MEDYA SOSYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 9

Üretim ve üretim tarzıyla ilgili konular farklılıklar gösterir. Bu anlamda; kültürel rutinler ve ritüeller,  kişisel karakterler ve duygular, pozisyon ve statüler, normal olarak nitelen tarzlar üretim ve üretim tarzı ile ilgilidir. Oysa ilişki geliştirme, yakınlaşma ve belirsizlikleri azaltma doğrudan üretim ve üretim tarzları ile değildir.

Sözle ilişki düzenlemesi kapsamında; ilişki kurulabilir, geliştirilebilir, şekillendirebilir ve içerik değiştirilebilir. Ancak özün yerini alma durumu söz konusu değildir.

Sosyal ilişkide sözüz iletişim; sözlü iletişimin egemen olması, ortak kod gerektirmesi, sözüz iletişimin türleri ve işlevleri ile ilgilidir. Oysa bilgi/enformasyonu süreçten geçirme ise iletişimin temel aşamalarından biridir.

Sözsüz iletişim türleri arasında; mekan ve mekanda mesafe tutma, dokunma, jestler ve fiziksel görünüm yer alır. Ancak sözsüz iletişim türeleri arasında sözün yeri alma söz konusu değildir.

Sözsüz iletişim işlevleri arasında kimlik tanımlama, duygusal işlev, sözün yerini alma ve özün yerini alma sayılabilir. Fiziksel görünüm sözsüz iletişimin işlevlerinden değildir.

Kendiyle iletişim için kişinin kendi başına olması gerekmez. Doğru cevap C'dir.

Karar verme: “Gereksinim, kafasında bilgi toplama, bu bilgileri süreçten geçirme, karar verme, karar üzerinde düşünme ve bu sırada yeniden düşünme ve karar yenileme, değiştirme veya pekiştirme ve sonunda bir karara varma” bizim sürekli yaptığımızdır. Bu süreç saliselik olabileceği gibi, “uzun uzun düşünmede” olduğu gibi ciddi zaman alacak bir şekilde de olabilir. Doğru cevap D'dir.

Kişiler arası teknolojiyle aracılanmış iletişimde kişilerin yüz yüze olması gereği yoktur. Cep telefonuyla aracılanmış iletişimde, hem teknolojik araç (cep telefonu) hem doğal araç (ses) hem de yapay semboller (yazı ve resim) kullanılır. Doğru cevap C'dir.

Araştırmaların bulgularına göre, gerçi cep telefonu gibi teknolojiyle aracılanmış iletişim giderek yaygınlaşmaktadır fakat yüzyüze iletişim hâlâ en yaygın kişiler arası iletişim biçimi olarak devam etmektedir. Aslında, her tür araç kişinin kendi kendisiyle ve kişiler arası iletişimde, birbirinin tamamlayıcısı olarak veya uzantısı olarak rol oynamaktadır. Fakat günümüzde, sadece yüz yüze iletişim gerçek anlamıyla “birlikte olmayı” sağlayandır, çünkü zaman ve mekânda aynı anda birliktelik getirmektedir. Cep telefonu veya Chat, MSN ve Twitter gibi araçsal iletişimde, kişiler birbirini görseler bile “birliktelik” farklı mekânlarda olan “aracılanmış birlikteliktir”: Dokunamazsınız veya el sıkışamazsınız. Doğru cevap A'dır.

Kişi bir şeyi (şiiri, şarkıyı, bildiriyi, komutu, metni veya düşüncesini) bir veya birden fazla kişiye, dinleyiciye veya izleyiciye okuyor olabilir. Bir diğer kişiye veya gruba sunulan konuşmaya monolog denir. Monologda, monologu söyleyen kişi, iletişimin yerini, mekânını, içeriğini ve sunumunu belirler; söyleyenden söylenen tarafa doğru tek yönlü bir akış egemendir. Bu iki kavram da özellikle tiyatro türü iletişimde kullanılır ve dramatik monolog, güldürü monologu ve klasik monolog gibi oldukça ayrıntılı türlere sahiptir. Doğru cevap D'dir.

