MEDYA SİYASET KÜLTÜR

Son üç yüzyıldır geçerli olan sanayi uygarlığı ve sanayi toplumundan sonra 21. yüzyılda yeni bir uygarlık ve toplumsal yapı dönemine girildiğine ilişkin düşünce dünya geneline yayılmıştır. Bu yeni dönem çeşitli isimlerle anılmaktadır; endüstri sonrası toplum, postmodern toplum, bilgi toplumu ve enformasyon toplumu bu isimlerden bazılarıdır. Modern toplum bunlardan birisi değildir. Doğru cevap E'dir.

Bilişim sözcüğü Türk Dil Kurumu tarafından “İnsanoğlunun teknik, ekonomik ve toplumsal alanlardaki iletişiminde kullandığı ve bilimin dayanağı olan bilginin özellikle elektronik makineler aracılığıyla düzenli ve akla uygun bir biçimde işlenmesi bilimi” olarak tanımlanmıştır. Sözcüğün eş anlamlısı, enformatiktir. Doğru cevap B'dir.

İnternetin temelinde paket anahtarlama teknolojisi vardır. Bu sistem, mesajın küçük paketler halinde gönderilmesidir. Amerikalı Bilgisayar mühendisi Joseph Carl Robnett Licklider paket anahtarlama sisteminin fikir babası olarak kabul edilir. 1966 yılında ARPA yöneticilerinden Robert Taylor’ın girişimiyle diğer üniversiteler arasında kurulan küçük ağları ARPA çatısı altına toplama fikri gelişmeye başladı. Bu daha geniş, katılımcı sayısı daha yüksek bir Bilgisayar Ağı demekti. 1969 yılında kurulan ARPANET üzerinden ilk mesaj 29 Ekim 1969’da California Üniversitesi Los Angeles’dan (UCLA) gönderildi.

Geleneksel kitle iletişim sisteminde iletişim doğrusaldır. Doğrusallığın engelleyici yanı ise iletişimi neredeyse tek yönlü kullanmasıdır. Hiper metinsellik iletişimi doğrusal olmaktan çıkarıp çok katmanlı ve çok yönlü bir yapıya sokmakta internet kullanıcısını geleneksel medyanın izler kitlesine oranla çok daha fazla etken bir rolle donatmaktadır. Doğru cevap D'dir.

İnternetin beş özelliği bulunmaktadır:

• Çoklu Ortam

• Hiper metinsellik

• Paket Anahtarlama

• Eş Zamanlılık

• Etkileşimlilik

Tek yönlü iletişim bu ayırt edici özelliklerden birisi değildir. Zira geleneksel medya da tek yönlü iletişimi kullanmaktadır. İnternet geleneksel olanın aksine kullanıcılara iki yönlü ve etkileşimli iletişim kurma imkanı vermektedir. Doğru cevap A'dır.

Genel olarak bakıldığında internete yönelik iki temel yaklaşım bulunmaktadır. Bunlardan ilki teknolojik deterministler, ikincisi teknolojik determinizm karşıtlarıdır. Teknolojik deterministler genellikle interneti olumlu yönüyle ele alırken, karşıtları internetin var olan iktidar/güç ilişkilerini ve yöneten/yönetilen ilişkilerini devam ettirdiğini öne sürmektedir. Birinci -teknolojik determinist- görüşü savunanlar ise , sınırsız enformasyona erişim olanağı ve serbest giriş ortamı sağlaması açısından internetin, varolan iktidar/güç ilişkilerinin karakteristiklerini değiştirdiği; insanlık tarihinde ilk kez sınıf, ırk ve din sınırlaması olmadan, belli bir ortama herkesin eşit şartlarda girmesini sağlayarak, yönetenler ile yönetilenler arasındaki güç dengelerini sarstığı iddia edilmektedir. Doğru cevap D'dir.

İlk arama motoru 1990 yılında bir üniversite öğrencisi olan Alan Emtage tarafından Archie adıyla kurulmuştur. İngilizce “archive” sözcüğünden türetilen Archie insanların aradıkları dosyaları bulmasını sağlamak için tasarlanmış ilk örnekti.

Sosyal Ağ siteleri, bireyin günlük yaşamında sahip olduğu sosyal ağları internete taşırken ağlar üzerindeki iletişimi artırarak etkileşim düzeyi yüksek, zamandan ve mekandan bağımsız yeni sosyal ağların oluşumuna izin veren bir platformdur. Sosyal ağ sitelerine kayıt olarak katılan her kullanıcı bir görüntü sayfasına sahip olur. Profiller kişilerin kendileri hakkında bilgileri görüntüleyebildiği sayfalardır. Doğru cevap B'dir.

Ağ günlükleri de kendi içinde gruplara ayrılmaktadır. Bunlar;

• Kişisel ağ günlükleri

• Temalı ağ günlükleri

• Topluluk ağ günlükleri

• Kurumsal ağ günlükleri

Temalı ağ günlükleri sadece belirli bir alanda yazılan gönderilerin yer aldığı, belirli bir konuda uzman kişilerin yazdığı ve düzenlediği günlüklerdir. Doğru cevap A'dır.

Ağ günlükleri kendi içinde gruplara ayrılmıştır. Bunlar;

• Kişisel ağ günlükleri

• Temalı ağ günlükleri

• Topluluk ağ günlükleri

• Kurumsal ağ günlükleri

Uzmanlık ağ günlükleri bu türlerden birisi değildir. Doğru cevap C'dir.

