Yeni Medya ile İlişkiler

Fatih Sultan Mehmet’in çağ açan çağ kapayan bir padişah olduğu söylenir.
İstanbul’un fethinin Yeniçağın başlangıcı olduğu kabul edilir.

Kitap, gazete, televizyon, radyo gibi iletişim araçları, geleneksel kitle iletişim araçlarının başlıcalarıdır.

Yeni medyada iki, hatta çok yönlü bir akış söz konusudur. Yeni medyanın teknolojisi bu imkânı kullanıcılarına sağlayabilmektedir.

Medyada içerik genellikle bir kurum dâhilinde profesyonellerce üretilir ve teknik imkânlar ile izleyici, okuyucu veya dinleyicilere ulaştırılır. Yeni medyada da böyle kurumlar vardır, lakin kullanıcılar da kendi içeriklerini üretip yayınlayabilirler.
Yeni medyada bu anlamda pasif bir alıcının yerine, kendi içeriğini de üretebilen ve diğer insanlarla paylaşma olanağına sahip katılımcılar olduğunu görebiliriz.

İster sadece bilgisayarda üretilmiş olsun, ister analog olarak üretilmiş ve yeni medyaya
aktarılmış olsun bir gerçekliğin temsili yeni medyada sayısal fonksiyonla ifade edilebilir.

Örnekleme tüm ve sürekli gerçekliğin içinden belirli bir frekansta yani sıklıkta örneklem almak demektir. Bu sıklık farklılaşabilir. Buna çözünürlük diyebiliriz.

Bu prensibe birimsellik de diyebiliriz. Bir yeni medya ürünü modülerdir. Bunu şu biçimde açıklayabiliriz. Bir görüntü, müzik ya da yazı olsun, yeni medyada bu ürünü oluşturan
farklı parçalar kendi farklılıklarını yitirmeden daha büyük bir yapı içinde birleştirilip temsil edilirler.

Alt düzey otomasyonda bilinçli biçimde insan dahli süreçten çıkarılabilir. Mesela, fotoğraf
çekerken netliğini kendi ayarlayan kameralar, fotoğraf üzerinde ışık, kontrast, renk vb.
unsurlara uygun algoritmaları otomatik olarak uygulayarak “ideal” fotoğrafı bize sunan
programlar ya da kişinin isteğine göre var olan bir dijital fotoğraf nesnesini daha önce
belirlenen bir “üsluba” göre maniple edecek ve bunu otomatik olarak yapabilecek filtre
uygulamaları neredeyse akıllı telefonların tümünde bulunabilmektedir.

Yeni medya nesnesinde farklı parçalar değişkendir.  Bir medya nesnesi ses, görüntü yazı veya form gibi birçok farklı parçanın birleşiminden oluşabilir, fakat geleneksel medyada bu birleşim hali yani form sabittir. İzleyiciye etkileşim imkânı tanımaz. Fakat değişkenlik özelliği sayesinde yeni medya
nesnesi, izleyicinin bu nesne ile etkileşmesine olanak tanır.

Bir dijital fotoğrafa baktığımızda burada bir görüntü ve bir bakış açısı ve bir anlam görürüz; buna kültürel düzey diyebiliriz. Fakat bir de kod düzeyi vardır. Bu düzeyde sayısal olarak kodlanmış bilgiler diğer bilgisayarlar ile paylaşılır ve işlenir. Örneğin bir dijital fotoğrafı bir ortamda kod olarak açarsak baştaki satırlarda, fotoğrafı oluşturan algoritma hangi piksellerin nasıl değerler alacağı, dosyanın boyutu, formatı, nerede kayıt edildiği, ne zaman kayıt edildiği vb. bilgilerle karşılaşırız. İşte bu kod düzeyidir.

Düşünsel olarak birçok öncülleri olsa da ilk bilgisayar Charles Babbage tarafından yapılan mekanik
bir hesaplama aracıdır. Babbage ile birlikte ilk programı yazan ve ünlü şair Lord Byron’un kızı olan Ada Lovelace de bu ilk bilgisayarın ortaya çıkışında katkısı olan diğer kişidir.