İkili konuşma (Diyalog): Diyalog; karşılıklı konuşma, ilişki kurma ve yürütme biçimidir. Örneğin iki yakın arkadaşın bir restoranda yaptıkları sohbetteki iletişim diyalogdur. Diyalogda konuşmayı, bir tarafın egemenliğini uygulamasına dönüştürecek seviyede güç dengesizliği yoktur. Doğru cevap E'dir.

Ortak kodları olanlar sözsüz iletişim olarak nitelenir: Örneğin, evet ve hayır, tasvip etme veya etmeme anlamlarına gelen baş sallama; belli bağlamda üzüntüyü veya sevinci ifade eden ağlama; tiksintiyi anlatan yüz buruşturma; sıkıntıyı veya uykuyu anlatan esneme, saygı duruşu için başını öne eğme böyledir. Bunlar kodu paylaşan herkes tarafından aynı anlama geldiği için bir dile sahiptir. Ortak kodlar “işaret dili” ile belirlenmiş olabilir; dolayısıyla, bu dili öğrenirsek, işaretlerle konuşabiliriz. Kodlar öğrenilir. Ortak kodları olmayanlar sözsüz iletişim olarak nitelenmezler çünkü onlara toplumda ortak kodlar atanmamıştır. Örneğin kollarını kavuşturma, elini cebine sokma ve konuşurken el hareketi yapma gibi faaliyetlerin toplumca atanmış somut ortak anlamları yoktur. Doğru cevap E'dir.

C seçeneği dışındaki diğer dört çeşit jestin çeşitlerindendir. Buna ek olarak bir de Uyarlayıcılar bulunur. Toplamında beş çeşide ayırmak mümkündür. Doğru cevap C'dir.

İletişimde sözü kullanırken ses tonumuz, sesimizin yüksekliği, konuşmamızın yavaşlığı veya hızlılığı, vurgulamalar, sözsel olmayan sesler ve telaffuz ilişkinin doğasının belirlenmesi ve yürütülmesinde katkıda bulunurlar. Ses ilgiyi veya ilgisizliği, mutluluğu veya mutsuzluğu, öfkeyi veya sevinci, içtenliği veya samimiyetsizliği, şaşkınlığı ve depresyonu anlatıyor olabilir. Sesli olan fakat sözsel olmayan (acı, sürpriz gibi durumlarda çıkartılan) sesler de günlük ilişkilerde kullanılır. Doğru cevap A'dır.

İnsanın ve iletişiminin varoluşunu belirleyen, insan vücudundaki iletişimsel eylemi oluşturan biyolojik doğal yapıdır.

Kişinin kendisi ile olan iletişimi yaşamının her anında sürekli olarak vardır. Kişi kendisi ile iletişiminde düşünür ve kurgular. Kendisiyle ve başkalarıyla konuşur, tartışır, küser, barışır. Hayaller kurar, düşünür, sevinir, üzülür, güler ve ağlar. Kararlar alır ve kararlar değiştirir. Kendi kendine şarkı söyler. Dua ve beddua eder. Sesli veya sessizce kitap ve gazete okur. Problemler çözer, planlar yapar ve yıkar.

Kendiyle İletişimin Temel Aşamaları:

Güçlü insan duygularıyla aklı arasındaki iletişimi istediğinde kesebilendir. Napoleon Bonaparte (1769-1821).

Kişiler arası sistem sosyal sistemin bütünleşik ilişkisel biçimidir. Bu sistem sosyal içinde insanın ikili ilişkilerini içerir. Dolayısıyla, kişiler arası yapı, toplum içinde bireyler arası ilişkilerle inşa edilir.

Kişiler arası iletişimin ilk çevresi evdir ve öncelikle anne, baba ve çocuklar arasındaki ilişkiyle başlar.