Son üç yüzyıldır geçerli olan sanayi uygarlığı ve sanayi toplumundan sonra 21. yüzyılda yeni bir uygarlık ve toplumsal yapı dönemine girildiğine ilişkin düşünce dünya geneline yayılmıştır. Bu yeni dönem çeşitli isimlerle anılmaktadır; endüstri sonrası toplum, postmodern toplum, bilgi toplumu ve enformasyon toplumu bu isimlerden bazılarıdır. Buna göre doğru yanıt B seçeneğidir.

Bilişim sözcüğü Türk Dil Kurumu tarafından “İnsanoğlunun teknik, ekonomik ve toplumsal alanlardaki iletişiminde kullandığı ve bilimin dayanağı olan bilginin özellikle elektronik makineler aracılığıyla düzenli ve akla uygun bir biçimde işlenmesi bilimi” olarak tanımlanmıştır. Sözcüğün eş anlamlısı, enformatiktir. Buna göre doğru yanıt A seçeneğinde verilmiştir.

Bireyin günümüz teknolojilerini kullanarak enformasyon elde etme, bilgiden yeni bilgi üretebilme, iletişim kurma biçimi artık, eskiye oranla çok farklıdır. Bu farklılık günümüz iletişim teknolojisinin ve kullanım biçiminin yeni, kendinden öncekinin ise geleneksel olarak nitelendirilmesi sonucunu ortaya çıkarmıştır. Buradaki yeniliğin temelinde bilgisayar teknolojisi ve internet alt yapısı ile yaygınlaşan sayısallaşma ve etkileşim bulunmaktadır. Cambridge Dictionary’de “Yeni medya”, internet ve bilgisayar teknolojisi kullanarak bilgi ve eğlence içeren ürün ve hizmet sunmak biçiminde tanımlanmaktadır. Sosyal ağ siteleri, bloglar, internet haberciliği uygulamaları, e-alışveriş hizmetleri, e-bankacılık “yeni medya” tanımı içinde yer alan örneklerdir. Peki yeni medya neden geleneksel medyadan farklıdır?
Yeni medya kavramı etkileşimli dijital medyayı anlatır. Etkileşim iki yönlü, sürekli açık, geri bildirimi yüksek dijital temelli bir iletişim sürecini anlatır. Yeni medyayı kullanabilmek için internete ve internete erişim sağlayacak teknolojiye gereksinim vardır. Buna göre doğru yanıt A seçeneğinde verilmiştir.

Yeni medya ile eski medya arasındaki en önemli fark, eski medyanın büyük bir çoğunluğunun kitle medyası olmasıdır. Buna göre doğru yanıt B seçeneğinde verilmiştir.

Unutulmamalıdır ki internet,
• Bir bilgisayar değildir ama milyonlarca bilgisayar internete bağlıdır.
• Bir ağ değildir ama binlerce ağ internete bağlıdır ve bu ağların bir araya gelmesi ile oluşur.
• Bir sistem değildir ama sistematik olarak işlemektedir.
• Bir kuruluş değildir ama sayısız kuruluşa internetten erişilebilmektedir. Buna göre D seçeneğinde verilen ifade internetin özelliklerine uymamaktadır.

Bilgisayar ağı birbiriyle bağlı düğümler dizisidir. Bu ağ üzerindeki her düğüm, yeni medya teknolojisine sahip bir araçtır ve genellikle bir insan tarafından kontrol edilmektedir. Her düğümün arkasında bir insan bulunması zorunluluğu yoktur. Bilgisayar ağları, gündelik hayattaki sosyal ağlarımızdan farklı olarak iletişimi bilgisayarlar aracılığıyla kurar. Buna göre C seçeneğinde verilen ifade yanlıştır.

İnternetin doğuşu soğuk savaş dönemine rastlar. Ancak bu bir rastlantı değildir. İnternet soğuk savaşın yarattığı bir gereksinim sonucunda doğmuştur. Temelinde askeri gereksinimler yatan internetin ortaya çıkışındaki en önemli etken 4 Ekim 1957’de Sovyetler Birliği’nin ilk uydusu olan Sputnik’i başarı ile uzaya göndermesi olmuştur. Karşılıklı uydu gönderme yarışları sonucunda Amerika Birleşik Devletleri Savunma bakanlığı İleri Araştırma Projeleri Ajansı (Defence Advanced Research Projects Agency- DARPA) adı altında uyduları ve bağlı teknolojileri geliştirmek ve eşgüdüm altında çalışmasını sağlayacak bir birim kurdu. Bu bilgilere göre doğru yanıt E seçeneğinde verilmiştir.

DARPA’nın çalışmaları sonucunda güçlü bir iletişim ağına gereksinim duyulduğu ortaya çıktı. Kurulan yeni ve güçlü iletişim altyapısının adı ARPANET’tir. ARPANET internetin başlangıcı, temelidir. ARPANET askeri amaçlarla kullanılan bir yerel ağdır. Buna göre doğru yanıt B seçeneğidir.

İnternetin temelinde paket anahtarlama teknolojisi vardır. Bu sistem, mesajın küçük paketler halinde gönderilmesidir. Amerikalı Bilgisayar mühendisi Joseph Carl Robnett Licklider paket anahtarlama sisteminin fikir babası olarak kabul edilir. Buna göre doğru yanıt A seçeneğinde verilmiştir.

İnternetin beş özelliği bulunmaktadır:
• Çoklu Ortam
• Hiper metinsellik
• Paket Anahtarlama
• Eş Zamanlılık
• Etkileşimlilik

Buna göre D seçeneği yanlış verilmiştir.