyla başladı. Sonradan Savunma adı eklenerek DARPANET oldu. Bu askerî girişim savaşta haberleşme zincirinin bir halkasının yok edilmesi durumunda haberleşmenin devamını sağlayacak şebekeleri kurmaktı. Eğer bugünkü internetin teknolojik yapısına bakarsak, bunun en somut yansımasını görürüz: Bir şebekenin bozulmasının sisteme etkisi ya hiçtir ya da hiçe yakındır çünkü sistemin yapısı bu şekilde biçimlendirilmiştir: O şebeke çöker, ama diğer şebekeler çalışmaya devam eder. Doğru cevap A’dır.