İnternet, Amerika Birleşik Devletleri’nde özellikle Soğuk Savaş dönemi içerisinde, bir nükleer saldırıda dahi ayakta kalabilecek bir iletişim teknolojisi arayışının sonucunda ortaya çıkmış bir teknolojidir. Askeri nitelikli bu girişim daha sonra üniversitelerde çalışılmış ve önce üniversiteler birbirleri ile bir ağ oluşturacak şekilde bağlanmıştır. Daha sonra ticari alana doğru yayılan bu teknoloji ile birbirine bağlı farklı ağlar yeni ve büyük bir ağ oluşturacak şekilde birleşmiş, yavaş yavaş tüm dünyaya yayılmıştır.

Tarihsel olarak interneti “anlamak” adına Castells’in önerdiği dört düzeyli yapı;  tekno meritokratik kültür, hacker kültürü, sanal cemaat kültürü ve girişimci kültürüdür. Tarihsel olarak dizilmişlerdir, fakat birbirleri ile hep etkileşim halinde ve varoluşsal olarak birbirlerine muhtaçtırlar. 

Tekno meritokratik kültür teknoloji elitlerinin kültürüdür denilebilir. Teknoloji aşığı ve bilgi sahibi bu insanlar için teknoloji dünyayı daha iyi bir yer haline getirebilecek temel unsurdur. Bu konuda oldukça iyimser ve çalışkandırlar.

Postman’ın belirttiği gibi her yeni teknoloji bir göle salınan timsah gibidir. Artık durum eski göl artı timsah olarak değerlendirilemez. Artık o göl yeni bir göldür. Artık yeni bir ekoloji söz konusudur. Hayatın tüm alanlarına sızan yeni teknoloji bu alanları yeniden düzenlemektedir. İnsanlar, bundan 30 yıl öncesine göre farklı üretmekte, tüketmekte, yaşamaktadır.

Önceleri devletin tekelinde olan bir kanaldan yayın yapan televizyonun özel kanalların artışı ile nasıl çeşitlendiği tüm okuyucuların malumudur. Bu çoğalma ve çeşitlenme elbette izleyicilerin bir kanalı izleme mecburiyetlerini kaldırırken, yavaş yavaş kontrolü medyanın elinden izleyicinin eline vermeye yol açmıştır. Artık kişiler istedikleri kanalı ve içeriği seyretmekte özgürdür. Günümüzde medyanın, izleyici üzerindeki kontrolünün gittikçe azaldığı bir süreci gözlemliyoruz.

Yeni medya ile medya nesnelerini üretme araçları oldukça ucuzlamış ve kullanıcı dostu
arayüzler sayesinde hemen herkesin bir üretim yapmasına olanak verecek bir yaygınlık
ve sayıya ulaşmıştır. Yeni kanaat önderleri veya etkileyiciler ortaya çıkmıştır ve bunlar
kurumsal bir kimliği olmayan kişilerdir. Örneğin, bloggerlar, youtuberlar ya da herhangi
bir twitter aboneliği olan herhangi biri, bir medya ilişkileri uzmanı için ilişkiye geçilmesi
gereken kişi olarak ortaya çıkabilir.

• Başlık
• Giriş paragrafı ve anahtar kelimeler
• Destekleyici olgular
• Alıntılar
• Multimedya (audio, video ve görseller)
• RSS şirket ya da ürün haberleri için
• Sosyal ağlarda paylaşabilmeleri için link
• Blogger platformları için link
• Tumblr, Twitter vb. Paylaşımları
• Bookmarklar
• İlgili linkler
• Reddit vb. Ilgili topluluklara ve haber sitelerine linkler
• Konu ile ilgili bilgi ve detaylar ile
• Facebook, LinkedIn, Twitter iletileri

Kurumsal sitelerde genellikle bulunan bu Sosyal Medya Haber Odaları, normal çevrimiçi haber odalarından etkileşimlilikleri ile farklılaşmaktadırlar. Girmesine kurum müşterileri ve ilgili kişilerin izin verildiği bir alan olarak bu haber odasında, mutlaka zengin bir içerik yer almalıdır. Bu içerik, kurumsal bir günlükten, fotoğraflara, ürün bilgilerine, güncel haberlere ve facebook, youtube vb. alanlara linklere de sahip olmalıdır.

Yapılanların etkisini ve sonuçlarını görebilmek adına sayısal kodlama ve yaygınlık sayesinde, eski yöntemlerden farklı olarak örneklem almadan, doğrudan ve beklemeden anında bilgi edinmek mümkündür. Birçok farklı yeni medya ortamı için üretilmiş farklı araçlar vardır ve bunların bedava olanları da hiç az değillerdir.